Giriş
MADDE 1 - (1) Yeminli mali müşavirler tarafından
e-defter uygulamasına dahil olan mükelleflere yönelik olarak tanzim olunacak
tasdik raporları ile bu mükelleflere mal ve hizmet sağlayan ve e-defter
uygulaması kapsamında defter tutmakta olan alt mükellefler nezdinde tanzim
olunacak karşıt inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarında;
defter tasdik bilgisi ve iade ile ilişkili fatura vb. belgelerin defter
kayıtlarının tespitine yönelik yapılan açıklamalar bu Tebliğin konusunu
oluşturmaktadır.
Dayanak
MADDE 2 - (1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun mükerrer 227 nci maddesinin birinci fıkrasının (2)
numaralı bendi ile vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yeniden
değerleme, zarar mahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılmasını,
Bakanlığımızca belirlenen şartlara uygun olarak yeminli mali müşavirlerce
düzenlenmiş tasdik raporu ibraz edilmesi şartına bağlamaya, bu uygulamalara
ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlığımız yetkili kılınmıştır.
(2) 213 sayılı Kanunun
mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, Maliye
Bakanlığının mükellef ve meslek grupları itibarıyla muhasebe usul ve esaslarını
tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile
bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve
belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye,
bunlarda değişiklik yapmaya; bedeli karşılığında basıp dağıtmaya veya üçüncü
kişilere bastırıp dağıtmaya veya dağıttırmaya, bunların kayıtlarını tutturmaya
bu defter ve belgelere tasdik, muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya
kaldırmaya, bu Kanuna göre tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin
tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya yetkili olduğu hükme
bağlanmıştır.
Söz konusu fıkranın (3) numaralı bendinde ise Maliye
Bakanlığının, tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin
mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya
bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk
getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların kopyalarının Maliye
Bakanlığında veya muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda saklanması
zorunluluğu getirmeye, bu konuda uygulama usul ve esaslarını belirlemeye
yetkili olduğu hükmüne yer verilmiştir.
(3) 1/6/1989 tarihli ve 3568
sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun
12 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden 2/1/1990 tarihli ve
20390 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik
Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmeliğin 7 nci maddesinin son fıkrasında ise tasdik işlemi yapılırken
aranacak asgari bilgi, şekil şartları ile tasdike ilişkin diğer usul ve
esasların Bakanlığımızca çıkartılacak tebliğlerle belirleneceği belirtilmiştir.
Tanzim Edilecek Tasdik Raporları ile Karşıt incelemelerde Uyulacak Usul ve Esaslar
MADDE 3 - (1) 213 sayılı Kanunun "Kayıt
Zamanı" başlıklı 219 uncu maddesinde; "Muameleler defterlere
zamanında kaydedilir. Şöyle ki:
a) Muamelelerin işin hacmine
ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman
zarfında kaydedilmesi şarttır. Bu gibi kayıtların on günden fazla
geciktirilmesi caiz değildir.
b) Kayıtlarını devamlı olarak
muhasebe fişleri, primanota ve bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını
taşıyan mazbut vesikalara dayanarak yürüten müesseselerde, muamelelerin bunlara
işlenmesi, deftere işlenmesi hükmündedir. Ancak bu kayıtlar, muamelelerin esas
defterlere 45 günden daha geç intikal ettirilmesine cevaz vermez."
hükmü yer almaktadır.
(2) 14/12/2012 tarihli ve 28497
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 421 Sıra No.lu ve 20/06/2015 tarihli ve 29392
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğleri ile bazı mükellef gruplarına elektronik defter tutma ve elektronik
fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilmiştir.
(3) 13/1/2011 tarihli ve 6102
sayılı Türk Ticaret Kanununun 64 üncü maddesinde; yevmiye defteri, defteri
kebir, envanter defteri, karar ve işletme defterinin elektronik ortamda
tutulabileceği ve bu defterlerin açılış ve kapanış onaylarının şekli ve
esasları ile bu defterlerin nasıl tutulacağının Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile
Maliye Bakanlığınca çıkarılacak müşterek bir tebliğle belirleneceği hükme
bağlanmış olup, bu kapsamda 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği ile Vergi Usul Kanunu
kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet
adresinde format ve standardı yayımlanan defterlerin elektronik ortamda
oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenerek e-defter kullanımına izin
verilmiştir. Söz konusu Tebliğin, 24/12/2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan 2 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği ile
değişen “3.3. Elektronik Defter Oluşturma” başlığının "3.3.3." alt
başlığında;
"a) Gerçek kişiler elektronik defterlerini, ilgili
olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli
elektronik imza veya mali mühür ile imzalar.
b) Tüzel kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu
ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait
defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar)
kendilerine ait mali mühür ile onaylar.
c) İmzalı veya mühürlü defterler için berat dosyaları
oluşturulur ve bu dosyalar Elektronik Defter Uygulaması aracılığı ile
Başkanlığın onayına sunulur.
ç) Başkanlık mali mührünü de içeren beratlar elektronik
defter tutanlar tarafından indirilerek istenildiğinde ibraz edilmek üzere
ilgili olduğu elektronik defterler ile birlikte muhafaza edilir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
(4) Yukarıda yer verilen hüküm
ve açıklamalara göre; e-defter uygulamasına dahil olan mükelleflere yönelik
olarak yeminli mali müşavirler tarafından tanzim olunacak tasdik raporları ile
bu mükelleflere mal ve hizmet sağlayan ve e-defter uygulaması kapsamında
defter tutmakta olan alt mükellefler nezdinde yeminli mali müşavirler
tarafından tanzim olunacak karşıt inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme
cevap yazılarında aşağıda belirtilen kurallar çerçevesinde, defter
tasdik bilgisine yer verilmesi ve iade ile ilişkili fatura vb. belgelerin
defter kayıtlarının tespitinin yapılması gerekmektir.
(5) Defter Tasdik Bilgisine İlişkin
Yapılacak İşlemler
a) İade talebinde bulunan veya
nezdinde karşıt inceleme yapılan alt mükellefin ilgili dönem için e-defter
uygulamasına yüklenmiş berat dosyaları var ise YMM tasdik raporları/ karşıt
inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarında, yeminli mali
müşavirlerce, mükellefin ilgili dönemde e-defter uygulaması kapsamında kanuni
defter kayıtlarını tutmakta olduğunun belirtilmesi ve ilgili aya ait Gelir
İdaresi Başkanlığı (GİB) onaylı berat dosyalarının “Defterin Nev’i ve Dönemi,
Berat Dosyasının Tekil No’su ve Oluşturma Tarihi, 2017 yılının Mayıs ayından
itibaren yüklenecek Berat Dosyaları için Evrensel Tekil No’su (ETTN)” bilgisine
ayrı bir tabloda yer verilmesi gerekmektedir.
Söz konusu berat dosyalarının bilgileri vergi dairelerince
elektronik ortamda sorgulanıp görüntülenebildiğinden, berat dosyalarının kağıt
çıktısının ilgili rapor, tutanak veya yazılara eklenmesi zorunluluğu
bulunmamaktadır.
b) İade talebinde bulunan veya nezdinde
karşıt inceleme yapılan alt mükellef hakkında tanzim olunan YMM tasdik
raporları/karşıt inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarının
düzenlendiği tarih itibariyle ilgili döneme ait berat dosyalarının 1 Sıra No.lu
Elektronik Defter Genel Tebliğinde belirlenen sürenin dolmamış olması nedeniyle
e-defter sistemine henüz yüklenmemiş olması halinde rapor, tutanak veya yazılarda,
"Mükellef e-defter uygulamasına dahil olmuş olup ilgili döneme ilişkin
e-defter ve berat dosyasının oluşturulma ve berat dosyalarının GİB sistemine
yüklenme süresi, işbu rapor/ tutanak/yazı tarihi itibariyle dolmadığından, GİB
sistemine yüklenmemiştir." bilgisine yer verilmesi gerekmektedir.
1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde belirtilen
süreler, e-defter ve berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması, onaylanması
ve e-defter uygulaması aracılığı ile berat dosyalarının GİB onayına sunulması
için öngörülen sürenin son günü olup, bu süreden önce de dileyen mükellefler
tarafından e-defter ve berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması,
onaylanması ve berat dosyalarının GİB onayına sunulması mümkündür.
(6) Defter Kayıtlarının Tespitine İlişkin
Yapılacak İşlemler
a) İade talebinde bulunan veya
nezdinde karşıt inceleme yapılan alt mükellefin ilgili dönem için e-defter
uygulamasına yüklenmiş berat dosyaları var ise YMM tasdik raporları/karşıt
inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarında fatura vb.
belgelerin kaydedildiği yevmiye maddelerinin tarih ve numarasına yer verilmesi
gerekmektedir.
b) İade talebinde bulunan veya nezdinde
karşıt inceleme yapılan alt mükellef hakkında tanzim olunan YMM tasdik
raporları/karşıt inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarının
düzenlendiği tarih itibariyle ilgili döneme ait berat dosyalarının 1 Sıra No.lu
Elektronik Defter Genel Tebliğinde belirlenen sürenin dolmamış olması nedeniyle
e-defter sistemine henüz yüklenmemiş olması halinde rapor, tutanak veya
yazılarda, fatura vb. belgelerin kaydına ilişkin olarak aşağıdaki alt
başlıklarda açıklandığı şekilde gerekli bilgi ve belgelere yer verilmesi
gerekmektedir.
b.1) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt
inceleme yapılan alt mükellefin, defter kayıtlarını 213 sayılı Kanunun 219 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre 10 gün içerisinde yapıyor olması
halinde, muhasebe kayıt sisteminden alınacak “incelemeye konu fatura vb.
belgelerin ilgili muhasebe hesaplarına intikalini gösteren” muavin hesap
dökümünün ilgili YMM tarafından meslek mührü tatbik edilerek düzenlenen
rapor, tutanak veya yazılara eklenmesi ya da yetkili merciler
tarafından talep edilmesi halinde ibraz edilmek üzere rapor, tutanak veya
yazıyı tanzim eden YMM uhdesinde muhafaza edilmesi gerekmektedir.
b.2) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt
inceleme yapılan alt mükellefin, defter kayıtlarını 213 sayılı Kanunun 219 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre muhasebe fişi, primanota veya
bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan mazbut vesikaları
kullanmak suretiyle yapıyor olması halinde, söz konusu fatura vb. belgelerin
muhasebe kaydının gerçekleştirilmesi sırasında kullanılmış olan muhasebe fişi,
primanota, veya bordroların (veya bu belgelerde yer alan bilgilerin tasnifli ve
toplu şekilde çıktısının) ya da muhasebe kayıt sistemlerinden alınacak iade
talebine ilişkin fatura vb. belgelerin ilgili muhasebe hesaplarına intikalini
gösteren muavin hesap dökümlerinin YMM tarafından meslek mührü tatbik
edilerek düzenlenen rapor, tutanak veya yazılara eklenmesi ya da yetkili
merciler tarafından talep edilmesi halinde ibraz edilmek üzere rapor, tutanak
veya yazıyı tanzim eden YMM uhdesinde muhafaza edilmesi gerekmektedir.
Diğer Hususlar
MADDE 4 - (1) Tasdik raporları ile karşıt
inceleme tutanaklarına ilişkin bu Tebliğden önce yayımlanan ve yürürlükte olan
3568 sayılı Kanuna ilişkin Genel Tebliğlerde yer alan usul ve esaslara da
uyulması gerekmektedir.
Yürürlük
MADDE 5 - (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 - (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye
Bakanı yürütür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder