Giriş
MADDE 1 – (1) Yeminli mali müşavirler tarafından
e-defte uygulamasına dahil olan mükelleflere yönelik olarak tanzim olunacak tasdik
raporları ile bu mükelleflere mal ve hizmet sağlayan ve e-defter uygulaması
kapsamında defter tutmakta olan alt mükellefler nezdinde tanzim olunacak karşıt
inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarında; defter tasdik
bilgisi ve iade ile ilişkili fatura vb. belgelerin defter kayıtlarının
tespitine yönelik yapılan açıklamalar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi
Usul Kanununun mükerrer 227 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı
bendi ile vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yeniden değerleme,
zarar mahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılmasını, Bakanlığımızca
belirlenen şartlara uygun olarak yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik
raporu ibraz edilmesi şartına bağlamaya, bu uygulamalara ilişkin usul ve
esasları belirlemeye Bakanlığımız yetkili kılınmıştır.
(2) 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci
fıkrasının (1) numaralı bendinde, Maliye Bakanlığının mükellef ve meslek
grupları itibarıyla muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre
tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya
düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva
etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya; bedeli
karşılığında basıp dağıtmaya veya üçüncü kişilere bastırıp dağıtmaya veya
dağıttırmaya, bunların kayıtlarını tutturmaya bu defter ve belgelere tasdik,
muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, bu Kanuna göre
tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve düzenlenmesi
zorunluluğunu kaldırmaya yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Söz konusu fıkranın (3) numaralı bendinde ise Maliye
Bakanlığının, tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin
mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya
bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk
getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların kopyalarının Maliye
Bakanlığında veya muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda saklanması
zorunluluğu getirmeye, bu konuda uygulama usul ve esaslarını belirlemeye
yetkili olduğu hükmüne yer verilmiştir.
(3) 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 12 nci maddesinin Bakanlığımıza
verdiği yetkiye istinaden 2/1/1990 tarihli ve 20390 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik
Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7 nci
maddesinin son fıkrasında ise tasdik işlemi yapılırken aranacak asgari bilgi,
şekil şartları ile tasdike ilişkin diğer usul ve esasların Bakanlığımızca
çıkartılacak tebliğlerle belirleneceği belirtilmiştir.
Tanzim edilecek tasdik raporları ile karşıt incelemelerde
uyulacak usul ve esaslar
MADDE 3 – (1) 213
sayılı Kanunun “Kayıt Zamanı” başlıklı 219 uncu maddesinde;
“Muameleler defterlere zamanında kaydedilir. Şöyle ki:
a) Muamelelerin işin hacmine ve icabına uygun olarak
muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi
şarttır. Bu gibi kayıtların on günden fazla geciktirilmesi caiz değildir.
b) Kayıtlarını devamlı olarak muhasebe fişleri, primanota ve
bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan mazbut vesikalara
dayanarak yürüten müesseselerde, muamelelerin bunlara işlenmesi, deftere
işlenmesi hükmündedir. Ancak bu kayıtlar, muamelelerin esas defterlere 45
günden daha geç intikal ettirilmesine cevaz vermez.”
hükmü yer almaktadır.
(2) 14/12/2012 tarihli ve 28497 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 421 Sıra No.lu ve 20/06/2015 tarihli ve 29392 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile bazı mükellef
gruplarına elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma
zorunluluğu getirilmiştir.
(3) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun
64 üncü maddesinde; yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, karar ve
işletme defterinin elektronik ortamda tutulabileceği ve bu defterlerin açılış
ve kapanış onaylarının şekli ve esasları ile bu defterlerin nasıl tutulacağının
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca çıkarılacak müşterek bir
tebliğle belirleneceği hükme bağlanmış olup, bu kapsamda 13/12/2011 tarihli ve
28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel
Tebliği ile Vergi Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden
www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı yayımlanan
defterlerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar
belirlenerek e-defter kullanımına izin verilmiştir. Söz konusu Tebliğin,
24/12/2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2 Sıra No.lu
Elektronik Defter Genel Tebliği ile değişen “3.3. Elektronik Defter Oluşturma”
başlığının “3.3.3.” alt başlığında;
“a) Gerçek kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu
ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik
imza veya mali mühür ile imzalar.
b) Tüzel kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı
takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait
defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar)
kendilerine ait mali mühür ile onaylar.
c) İmzalı veya mühürlü defterler için berat dosyaları
oluşturulur ve bu dosyalar Elektronik Defter Uygulaması aracılığı ile
Başkanlığın onayına sunulur.
ç) Başkanlık mali mührünü de içeren beratlar elektronik
defter tutanlar tarafından indirilerek istenildiğinde ibraz edilmek üzere
ilgili olduğu elektronik defterler ile birlikte muhafaza edilir.”
açıklamalarına yer verilmiştir.
(4) Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalara göre;
e-defter uygulamasına dahil olan mükelleflere yönelik olarak yeminli mali
müşavirler tarafından tanzim olunacak tasdik raporları ile bu mükelleflere mal
ve hizmet sağlayan ve e-defter uygulaması kapsamında defter tutmakta olan alt
mükellefler nezdinde yeminli mali müşavirler tarafından tanzim olunacak karşıt
inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarında aşağıda belirtilen
kurallar çerçevesinde, defter tasdik bilgisine yer verilmesi ve iade ile
ilişkili fatura vb. belgelerin defter kayıtlarının tespitinin yapılması
gerekmektir.
(5) Defter Tasdik Bilgisine İlişkin Yapılacak İşlemler
a) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt inceleme
yapılan alt mükellefin ilgili dönem için e-defter uygulamasına yüklenmiş berat
dosyaları var ise YMM tasdik raporları/ karşıt inceleme tutanakları ve
teyit-bilgi isteme cevap yazılarında, yeminli mali müşavirlerce, mükellefin
ilgili dönemde e-defter uygulaması kapsamında kanuni defter kayıtlarını
tutmakta olduğunun belirtilmesi ve ilgili aya ait Gelir İdaresi Başkanlığı
(GİB) onaylı berat dosyalarının “Defterin Nev’i ve Dönemi, Berat Dosyasının
Tekil No’su ve Oluşturma Tarihi, 2017 yılının Mayıs ayından itibaren yüklenecek
Berat Dosyaları için Evrensel Tekil No’su (ETTN)” bilgisine ayrı bir tabloda
yer verilmesi gerekmektedir.
Söz konusu berat dosyalarının bilgileri vergi dairelerince
elektronik ortamda sorgulanıp görüntülenebildiğinden, berat dosyalarının kağıt
çıktısının ilgili rapor, tutanak veya yazılara eklenmesi zorunluluğu
bulunmamaktadır.
b) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt inceleme
yapılan alt mükellef hakkında tanzim olunan YMM tasdik raporları/karşıt
inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarının düzenlendiği tarih
itibariyle ilgili döneme ait berat dosyalarının 1 Sıra No.lu Elektronik Defter
Genel Tebliğinde belirlenen sürenin dolmamış olması nedeniyle e-defter
sistemine henüz yüklenmemiş olması halinde rapor, tutanak veya yazılarda,
“Mükellef e-defter uygulamasına dahil olmuş olup ilgili döneme ilişkin e-defter
ve berat dosyasının oluşturulma ve berat dosyalarının GİB sistemine yüklenme
süresi, işbu rapor/tutanak/yazı tarihi itibariyle dolmadığından, GİB sistemine
yüklenmemiştir.” bilgisine yer verilmesi gerekmektedir.
1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde belirtilen
süreler, e-defter ve berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması, onaylanması
ve e-defter uygulaması aracılığı ile berat dosyalarının GİB onayına sunulması
için öngörülen sürenin son günü olup, bu süreden önce de dileyen mükellefler
tarafından e-defter ve berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması,
onaylanması ve berat dosyalarının GİB onayına sunulması mümkündür.
(6) Defter Kayıtlarının Tespitine İlişkin Yapılacak İşlemler
a) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt inceleme
yapılan alt mükellefin ilgili dönem için e-defter uygulamasına yüklenmiş berat
dosyaları var ise YMM tasdik raporları/karşıt inceleme tutanakları ve
teyit-bilgi isteme cevap yazılarında fatura vb. belgelerin kaydedildiği yevmiye
maddelerinin tarih ve numarasına yer verilmesi gerekmektedir.
b) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt inceleme
yapılan alt mükellef hakkında tanzim olunan YMM tasdik raporları/karşıt
inceleme tutanakları ve teyit-bilgi isteme cevap yazılarının düzenlendiği tarih
itibariyle ilgili döneme ait berat dosyalarının 1 Sıra No.lu Elektronik Defter
Genel Tebliğinde belirlenen sürenin dolmamış olması nedeniyle e-defter
sistemine henüz yüklenmemiş olması halinde rapor, tutanak veya yazılarda, fatura
vb. belgelerin kaydına ilişkin olarak aşağıda açıklandığı şekilde gerekli bilgi
ve belgelere yer verilmesi gerekmektedir.
1) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt inceleme
yapılan alt mükellefin, defter kayıtlarını 213 sayılı Kanunun 219 uncu maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendine göre 10 gün içerisinde yapıyor olması halinde,
muhasebe kayıt sisteminden alınacak “incelemeye konu fatura vb. belgelerin
ilgili muhasebe hesaplarına intikalini gösteren” muavin hesap dökümünün ilgili
YMM tarafından meslek mührü tatbik edilerek düzenlenen rapor, tutanak veya
yazılara eklenmesi ya da yetkili merciler tarafından talep edilmesi halinde
ibraz edilmek üzere rapor, tutanak veya yazıyı tanzim eden YMM uhdesinde
muhafaza edilmesi gerekmektedir.
2) İade talebinde bulunan veya nezdinde karşıt inceleme
yapılan alt mükellefin, defter kayıtlarını 213 sayılı Kanunun 219 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre muhasebe fişi, primanota veya
bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan mazbut vesikaları
kullanmak suretiyle yapıyor olması halinde, söz konusu fatura vb. belgelerin
muhasebe kaydının gerçekleştirilmesi sırasında kullanılmış olan muhasebe fişi,
primanota veya bordroların (veya bu belgelerde yer alan bilgilerin tasnifli ve
toplu şekilde çıktısının) ya da muhasebe kayıt sistemlerinden alınacak iade
talebine ilişkin fatura vb. belgelerin ilgili muhasebe hesaplarına intikalini
gösteren muavin hesap dökümlerinin YMM tarafından meslek mührü tatbik edilerek
düzenlenen rapor, tutanak veya yazılara eklenmesi ya da yetkili merciler
tarafından talep edilmesi halinde ibraz edilmek üzere rapor, tutanak veya
yazıyı tanzim eden YMM uhdesinde muhafaza edilmesi gerekmektedir.
Diğer hususlar
MADDE 4 – (1)
Tasdik raporları ile karşıt inceleme tutanaklarına ilişkin bu Tebliğden önce
yayımlanan ve yürürlükte olan 3568 sayılı Kanuna ilişkin Genel Tebliğlerde yer
alan usul ve esaslara da uyulması gerekmektedir.
Yürürlük
MADDE 5 – (1) Bu
Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 – (1) Bu
Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder