İnsanlar yaşam süreleri içerisinde iş yaşamı ve emeklilik
dönemlerinde menkul gayrimenkul birikimleri yapabilirler.
Bu birikimler bankada birikmiş para hisse senedi altın vb
saklayabilir veyahut gayrimenkul olarak birikimlerde yapabilirler.
Kişilerin vefatı sonucunda geride kalan eş ve çocukların
miras konusunda ne yapmaları gerektiği konusunda görüşlerimi sunacağım
Miras hakkı ölüm ile başlamakta, ölüm tarihi itibariyle
mirasçılarında serüvenleri başlamaktadır.
1.veraset ve intikal
belgesi:
Veraset kelime anlamı “Mirasta hak sahibi olma “olarak
tanımlayabiliriz. Veraset belgesi ise “Veraset belgesi, ölüm halinde
mirasçıların kimler olduğunun mahkeme tarafından gösterildiği belge” olarak da
tanım yapabiliriz.
Veraset ilamı çıkarmak için gerekli belgeler ise
a.)sulh hukuk mahkemesine yazılacak talep dilekçesi
b.)aile nüfus kaydı
örnek dilekçe:
örnek dilekçe:
.... SULH HUKUK MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE
Davacı : (Veraset edenin babası, annesi, eşi veya kardeşi açabilir) Adres
Davalı : Hasımsız
Dava : Veraset
Olaylar :
..............................ili, ............................ İlçesi, ...............hane, ..............cilt, ..............sahife nüfusuna kayıtlı (oğlum/eşim/kardeşim) .............................................. ......./........./.......... Tarihinde askerlik vazifesini ifa ederken vefat etmiştir. Geride kanuni mirasçı olarak ..................................................................(babası/ annesi/ eşi/ çocukları) ................................... Bırakmıştır.
Veraset ilamının düzenlenip, tarafımıza verilmesi için işbu davanın açılması zarureti doğmuştur.
Hukuki, sebepler: M.K. ve ilgili mevzuat
Deliller: Nüfus kayıtları ve tanık beyanları
Talep: Belirttiğim nedenlerden dolayı bir suret veraset ilamının düzenlenip tarafıma verilmesini saygıyla arz ederim.
...../......../20...
(Davacı)
(baba,anne,eş,kardeş)
Yukarıdaki belgeler hazırlandıktan sonra, bu evrakların
mahkemeye sunulması gerekmekte daha sonra ise mahkeme gününde mahkemeden karar
alınarak veraset ilamı alınır.
2.gayrimenkuller
için:
Mahkemeden alınan veraset ilamından sonra ise miras kalan
gayrimenkuller için ikamet ettiğiniz belediyeye giderek emlak beyanı vermek
gerekiyor. Müracaat için gerekli belgeler ise;
a.)emlak beyanı
b.)veraset ilamı
c.)varislerin ad, soyadı ve imzaları gerekmektedir.
İlgili emlak veya beyanları doldurulduktan sonra muhakkak 2
adet arkalı önlü fotokopi çekerek, Birer
suretini belediyeden aslı gibidir diye onaylatılması gerekmektedir.
3.banka işlemleri:
Bankalar, mirasçılara murisin yani ölen kişinin hesabındaki
parayı ödemeden önce, mirasçılardan veraset ve intikal vergisinin ödenmiş
olduğuna dair, vergi dairesinden verilmiş bir tasdikname talep ediyorlar.
Tasdikname ibraz etmeyen mirasçılara ödeme yapılırken, yüzde
5 oranında ‘vergi kesintisi’ yapılıyor ve kalan tutar, mirasçılara hisseleri
oranında ödeniyor.
Hesabın ‘döviz cinsinden olması’ halinde, ölüm tarihinde
geçerli olan kur göz önüne alınarak, TL’ye dönüştürülmek suretiyle yine yüzde
5 oranında vergi kesintisi yapılıyor.
Banka kesmiş olduğu bu vergileri, bir hafta içinde vergi
dairesine beyan ederek yatırmak zorunda. Mirasçılar ise, daha sonra veraset ve
intikal vergisi beyannamesi verdiklerinde, hesaplanan vergiden, kesilen bu
vergiyi mahsup ediyorlar.
Kesinti yapılmadan
nasıl ödenir?
Mirasçılar, veraset ve intikal vergisini, ilgili vergi
dairesine verdikten sonra, kendilerine intikal eden, TL ya da döviz cinsinden
parayı, kesinti yaptırmadan da bankadan alabiliyorlar.
, Ancak bunun için; aşağıdaki dört koşulun gerçekleşmesi
gerekiyor.
1. Veraset ve intikal vergisi beyannamesi, vergi dairesine
verilmeli,
2. Nakit para ve döviz, beyannameye dahil edilmiş olmalı,
3. Varisler adına hesaplanan toplam veraset ve intikal vergisinden,
nakit para ve dövize isabet eden vergi tutarı ödenmiş olmalı,
4. Varsa vadesi
geçmiş taksitler ödenmeli. Bu işlemler tamamlandıktan sonra, ilgili vergi
dairesinden, veraset ve intikal vergisinin ödendiğine dair bir ‘tasdikname’
alınıyor. Bu tasdikname bankaya veraset ilamı ile birlikte ibraz edildiğinde,
bankanın nakit para ve dövizi herhangi bir kesinti yapmaksızın ödemesi
gerekiyor.
Ortak hesaplar Karı koca adına olan ortak hesaplarda,
kadının ya da kocasının ölmesi durumunda, bankadaki mevduatın yarısının ölen
kişiye ait olduğu varsayılıyor. Hesabın yarısının, mirasçılarca beyanı ya da
beyandan önce bankadan çekilmesi durumunda, yüzde 5 stopaj yapılması gerekiyor.
4.vergi dairesinde
veraset ve intikal vergisi:
Veraset ve İntikal
Vergisi’nin konusu, Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara
ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların; ölüm, bağış (hibe) ya da herhangi
bir şekilde karşılıksız olarak bir kişinin mülkiyetinden diğer bir kişinin
mülkiyetine geçmesi Veraset ve İntikal Vergisinin konusunu oluşturur.
Beyanname verme süresi,
Ölen kişinin kanuni ikametgâhı Türkiye’de ve ölüm Türkiye’de gerçekleşmiş
ise, mükelleflerin de Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden 4
ay içinde;
Ölen kişinin kanuni ikametgâhı Türkiye’de ve ölüm yabancı
bir memlekette gerçekleşmiş ise; ölüm tarihini takip eden 6 ay içinde;
Mükellefler vefat eden kişinin bulunduğu yerin dışında başka
bir yabancı memlekette olduğu takdirde ise ölüm tarihini takip eden 8 ay
içerisinde ilgili Vergi Dairesine verilir.
Vefat eden kişiye ait tüm gayrimenkuller, menkuller ve diğer
servet unsurları (Banka hesaplarındaki paralar, kiralık kasalar, motorlu
araçlar, şirket hisseleri vs. ) beyan edilmelidir.
İntikale konu olan tüm mal varlığı haricinde vefat eden
kişiye ve varislere ait T.C. kimlik numaraları ya da vergi kimlik numaraları,
doğum tarihleri, varislerin adresleri yazılmalı ve her varis tarafından
imzalanmalıdır.
Verilecek beyannameye
aşağıdaki belgelerin eklenmesi gerekir:
* Veraset İlamı aslı,
* 01/06/2008 tarihinden önce vefat eden kişinin son kanuni
ikametgahını da gösteren Ölüm ve Mirasçı Bildirimi, (Muhtarlık ya da Nüfus
Müdürlüklerinden)
* Gayrimenkullerde tapunun fotokopisi ve ilgili
belediyelerden alınacak emlak vergisine esas olan ölüm tarihine ait değeri
gösterir tasdikli belgenin aslı, (İmzalı ve mühürlü)
* Murise ait banka hesaplarında bankalardan ya da alacağı
varsa bulunduğu kurumlardan ölüm tarihi itibariyle alacağını ve faizli bakiye
tutarını gösterir yazı,
* Ruhsata tabi taşınır malların (Kara, deniz, hava taşıtı,
silah vb.) ruhsat fotokopileri, sigorta poliçesi, gemi sicil tasdiknamesi
* İndirilmesi talep edilen borç ve masraflara ait belgeler,
(Ölüm tarihi itibariyle)
* Vefat eden kişinin ticari ya da serbest meslek faaliyeti
nedeniyle gelir vergisi mükellefi olması halinde;
- Ölüm günü tarihli kıst dönem bilançosu ya da işletme
hesabı hülasası ya da serbest meslek kazanç bildirimi ( Serbest Muhasebeci veya
S.M.M.M tasdikli)
- Aynı belgelerin ölüm tarihinden bir önceki takvim yılına
ait Gelir Vergisi açısından bağlı olduğu yetkili Vergi Dairesi tarafından
tasdikli suretleri ( 2 nüsha)
- Stok ve demirbaşların listesi,
- İşletme aktifinde kayıtlı araçların ruhsat fotokopileri ya
da ilgili Trafik Şube Müdürlüğü’nden alınacak araç bilgilerini gösterir
yazı,
- İşletme aktifinde kayıtlı gayrimenkullerin tasdikli emlak
bildirimleri,
* Vefat eden kişiye ait şirket hissesi bulunması halinde;
- Murisin şirkette ölüm günündeki hisse nispetini belirtir
Anonim Şirketler için Hazirun Cetveli / Limited Şirketler için Ticaret Sicil
gazetesi,
- Ölüm tarihinden önceki takvim yılına ait vergi dairesi
tasdikli bilanço, (2 nüsha)
- Ölüm günü tarihli kıst dönem bilançosu ve mizan (SM veya
SMMM veya kanuni temsilci tarafından tasdikli 2’şer nüsha)
KAYNAK:
1.G.İ.B
2. Zuhal KIZILOT Bankadaki para mirasçıya nasıl ödenecek?
Hikmet yıldırım kılınçarslan
smmm
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder