BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; uluslararası
işgücüne ilişkin politikaların belirlenmesi, uygulanması, izlenmesi ile
yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyetlerine dair iş ve
işlemlerde izlenecek usul ve esasları, yetki ve sorumlulukları ve uluslararası
işgücü alanındaki hak ve yükümlülükleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Kanun; Türkiye’de çalışmak için
başvuruda bulunan veya çalışan, bir işveren yanında mesleki eğitim görmek üzere
başvuruda bulunan veya görmekte olan, staj yapmak üzere başvuruda bulunan veya
staj yapan yabancılar ile Türkiye’de geçici nitelikte hizmet sunumu amacıyla
bulunan sınırötesi hizmet sunucusu yabancıları ve yabancı çalıştıran veya
çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişileri kapsar.
(2) Çalışma izni almaktan muaf tutulan yabancıların iş ve
işlemleri bu Kanun hükümlerine göre yürütülür.
(3) Bu Kanunun uygulanmasında, Türkiye’nin taraf olduğu
ikili veya çok taraflı anlaşmalar ile uluslararası sözleşme hükümleri saklıdır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bağımsız çalışma izni: Yabancıya Türkiye’de kendi ad ve
hesabına çalışma hakkı veren çalışma iznini,
b) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
c) Çalışma izni: Bakanlıkça resmî bir belge şeklinde
düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet
hakkı veren izni,
ç) Çalışma izni muafiyeti: Bakanlıkça resmî bir belge
şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma
izni almaksızın çalışma ve ikamet hakkı veren muafiyeti,
d) Genel Müdürlük: Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünü,
e) Kanuni çalışma izni süresi: Yabancının, kanuni
yükümlülüklerinin yerine getirilmesi suretiyle çalışma izniyle çalıştığı
süreyi,
f) Sınırötesi hizmet sunucusu: Türkiye’de geçici nitelikte
olmak üzere ve herhangi bir hizmet sunumu amacıyla bulunan ve ücretini
Türkiye’deki ya da Türkiye dışındaki bir kaynaktan alan yabancıyı,
g) Süresiz çalışma izni: Yabancıya, Türkiye’de süresiz
çalışma hakkı veren çalışma iznini,
ğ) Turkuaz Kart: Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma
hakkı, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise
ikamet hakkı veren belgeyi,
h) Uzun dönem ikamet izni: 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 42 nci maddesi uyarınca verilen
ikamet iznini,
ı) Yabancı: Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı
bulunmayan kişiyi,
i) Yetkili aracı kurum: Nitelikleri ve görev çerçevesi
yönetmelikle belirlenen ve Bakanlık tarafından yetkilendirilen kurum veya
kuruluşu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uluslararası İşgücü Politikasının Belirlenmesi ve
İzlenmesi
Uluslararası işgücü politikasının belirlenmesi
MADDE 4- (1) Bakanlık, Uluslararası İşgücü
Politikası Danışma Kurulu kararlarını dikkate alarak uluslararası işgücüne
ilişkin politika belirlemeye ve belirlenen politikayı uygulamaya yönelik ulusal
ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmaya yetkilidir.
(2) Uluslararası işgücü politikası; uluslararası işgücü
hareketliliği ve bölgesel gelişmeler ile Göç Politikaları Kurulu kararları,
istihdam ve çalışma hayatına ilişkin gelişmeler, sektörel ve ekonomik dönemsel
değişiklikler, kalkınma plan ve programları, yabancının uyruğunda bulunduğu
ülkeyle ikili ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkiler, Türkiye’nin taraf olduğu
ikili veya çok taraflı anlaşmalar ve uluslararası sözleşmeler, kamu düzeni,
kamu güvenliği ve kamu sağlığı dikkate alınarak belirlenir.
(3) Bakanlık, uluslararası işgücü politikasının
hazırlanmasında ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini alır.
(4) Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu, Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanı başkanlığında, Bakanlık Müsteşarı, Avrupa Birliği,
Dışişleri, Ekonomi, İçişleri, Kalkınma, Kültür ve Turizm bakanlıklarının
müsteşarları ile Uluslararası İşgücü Genel Müdüründen oluşur.
(5) Toplantı gündemine göre, konuyla ilgili kamu kurumları,
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile Ekonomik ve Sosyal Konseyde
temsil edilen işçi ve işveren konfederasyonlarının temsilcileri Kurul üyesi
olarak toplantıya davet edilir.
(6) Kurul, uluslararası işgücüne ilişkin mevzuat geliştirme
çalışmalarını, ulusal ve uluslararası gelişmeleri ve uygulamaları izlemek, Türkiye’nin
ekonomik, sektörel ve bölgesel önceliklerine uygun politika önerilerini
Bakanlığa bildirmek ile görevlidir.
(7) Kurul kararları, uluslararası işgücü politikası
esaslarının ve Göç Politikaları Kuruluna önerilmek üzere Türkiye’nin
uluslararası işgücü ihtiyacının belirlenmesinde Bakanlıkça dikkate alınır.
(8) Kurul, Başkan tarafından belirlenen gündem ile yılda en
az bir kez toplanır. Kurulun sekretarya hizmetleri Genel Müdürlük tarafından
yerine getirilir.
Uluslararası işgücünün izlenmesi ve değerlendirilmesi
MADDE 5- (1) Bakanlık, yabancı istihdamı
taleplerini almak, değerlendirmek ve uluslararası işgücünün etkilerini izlemek
üzere Yabancı Başvuru, Değerlendirme ve İzleme Sistemi kurar.
(2) Bakanlık, kamu güvenliğine ilişkin hususlar saklı kalmak
üzere; yabancılara, yabancı istihdamı ihtiyacına ve bu Kanun kapsamındaki diğer
hususlara ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel
kişilerden bilgi ve belge talep edebilir.
(3) Bilgi paylaşımına ilişkin usul ve esaslar, ilgili kurum
ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlık tarafından belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çalışma İzni ve Muafiyet
Çalışma izninde yetki ve yükümlülük
MADDE 6- (1) Çalışma izni, 4 üncü maddeye göre
belirlenen uluslararası işgücü politikası esas alınarak Bakanlıkça verilir.
(2) Bu Kanun kapsamında yer alan yabancıların çalışma izni
olmaksızın Türkiye’de çalışmaları veya çalıştırılmaları yasaktır.
(3) Diğer kanunlarda ya da Türkiye’nin taraf olduğu ikili
veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni
almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar, bu Kanuna göre çalışma izni
almadan çalışabilir veya çalıştırılabilirler.
(4) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı
Kanununun 28 inci maddesi kapsamında olanların çalışma hakkı saklıdır.
Çalışma izni başvurusu ve değerlendirilmesi
MADDE 7- (1) Çalışma izni başvuruları yurt
içinde doğrudan Bakanlığa, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal
olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya
başkonsolosluklarına yapılır. Yurt dışında yapılan çalışma izni başvuruları
Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarınca Bakanlığa
iletilir.
(2) Çalışma izni başvuruları yetkili aracı kurum tarafından da
yapılabilir.
(3) Çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin
dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her durumda çalışma izni süresi
dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları
reddedilir.
(4) Çalışma izni başvurusu uluslararası işgücü politikasına
göre değerlendirilir.
(5) Bakanlıkça gerek görülen hâllerde, ilgili kamu kurum ve
kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının görüşleri
dikkate alınır.
(6) Bakanlık, Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu
kararları doğrultusunda çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesinde ve
çalışma izni puanlama sisteminin oluşturulmasında kullanılacak kriterleri
belirler.
(7) Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin olması hâlinde, bu
eksiklikler tamamlanıncaya kadar başvurunun değerlendirilmesi ertelenir.
Erteleme süresi, bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanmasını geciktiren
mücbir bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller
dışında otuz günü aşamaz. Erteleme süresi sonunda eksiklikleri tamamlanmayan
başvurular reddedilir.
(8) Usulüne uygun olarak yapılan başvuruların
değerlendirilmesi, bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla otuz gün içinde
tamamlanır.
Ön izin
MADDE 8- (1) Mesleki yeterlilik gerektiren
sağlık ve eğitim hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni
başvurularının değerlendirilmesinde ön izin alınması zorunludur.
(2) Sağlık hizmetlerinde Sağlık Bakanlığı, eğitim
hizmetlerinde Millî Eğitim Bakanlığı bu hizmetlerde mesleki faaliyette
bulunacak yabancılara ön izin vermeye yetkili olup ön izin alınması gereken
meslekler anılan bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(3) Ön izin alan yabancıların çalışma izni başvurularının
değerlendirilmesinde, bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi
hükmü uygulanmaz.
(4) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun
34 üncü maddesi uyarınca çalışacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarına çalışma
izni, Yükseköğretim Kurulunun ilgili mevzuata göre vereceği ön izne istinaden
Bakanlıkça verilir. Ön izne istinaden çalışacak yabancı öğretim elemanlarının
çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, bu Kanunun 7 nci maddesinin
dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları ile (f), (g) ve (ğ) bentleri saklı
kalmak üzere 9 uncu maddesinin birinci fıkrası uygulanmaz.
(5) Çalışma izni uzatma başvuruları da ilgili bakanlığın
veya Yükseköğretim Kurulunun ön iznine tabidir.
(6) 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme
ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat
kapsamında Ar-Ge Merkezi Belgesi olan firmalarda Ar-Ge personeli olarak
çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığının olumlu görüşü olması hâlinde değerlendirilir.
Çalışma izni başvurusunun reddi
MADDE 9- (1) Bu Kanunun 7 nci maddesine göre
yapılan değerlendirme neticesinde;
a) Uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan,
b) Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapılan,
c) Yabancı istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli
görülmeyen,
ç) Diğer kanunlarda Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve
meslekler için yapılan,
d) Gerekli nitelik ve uzmanlığı taşımadığı anlaşılan
yabancılara ilişkin olan,
e) Bakanlıkça belirlenen değerlendirme kriterlerini
karşılamayan,
f) 6458 sayılı Kanunun 7 nci, 15 inci ve 54 üncü maddeleri
kapsamında olduğu İçişleri Bakanlığınca bildirilen yabancılara ilişkin olan,
g) Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından
Türkiye’de çalışmasında sakınca görülen yabancılara ilişkin olan,
ğ) Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması durumu hariç,
Türkiye Cumhuriyetinin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke
vatandaşları için yapılan,
h) Kanuni süresi içinde yapılmayan veya eksiklikleri
tamamlanmayan,
başvurular reddedilir.
Çalışma izni türleri
MADDE 10- (1) Başvurunun olumlu değerlendirilmesi
hâlinde yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla,
gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir
işyerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak
şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl geçerli çalışma izni verilir.
(2) Bu Kanunun 7 nci maddesine göre yapılacak uzatma
başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya aynı işverene bağlı
olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında
ise en çok üç yıla kadar ç
alışma izni verilir. Ancak, farklı bir işveren
yanında çalışmak üzere yapılan başvurular bu maddenin birinci fıkrası
kapsamında değerlendirilir.
(3) Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl
kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak,
yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamaz.
(4) Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet
izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel
kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları
saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak
şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır. Süresiz çalışma
izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile
askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur.
(5) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa
göre kurulmuş olan;
a) Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü,
b) Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu
üyesi,
c) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici
olan komandite ortağı,
olan yabancılar çalışma izni alarak çalışabilirler.
(6) Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda
belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni
verilebilir.
(7) Bağımsız çalışma izninin uluslararası işgücü politikası
doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki
deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya
yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise
sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri
doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır.
(8) Bağımsız çalışma izni, bu maddede yer alan süre
sınırlamalarına tabi olmaksızın süreli olarak düzenlenir.
Turkuaz Kart
MADDE 11- (1) Uluslararası işgücü politikası
doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı,
Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi
ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça
belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz
Kart verilir.
(2) Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla
verilir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan yürütülen
faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Geçiş süresi içinde 15 inci
madde uyarınca iptal edilmeyen Turkuaz Kartta yer alan geçiş süresi kaydı,
yabancının başvurusu hâlinde kaldırılır ve süresiz Turkuaz Kart verilir. Bu
başvuru, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her
durumda geçiş süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra geçiş süresi
kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilir ve Turkuaz Kart
geçersiz hale gelir.
(3) Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre
eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz Kart sahibi yakını olduğunu
gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilir.
(4) Turkuaz Kart sahibi yabancı bu Kanunda düzenlenen
süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.
(5) Turkuaz Kart uygulamasında; akademik alanda uluslararası
kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz
bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat,
istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan
ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilir.
(6) Geçici koruma sağlanan yabancılara bu madde hükümleri
uygulanmaz.
Çalışma izninin mahiyeti
MADDE 12- (1) Bu Kanuna göre verilen çalışma
izni veya çalışma izni muafiyeti, 6458 sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca
ikamet izni yerine geçer. Ancak, 6458 sayılı Kanunda tanımlanan mülteci ya da
ikincil koruma statüsü dışında yabancının herhangi bir nedenle ikamet izni
olması yabancıya çalışma hakkı vermez.
(2) Yurt dışından yapılan başvuruya istinaden çalışma izni
verilen yabancı, çalışma izninin geçerliliğinin başladığı tarihten itibaren
altı ay içinde Türkiye’ye gelmek zorundadır. Bu süre içinde Türkiye’ye gelmeyen
yabancının çalışma izni iptal edilir.
(3) Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı
sözleşmelerle sağlanan haklar saklı kalmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi
çerçevesinde çalışma izinleri; iş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki
gelişmeler, istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür koşullarının
gerekli kıldığı hâllerde, belirli bir süre için tarım, sanayi veya hizmet
sektörleri, belirli bir meslek, işkolu veya mülki ve coğrafi alan itibarıyla
sınırlandırılabilir.
Çalışma izni muafiyeti
MADDE 13- (1) Çalışma izni muafiyeti kapsamında
olan yabancılar, çalışma izni muafiyeti almak kaydıyla çalışabilir.
(2) Çalışma izni muafiyeti başvuruları yurt içinde doğrudan
Bakanlığa, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu
ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri ya da başkonsolosluklarına
yapılır. Yurt dışında yapılan bu başvurular Türkiye Cumhuriyeti
büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarınca Bakanlığa iletilir.
(3) Çalışma izni muafiyeti başvuruları yetkili aracı kurum
tarafından da yapılabilir.
(4) Çalışma izni muafiyeti başvurusunda bu Kanunun 7 nci
maddesinin dördüncü, beşinci ve yedinci fıkraları uygulanır.
(5) Başvurusu olumlu değerlendirilen yabancılara Bakanlıkça
çalışma izni muafiyeti düzenlenir.
(6) Çalışma izni muafiyetiyle geçirilen süreler, kanuni
çalışma izni veya ikamet izni sürelerinin hesabında dikkate alınmaz.
(7) 6102 sayılı Kanuna göre kurulmuş anonim şirketlerin
Türkiye’de ikamet etmeyen yönetim kurulu üyesi ve diğer şirketlerin yönetici sıfatı
olmayan ortağı ile Türkiye’de gerçekleştirdiği faaliyetleri yüz seksen gün
içinde doksan günü geçmeyen sınırötesi hizmet sunucusu, çalışma izni muafiyeti
kapsamında değerlendirilir.
Dışişleri Bakanlığına yapılacak başvurular
MADDE 14- (1) Yabancı ülkelerin Türkiye’deki
diplomatik ve konsüler temsilciliklerinin;
a) Bağlı birimi olarak faaliyet gösteren okullarda, kültür
kurumlarında ve din kurumlarında görevli yabancılar, çalışma izni muafiyeti,
b) 18/4/1961 tarihli Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana
Sözleşmesi ve 24/4/1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana
Sözleşmesi kapsamında bağlı birimi sayılmayan okul, kültür veya din
kurumlarında görevli yabancılar çalışma izni
almak kaydıyla çalışabilirler.
(2) Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler
temsilciliklerinde diplomatik kadro üyesi, konsolosluk memuru, idari ve teknik
kadro üyesi ve konsolosluk hizmetlisi, Türkiye’deki uluslararası kuruluşlarda
uluslararası memur ve idari ve teknik personel olarak görev yapan kişilerin;
a) Eş ve çocukları ile karşılıklılık esasına veya ilgili
ülkeyle yapılmış bulunan ikili anlaşmaya göre belirlenmiş yakınları; bu
Kanunda, ilgili ikili anlaşmada ve mevzuatta zikredilen çalışma izni muafiyeti
hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye’de çalışma izni alarak,
b) Özel hizmetinde çalışan yabancılar, çalışma izni
muafiyeti alarak,
çalışabilirler.
(3) Bu maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen
yabancıların, aynı fıkrada belirtilen statüde olmayan işveren yanında çalışmak
üzere yurt içinden yapacakları çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti
başvuruları kabul edilmez.
(4) Bu madde kapsamındaki başvurular Dışişleri Bakanlığına
yapılır. Dışişleri Bakanlığınca uygun görülen başvurular Bakanlığa iletilir.
Bakanlığa iletilen bu başvurulara çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti
düzenlenmesinde İçişleri Bakanlığının olumlu görüşü aranır.
Çalışma izni ve çalışma izni muafiyetinin geçerliliği ve
iptali
MADDE 15- (1) Çalışma izni ve çalışma izni
muafiyeti, sürenin sona ermesi veya Bakanlıkça iptal edilmesiyle geçerliliğini
kaybeder.
(2) Yabancının veya işverenin talebi dışında çalışma izni
veya çalışma izni muafiyeti, yabancının;
a) Çalışma izni veya çalışma izni muafiyetinin geçerlilik
tarihinden itibaren altı ay içinde Türkiye’ye gelmemesi,
b) İçişleri Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığının uygun
görüşünün bulunması hâli hariç, pasaportunun veya pasaport yerine geçen
belgesinin geçerlilik süresinin uzatılmaması,
c) Bu Kanunda belirtilen hükümlere aykırı olarak
çalıştığının tespiti,
ç) Çalışmasının herhangi bir nedenle sona ermesi,
d) Çalışma izni başvurusunun sahte veya yanıltıcı bilgi ve
belgelerle yapıldığının sonradan tespiti,
e) 11 inci madde kapsamında olması ve geçiş süresi içinde
talep edilen bilgi ve belgeleri sunmaması ya da bunların niteliklerini
kaybettiğinin anlaşılması,
f) 6458 sayılı Kanunun 7 nci, 15 inci ve 54 üncü maddeleri
kapsamında olduğunun İçişleri Bakanlığınca bildirilmesi,
g) Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından
Türkiye’de çalışmasında sakınca olduğunun ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca
bildirilmesi,
ğ) Sağlık sebepleri veya zorunlu kamu hizmeti gibi mücbir
sebepler dışında süreli çalışma izinlerinde aralıksız olarak altı aydan,
bağımsız ve süresiz çalışma izinlerinde ise aralıksız olarak bir yıldan uzun süre
Türkiye dışında kalması,
h) Turkuaz Kart sahibi olması hâlinde yurt dışında kalış
süresinin Bakanlıkça belirlenen süreyi aşması,
durumlarında iptal edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İstisnalar
Çalışma izninin istisnai olarak verilebileceği yabancılar
MADDE 16- (1) Bakanlıkça belirlenen uluslararası
işgücü politikasına uygun olarak;
a) Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki deneyimi, bilim ve
teknolojiye katkısı ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli işgücü olarak
değerlendirilen,
b) Bilim ve teknolojiye katkısı, yatırım veya ihracat
düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü ve benzeri özellikleri itibarıyla
nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen,
c) Belirli bir süre için işvereni tarafından Türkiye’de
gerçekleştirilen bir projede istihdam edilen,
ç) İçişleri Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığı tarafından
Türk soylu olduğu bildirilen,
d) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı,
e) Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşı,
f) 6458 sayılı Kanun uyarınca uluslararası koruma başvurusu
sahibi, şartlı mülteci, geçici koruma sağlanan veya vatansız ya da mağdur
destek sürecinden yararlanan insan ticareti mağduru,
g) Bir Türk vatandaşı ile evli ve eşiyle Türkiye’de evlilik
birliği içinde yaşayan,
ğ) Yabancı devletlerin ve uluslararası kuruluşların
Türkiye’deki temsilciliklerinde diplomatik dokunulmazlığı olmadan çalışan,
h) Alanındaki başarısı ile uluslararası düzeyde temayüz
etmiş olarak bilimsel, kültürel, sanatsal veya sportif amaçla Türkiye’ye gelen,
ı) Sınırötesi hizmet sunucusu,
yabancılara bu Kanunun 7 nci, 9 uncu ve 10 uncu maddelerinin
uygulanmasına ilişkin istisnalar tanınabilir.
Uluslararası koruma kapsamında olan yabancılar
MADDE 17- (1) 6458 sayılı Kanun uyarınca
uluslararası koruma talebinde bulunan ve henüz başvurusu hakkında son karar
verilmemiş veya şartlı mülteci yabancılar; uluslararası koruma başvurusu
tarihinden, geçici koruma sağlanan yabancılar ise geçici koruma kimlik
belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni
muafiyeti almak için başvurabilirler.
(2) Birinci fıkra kapsamında çalışma izni veya çalışma izni
muafiyetine başvuru hakkı tanınan yabancılara çalışma izni veya çalışma izni
muafiyeti verilmesinde İçişleri Bakanlığının olumlu görüşü aranır.
(3) Geçerli çalışma izni veya çalışma izni muafiyetine sahip
olunması bu yabancılara Türkiye’de mutlak kalış hakkı sağlamaz.
(4) Çalışma izni, 10 uncu maddede belirtilen sürelerle
verilebilir.
(5) 6458 sayılı Kanunun;
a) 77 nci maddesi uyarınca uluslararası koruma başvurusunun
geri çekilmesi veya geri çekilmiş sayılması, 85 inci maddesi uyarınca
uluslararası koruma statüsünün sona ermesi veya 86 ncı maddesi uyarınca
uluslararası koruma statüsünün iptali hâlinde İçişleri Bakanlığının bildirimi
üzerine,
b) 91 inci maddesi uyarınca sağlanan geçici korumanın
Bakanlar Kurulu kararıyla sonlandırılması veya bireysel olarak sona ermesi ya
da iptali hâlinde Bakanlar Kurulu kararı veya İçişleri Bakanlığının bildirimi
üzerine,
verilmiş olan çalışma izni veya çalışma izni muafiyetleri
Bakanlıkça iptal edilir.
(6) Uluslararası koruma başvuru sahibi, uluslararası koruma
statüsü sahibi ve geçici koruma sağlanan yabancıların çalışma ve çalışma izni
veya çalışma izni muafiyeti başvurusu hakkının il, süre, sektör, işkolu, iş ve
meslek bakımından Göç Politikaları Kurulu kararları ve Bakanlığın uluslararası
işgücü politikası dikkate alınarak uygulanması ve sınırlandırılmasına ilişkin
usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
Serbest bölgelerde çalışacak yabancılar
MADDE 18- (1) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı
Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında çalışacak yabancıların çalışma izni
başvuruları Ekonomi Bakanlığına yapılır. Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılan
değerlendirme neticesinde çalışma izni alması uygun görülen yabancılar
Bakanlığa bildirilir.
(2) Bu madde kapsamında Ekonomi Bakanlığınca bildirilen
yabancılara, bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f), (g) ve (ğ)
bentleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla Bakanlıkça çalışma izni düzenlenir.
(3) Bu Kanunun 21 inci, 22 nci ve 23 üncü maddeleri, 3218
sayılı Kanun kapsamındaki serbest bölgelerde uygulanmaz. Bu maddelerde
düzenlenen konularda 3218 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Yabancı öğrenciler
MADDE 19- (1) Türkiye’de bir yükseköğretim
kurumunda örgün öğretim programlarına kayıtlı yabancı öğrenciler, çalışma izni
almak kaydıyla çalışabilirler.
(2) Yabancı öğrencilerden ön lisans ve lisans düzeyinde
öğrenim görmekte olanlar, öğrenimlerinin ilk yılının tamamlanmasından sonra
çalışma iznine başvurabilir ve 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu
uyarınca kısmi süreli çalışabilirler. Örgün öğretim programlarına kayıtlı
lisansüstü öğrenciler için bu sınırlamalar uygulanmaz.
(3) Yabancı öğrencilere verilen çalışma izinleri, geçerli
öğrenci ikamet iznini ve bu ikamet izninin sağladığı hakları sona erdirmez.
(4) Yabancı öğrencilerin çalışmasına ilişkin usul ve esaslar
Göç Politikaları Kurulunca belirlenen esaslar dikkate alınmak suretiyle,
İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(5) Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayan yabancının
mezuniyet tarihinden itibaren bir yıl içinde çalışma izni başvurusu yapması
hâlinde, başvuru Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulunca belirlenen
esaslar doğrultusunda değerlendirilir.
Yabancı mühendis ve mimarlar
MADDE 20- (1) Öğrenimlerini Türkiye’de bir
yükseköğretim kurumunun mühendislik ve mimarlık fakültelerinde veya yurt
dışında ilgili ülke makamları ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir
yükseköğretim kurumunda tamamlayarak mühendis ve mimar unvanlarını almış olan
yabancılar bu Kanuna göre proje bazlı ve geçici süre ile çalışma izni alarak
mühendislik ve mimarlık mesleklerini icra edebilirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İtiraz, Yükümlülük, Denetim ve Cezalar
İdari itiraz ve yargı yolu
MADDE 21- (1) Çalışma izni veya çalışma izni
muafiyeti başvurusunun reddi ve düzenlenen belgelerin iptali kararları, yabancı
çalıştıran işverene veya bağımsız çalışma izni, süresiz çalışma izni ya da
Turkuaz Kart sahibi yabancıya 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu
hükümlerine göre tebliğ edilir.
(2) Bakanlığın bu Kanun kapsamında verdiği kararlara karşı
ilgililer tarafından tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Bakanlığa
itiraz edilebilir. İtirazın reddedilmesi hâlinde idari yargı yoluna
başvurulabilir.
Bildirim ve sosyal güvenlik yükümlülüğü
MADDE 22- (1) Yabancı çalıştıran işverenler ile
süresiz veya bağımsız çalışma izni bulunan yabancılar, çalışma izninin veya
çalışma izni muafiyeti kapsamında çalışmanın başlaması ve sona ermesi durumu
ile çalışma izni veya çalışma izni muafiyetinin iptalini gerektirecek hâlleri
on beş gün içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(2) Çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti alan yabancılar
ile yabancı çalıştıran işverenler, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan
yükümlülüklerini kanuni süresi içinde 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerine göre yerine getirirler.
(3) Türkiye’nin taraf olduğu sosyal güvenlik sözleşmeleri
hükümleri saklıdır.
Denetleme yetkisi
MADDE 23- (1) Bu Kanun kapsamındaki yabancıların
ve işverenlerin bu Kanundan doğan yükümlülüklerini yerine getirip
getirmedikleri Bakanlık iş müfettişleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu müfettişleri
ve sosyal güvenlik denetmenleri tarafından denetlenir. Bu Kanun gereğince
yapılacak teftiş, denetim ve soruşturmalar, uygulamakla yükümlü olunan
mevzuatın teftiş, denetim ve soruşturma hükümlerine göre yapılır ve bu
hükümlere göre ilgili yaptırımlar uygulanır.
(2) Kamu idarelerinin denetim elemanları ile kolluk
kuvvetlerinin, kendi mevzuatları gereğince işyerlerinde yapacakları her türlü
denetim, inceleme ve kontrol sırasında yabancı çalıştıran işverenler ile
yabancıların bu Kanundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmediklerini tespit
etmeleri hâlinde, durum Bakanlığa bildirilir.
(3) Birinci fıkraya göre yapılan denetimler ve ikinci
fıkraya göre yapılan bildirimler üzerine, gönderilen tutanaklara ve denetim
raporlarına göre, bu Kanunda yer alan idari yaptırımlar Çalışma ve İş Kurumu il
müdürünce uygulanır.
(4) Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları, tebliğinden
itibaren bir ay içinde ödenir.
(5) Bu Kanuna göre;
a) Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeksizin,
1) Bağımsız veya süresiz çalışma izni ile çalışan yabancıya
dört yüz Türk lirası,
2) Yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için dört yüz
Türk lirası,
b) Çalışma izni olmaksızın,
1) Bir işverene bağlı olarak çalışan yabancıya iki bin dört
yüz Türk lirası,
2) Bağımsız çalışan yabancıya dört bin sekiz yüz Türk
lirası,
3) Yabancı çalıştıran işverene veya işveren vekiline her bir
yabancı için altı bin Türk lirası,
tutarında idari para cezası verilir.
(6) Beşinci fıkrada sayılan fiillerin tekrarı hâlinde idari
para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.
(7) Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları genel bütçeye
gelir kaydedilir.
(8) Çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edilen
yabancılar sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.
(9) İşveren veya işveren vekili, çalışma izni bulunmayan
yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine
dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını
karşılamak zorundadır. Bu gider, masraf ve harcamaların Göç İdaresi Genel
Müdürlüğü bütçesinden karşılanması hâlinde, bu madde gereğince ödenen tutarlar,
21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
uyarınca işveren veya işveren vekilinden tahsil edilir. Bu fıkranın
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı ve Bakanlıkça
müştereken belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Çalışma izni ve çalışma izni muafiyetinin düzenlenmesi ve
şekli
MADDE 24- (1) Çalışma izni ve çalışma izni
muafiyeti, yabancının pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerinin
geçerlilik süresinden altmış gün daha kısa süreli ve her yabancı için ayrı
verilir.
(2) Çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti belgelerinin
şekli ve içeriği Bakanlıkça belirlenir. Bu belgelerin basım ve dağıtım
işlemleri Bakanlıkça yerine getirilir. Değerli kâğıt bedellerinin tahsiline
ilişkin usul ve esaslar, Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.
Yönetmelik
MADDE 25- (1) Bu Kanuna ilişkin;
a) Çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti başvuru şartları
ve işlemleri ile bunların kapsam, tür ve süreleri,
b) Çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilecek
yabancılar ve çalışma alanları,
c) Yabancıdan ve işverenden istenecek bilgi ve belgeler,
ç) İlgili kurum ve kuruluşlardan görüş alınmasına ilişkin
süre, kapsam, içerik, bildirim ve benzeri hususlar,
d) Çalışma izni hükümlerinin istisnai uygulanması ve bu
kapsama alınabilecek; gerçek kişi yabancıların eğitim düzeyi, ücreti, mesleki
deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, şirket ortaklarının sermaye payı ile
tüzel kişilerin yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü
ve benzeri özellikleri,
e) Bu Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca çalışma izinlerinin
istisnai olarak uygulanacağı yabancılara, bu Kanunun 7 nci, 9 uncu ve 10 uncu
maddeleri hükümlerinin farklı uygulanmasına ilişkin hususlar,
f) Çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesinde, reddinde
ve çalışma izni puanlama sisteminin oluşturulmasında esas alınacak kriterler,
g) Belge düzenlenmesi ve teslimine ilişkin hususlar,
ğ) Çalışma izninin iptaline ve geçerliliğini yitirmesine
ilişkin hususlar,
h) Sınırötesi hizmet sunucularının tanımı, türleri ile bu
kapsamda sayılanlara ilişkin diğer hususlar,
ı) Bu Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca projede istihdam
edilmeleri kaydıyla çalışma izinlerinin istisnai olarak verileceği yabancılara
ve bu projelerin niteliklerine ilişkin hususlar,
i) Yetkili aracı kurumun nitelikleri, görev çerçevesi ve
yetkilendirmeye ilişkin usul ve esaslar,
j) Benzeri özel düzenleme gerektirebilecek konular ve bu
konulara bağlı bildirimler,
k) Uygulamaya yönelik diğer hususlar,
Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
(2) Ekonomi Bakanlığı ve Bakanlıkça çıkarılan müşterek
yönetmelikle;
a) 3218 sayılı Kanun gereği serbest bölgelerde çalışacak
yabancıların çalışma izni başvuruları ve çalışma izni belgesi düzenlenmesine ilişkin
hususlar,
b) 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanunu kapsamındaki yabancı sermayeli şirket ve kuruluşlarda çalışma
izni verilecek personelin tanımı ile çalışma izinlerine ilişkin özel
nitelikteki diğer usul ve esaslar,
düzenlenir.
Atıf yapılan hükümler
MADDE 26- (1) Diğer mevzuatta, 27/2/2003 tarihli
ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna yapılmış olan
atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
(2) Diğer mevzuatta yer alan “çalışma izni muafiyet teyit
belgesi” veya “çalışma izni muafiyet belgesi” ibarelerinden bu Kanunda yer alan
“çalışma izni muafiyeti”, “çalışma izni belgesi” ibaresinden ise bu Kanunda yer
alan “çalışma izni” anlaşılır.
Yürürlükten kaldırılan ve değiştirilen hükümler
MADDE 27- (1) 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun;
a) 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 34- Yabancı müteahhit veya yabancı kuruluşlar,
Türkiye’de Devlet daireleri ile resmî ve özel kuruluş ve şahıslara karşı resen
veya yerli kuruluşlarla birlikte taahhüt ettikleri mühendislik veya mimarlıkla
ilgili işlerde, yalnız bu işe münhasır kalmak kaydıyla, Odalar Birliğinin
görüşü alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni
ile yabancı mühendis ve mimar çalıştırabilirler. Bu madde uyarınca verilecek
Odalar Birliği görüşünde, diplomalarını yurt dışındaki yükseköğretim
kurumlarından almış yabancı meslek mensuplarının, 4/11/1981 tarihli ve 2547
sayılı Yükseköğretim Kanunu uyarınca diploma denkliğinin tespitinin yapılması
şartı aranmaz.”
b) 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 35- 34 üncü madde kapsamına girmeyen işlerde yabancı
mühendisler ve yabancı mimarlar, Odalar Birliğinin görüşü alınarak Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni ile çalıştırılabilir.”
(2) 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar
Kanununa bağlı “Değerli Kağıtlar Tablosu”nun (4) numaralı sırası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aynı Tabloya aşağıdaki sıralar eklenmiştir.
“4. İkamet izni
58,50 TL”
“16. Yabancı çalışma izni belgesi
58,50 TL
17. Çalışma izni muafiyeti belgesi
58,50 TL”
(3) 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun;
a) 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine
“ikamet tezkeresi” ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izni, çalışma izni
muafiyeti,” ibaresi eklenmiştir.
b) Altıncı Kısım başlığı “Pasaport, İkamet Tezkeresi,
Çalışma İzni, Çalışma İzni Muafiyeti, Vize ve Dışişleri Bakanlığı Tasdik
Harçları” şeklinde değiştirilmiştir.
c) 83 üncü ve 93 üncü maddelerinin birinci fıkralarına
“ikamet tezkeresi,” ibarelerinden sonra gelmek üzere “çalışma izni, çalışma
izni muafiyeti,” ibareleri eklenmiştir.
ç) 84 üncü, 89 uncu ve 94 üncü maddelerinin birinci
fıkralarına “ikamet tezkeresi” ibarelerinden sonra gelmek üzere “, çalışma
izni, çalışma izni muafiyeti” ibareleri eklenmiştir.
d) 85 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesine
ve aynı fıkranın (g) bendine “ikamet tezkereleri” ibarelerinden sonra gelmek
üzere “, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti” ibareleri eklenmiştir.
e) 88 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“h) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından çalışma izni
veya çalışma izni muafiyeti alanlar.”
“i) Turkuaz Kart sahibi yabancılar ile bunların yabancı eşi,
kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.”
f) 90 ıncı maddesinin birinci fıkrasına “yenilenen ikamet
tezkerelerinden” ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izinlerinden ve
çalışma izni muafiyetlerinden” ibaresi ve “kaybolan ikamet tezkerelerinin”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izinlerinin ve çalışma izni
muafiyetlerinin” ibaresi eklenmiştir.
g) (6) sayılı Tarifesinin başlığı “Pasaport, ikamet
tezkeresi, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti, vize ve Dışişleri Bakanlığı
tasdik harçları” şeklinde değiştirilmiştir.
ğ) (6) sayılı Tarifesinin (IV) numaralı bölümü aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“IV- Yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni
muafiyeti belgeleri:
1. Süreli çalışma izni belgesi ve çalışma izni muafiyeti
belgesi:
1 yıla kadar (1 yıl dâhil) (Süre uzatımları da her yıl için
aynı miktarda harca tabidir.) 500 TL
2. Süresiz çalışma izni belgesi:
5.000 TL
3. Bağımsız çalışma izni belgesi:
5.000 TL
Çalışma izni belgesi harçlarının tespitine, karşılıklılık
ilkesi esası göz önünde tutularak Dışişleri Bakanlığı yetkilidir. Çalışma izni
muafiyeti geçerlilik süresi üç aydan kısa düzenlenen yabancılar ile Turkuaz
Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin
olmayan veya bağımlı yabancı çocuğundan harç alınmaz.”
(4) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun
34 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Yükseköğretim Kurulunca İçişleri
Bakanlığına bildirilir ve iki ay içinde alınacak olumlu görüş neticesinde”
ibaresi “Yükseköğretim Kurulunca verilecek ön izni müteakip Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığından alınacak çalışma izni neticesinde” şeklinde
değiştirilmiştir.
(5) 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun;
a) 2 nci maddesinin birinci fıkrasına (d) bendinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül
ettirilmiştir.
“e) Uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlemek ve bu
politikanın uygulanmasına ilişkin ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette
bulunmak,”
b) 8 inci maddesinin birinci fıkrasına (d) bendinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve mevcut (e) bendi (f) bendi olarak
teselsül ettirilmiştir.
“e) Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü,”
c) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi
yürürlükten kaldırılmıştır.
ç) 12 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 12/A
maddesi eklenmiş ve mevcut 12/A maddesi 12/B maddesi olarak teselsül
ettirilmiştir.
“Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü
MADDE 12/A- Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün görevleri
şunlardır:
a) Yabancı istihdamı ve işgücü göçü ile ilgili ulusal ve
uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak, çalışma izni ve çalışma izni
muafiyetine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
b) Uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlemek ve bu
politikanın uygulanmasına ilişkin ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette
bulunmak.
c) Yabancı ülkelerle imzalanacak işgücü anlaşmaları ve
sosyal güvenlik sözleşmelerinin müzakerelerine, hazırlanmasına ve tadiline
katkı sağlamak.
d) Uluslararası işgücü göçüne ilişkin iş ve işlemleri
yapmak.
e) Uluslararası işgücüne ilişkin konularda ulusal ve
uluslararası projeler hazırlamak ve uygulamak.
f) Yabancı Başvuru, Değerlendirme ve İzleme Sistemini
kullanarak yabancı çalışanlara ve yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının
niteliklerine ilişkin veri toplamak, bunları analiz etmek ve raporlamak.
g) Ulusal göç politikasının oluşturulmasında görev alanıyla
ilgili konularda çalışmalar yapmak.
h) Görev alanıyla ilgili faaliyet gösteren uluslararası
kuruluşlarla yazışmalar yapmak ve bu kuruluşlarla çalışmalar yürütmek.
i) Ülkemize rekabet üstünlüğü sağlamak amacıyla uluslararası
eğilimleri, işgücü potansiyelini ve hareketliliğini izlemek ve politikalar
geliştirmek.
j) Yüksek nitelikli işgücünün ülkemize kazandırılmasına
yönelik yurt dışında tanıtım faaliyetleri yapmak, ulusal ve uluslararası fuar
ve organizasyonlara katılmak, gerektiğinde tanıtım ofisleri açmak.
k) Kültürel, sanatsal, ekonomik ve sportif alanlarda
uluslararası gelişmeleri izleyerek ilgili kurum, kuruluş ve ülkelerle
işbirliğini geliştirmek, gerektiğinde ortak projeler yürütmek.
l) Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye
katkısı ile stratejik önemi haiz herhangi bir alanda öne çıkmış yurt dışında
yaşayan nitelikli insan gücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik faaliyetlerde
bulunmak.
m) Bilim, teknoloji, Ar-Ge ve yenilikçilik alanlarında
yetişmiş yabancı beyin göçünü ülkemize kazandırmak amacıyla faaliyetlerde
bulunmak.
n) Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulunun
sekretarya hizmetlerini yürütmek.
o) Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.”
d) 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına “İş Sağlığı ve
Güvenliği Genel Müdürü,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Uluslararası İşgücü
Genel Müdürü,” ibaresi eklenmiştir.
e) Eki (1) sayılı Cetvelin Ana Hizmet Birimleri Bölümüne (4)
numaralı sıradan sonra gelmek üzere aşağıdaki sıra eklenmiş ve mevcut (5)
numaralı sıra (6) numaralı sıra olarak teselsül ettirilmiştir.
“5. Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü”
(6) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler
Kanununun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “4817 sayılı
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun,” ibaresi madde metninden
çıkarılmıştır.
(7) 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma
İzinleri Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
(8) 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanununun 3 üncü maddesinin (g) fıkrasının ikinci, üçüncü ve
dördüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmıştır.
(9) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı
Kanununun 12 nci maddesinin birinci fıkrasına (a) bendinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
“b) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve
Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi
uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların
yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.”
(10) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve
Uluslararası Koruma Kanununun;
a) 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent
eklenmiştir.
“y) Yetkili aracı kurum: Nitelikleri ve görev çerçevesi
yönetmelikle belirlenen ve Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen kurum veya
kuruluşu,”
b) 21 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(7) İkamet izni başvuruları yetkili aracı kurum tarafından
da yapılabilir.”
c) 27 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi
yürürlükten kaldırılmıştır.
ç) 31 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler
eklenmiş, maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“j) Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca
belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi,
kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
k) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları”
“(2) Kısa dönem ikamet izni, birinci fıkranın (j) ve (k)
bentleri hariç olmak üzere, her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle
verilebilir.”
“(5) Birinci fıkranın (j) ve (k) bentleri kapsamında verilen
ikamet izinleri en fazla beşer yıllık sürelerle verilebilir.”
d) 33 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
yürürlükten kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) İkamet izninin yurt dışında kalış süresi bakımından
iptaline ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”
e) 34 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “iki yılı”
ibaresi “üç yılı” şeklinde değiştirilmiştir.
f) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi
yürürlükten kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) İkamet izninin yurt dışında kalış süresi bakımından
iptaline ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”
g) 38 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(5) Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla gelerek
Türkiye’de öğrenim görecek yabancılara, öğrenim süresince ikamet izni verilebilir.”
ğ) 41 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesine
“Türkiye’de” ibaresinden sonra gelmek üzere “örgün” ibaresi eklenmiş ve
fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “haftada yirmi dört saatten fazla olamaz”
ibaresi “ilgili kanunlarla düzenlenir” şeklinde değiştirilmiştir.
h) 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (d) bendinde yer
alan “Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu yabancı işgücü ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığının da görüşleri doğrultusunda tarım alanlarındaki mevsimlik işler
için gelecek yabancılara” ibaresi “Türkiye’nin yabancı işgücü ihtiyacına”
şeklinde değiştirilmiştir.
(11) Bu Kanuna ekli listede yer alan kadrolar ihdas edilerek
13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı Cetvelin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait
bölümüne eklenmiştir.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önceki mevzuat hükümlerine göre Bakanlıkça veya diğer kanunların
verdiği yetkiye dayanarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca verilmiş olan
çalışma izinleri, sürelerinin sonuna kadar geçerlidir. Bu çalışma izinleri 15
inci madde uyarınca süresinin sona ermesi veya iptal edilmesi hâlinde
geçerliliğini kaybeder.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuat
hükümlerine göre Bakanlıkça verilmiş ve geçerliliğini sürdüren süresiz çalışma
izinleri, iptal edilmediği sürece geçerlidir.
(3) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve
işlemleri devam eden çalışma izni başvurularında, bu Kanunla yapılan
değişikliklerden önceki mevzuat hükümlerinin başvuru sahibi lehine olan
hükümleri dikkate alınır.
(4) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenlemeler yürürlüğe
girinceye kadar mevcut düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin
uygulanmasına devam olunur.
(5) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay
süreyle başka bir işleme gerek kalmaksızın Bakanlıkta mevcut genel müdür
yardımcısı ve daire başkanı kadrolarının birimler arasında yeniden dağılımını
yapmaya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 28- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 29- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder