SGK Genelgesi 2018/5

1-Genel Açıklamalar

Bilindiği üzere, 24/12/2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “696 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname”nin; 113 üncü maddesi ile 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa geçici 7 nci madde, 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye Geçici 23, 24 ve 25 inci maddeler eklenmiştir.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa eklenen “Geçici 7 nci madde ile,

(1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanım Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idareler ile birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler, anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeleri uyarınca sürekli işçi kadrolarına, geçici işçi pozisyonlarına veya işçi statüsüne geçirilen işçilerinden; geçişten önce işçinin çalıştığı alt işveren işyerinin girdiği işkolu mevcut işyerinin girdiği işkolu ile aynı olanları o işkolundaki mevcut işyerinden, farklı olanları ise geçişten önce işçinin çalıştığı alt işveren işyerinin girdiği işkolunda yeni tescil edilecek işyerlerinden Sosyal Güvenlik Kurumana bildirir.

(2) Birinci fıkra kapsamındaki işyerlerinin her biri bu Kanunun uygulanması bakımından bağımsız bir işyeri sayılır.

(3) Birinci fıkra kapsamında yeni tescil edilen işyerlerinden bildirilen işçiler, bıı madde kapsamındaki idarelerde geçiş işleminden önce alt işveren işçileri için Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve en son sona erecek olan toplu iş sözleşmesinin sona ermesiyle birlikte 4 üncü maddeye uygun şekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir.

(4) Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun bu maddeye aykırı diğer hükümleri uygulanmaz. ”

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen;

“Geçici 23 üncü madde ile, “5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, bu Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında; ödemeleri merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden karşılanan 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;

a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,

b) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmamış olmak,

c) Bu kapsamda çalıştırılmalarına ilişkin olarak açtıkları davalardan ve/veya icra takiplerinden feragat edeceğine dair yazılı beyanda bulunmak,

ç) En son çalıştığı idare ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı iş sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan etmek,kaydıyla, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde idaresinin hizmet alım sözleşmesinin yapıldığı birimine, sürekli işçi kadrolarında istihdam edilmek üzere yazılı olarak başvurabilirler. Başvuranların şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, bu tespite itirazların karara bağlanması, şartları taşıyanların idarelerince belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü ya da uygulamalı sınava alınması, sınav sonuçlarına itirazların karara bağlanması ve sınavda başarılı olanların kadroya geçirilmesine ilişkin süreç bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren doksan gün içinde idarelerince sonuçlandırılır.

Geçici 24 üncü madde ile, “İl özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;

a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,

b) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmamış olmak,

c) Bu kapsamda çalıştırılmalarına ilişkin olarak açtıkları davalardan ve/veya icra takiplerinden feragat edeceğine dair yazılı beyanda bulunmak,

ç) En son çalıştığı idare veya şirket ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı iş sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan etmek,

kaydıyla, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde hizmet alım sözleşmesini yapan idareye veya şirkete, ek 20 nci madde kapsamındaki şirketlerinde işçi statüsünde çalıştırılmak üzere yazılı olarak başvurabilirler. Başvuranların şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, bu tespite itirazların karara bağlanması, şartları taşıyanların belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü ya da uygulamalı sınava alınması, sınav sonuçlarına itirazların karara bağlanması ve sınavda başarılı olanların işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin süreç bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren doksan gün içinde sonuçlandırılır.

Geçici 25 inci madde ile, “Geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeler kapsamına giren hususlara ilişkin usul ve esaslar ile bu maddelerin uygulanmasında ortaya çıkacak tereddütleri giderecek idareler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir. ”

Şeklinde düzenleme yapılmıştır.

“Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24 üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar” 1/1/2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Bahse konu hükümler çerçevesinde Kurumumuzca yürütülecek işlemler aşağıda açıklanmıştır.

2-İşyerlerinin Tescili

5510 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin, “İşveren, örneği Kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, Kuruma vermekle yükümlüdür.” hükmü uyarınca sigortalı çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar, işyerini sigortalı çalıştırmaya başladıkları tarih itibariyle tescil ettirmek zorundadır.

Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarınca veya bu kurumlarca kurulan tüzel kişiliklerce; 1/1/2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Esaslar’ın 6’ncı maddesinde yer alan hüküm gereğince sürekli işçi kadrosuna geçirilmeye ilişkin iş ve işlemlerin son tarihi 2/4/2018 olarak belirlenmiştir.

Buna göre, işyerlerinin tescili bakımından son tarih 2/4/2018 tarihi olduğundan, bu tarihe kadar yapılacak işyeri tescilleri yasal süresi içinde yapılmış sayılacaktır.

Kadroya geçirilecek olan sigortalıların kadroya geçirilmeden önce hizmet alımı nedeniyle çalışmış oldukları yüklenicilere ait işyeri dosyalarının kapsamdan çıkış nedeni “696 KHK” olarak kodlanacaktır.

Kamu kurum ve kuruluşları veya bu kurum ve kuruluşlarca kurulan tüzel kişiliklerin kadroya geçirmiş oldukları sigortalıların yapmış oldukları işlerle ilgili iş kolu kodu uygun mevcut işyeri dosyasının olması halinde, ayrıca yeni işyeri dosyası açılmayarak kadroya geçirilecek sigortalıların sosyal sigorta yükümlülükleri bu dosyalardan yerine getirilecektir.

Örnek 1– Hizmet alımı suretiyle yaptırılan işin konusunun “genel temizlik işleri” ve hizmet alan kurumun “Sosyal Güvenlik Kurumu” olduğu varsayıldığında, kadroya geçirilecek sigortalılara aynı işin yaptırılacak olması ve Kurumun yapılacak bu işe uygun işkolunda Ulucanlar Sosyal Güvenlik Merkezinde 8121 (genel temizlik işleri) işkolu kodlu işyeri dosyasının bulunması halinde ayrıca işyeri dosyası açılmayarak gerekli işlemler mevcut dosya üzerinden yürütülecektir.

Kadroya geçirecek kurumların sigortalıların yapmış oldukları işlere uygun (aynı iş kolu kodunda) işyeri dosyalarının olmaması halinde, çalıştırılan işe uygun ayrı ayrı işyeri dosyası açılmak suretiyle yükümlülükler bu dosyalardan yerine getirilecektir. Bu işyerlerinin kapsama almış nedeni “696 KHK” olarak kodlanacaktır.

Örnek 2– Hizmet alımı suretiyle yaptırılan işin konusunun “özel güvenlik işleri” ve hizmet alan kurumun “Sosyal Güvenlik Kurumu” olduğu varsayıldığında, Kurumun kadroya geçirilecek ve güvenlik hizmeti verecek personelin yapmış olduğu işe uygun işyeri dosyasının bulunmaması nedeniyle güvenlik faaliyetleri (8010) işkolu kodlu işyeri dosyasının sigortalıların çalıştırılmaya başladıkları tarih itibariyle veya en geç 02/04/2018 tarihine kadar (dahil) tescil ettirilmesi ve işlemlerin bu dosya üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Söz konusu personelin işverenleri görev yaptıkları kamu kurum ve kuruluşları veya bu kurum ve kuruluşlarca kurulan tüzel kişilikler olacağından, açılan işyeri dosyalarının mahiyet kodlarının (1) kamu/devamlı veya (2) özel/devamlı işyeri olarak verilmesi gerekmektedir.

Sigortalıların işverenleri kadroya geçirildikleri kurum ve kuruluşları veya bu kuruluşlarca kurulmuş olan tüzel kişilikler www.alomaliye.comolacağından, aylık prim ve hizmet belgelerinin; kamu/devamlı şeklinde kodlanan işyeri işverenlerince 15-14 şeklinde dönem bazlı, özel/devamlı şeklinde kodlanan işyeri işverenlerince aylık bazda 1-30 olarak düzenlenmesi gerekmekle birlikte; kamu işvereni olmakla beraber işverenlerince tahakkukların 1-30 veya özel sektör işvereni olmakla birlikte 15-14 şeklinde yapılıyor veya yapılacak olması halinde “ters işyeri” şeklinde kodlama yapılarak işyeri tescili yapılabilecektir.

3- Sigortalıların tescili ve tespiti

375 sayılı KHK’ya 24/12/2017 tarihinden itibaren eklenen geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeler ile maddelerde belirtilen kurum ve kuruluşlarda 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuatlardaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında 4/12/2017 tarihi itibariyle çalıştırılmakta olanların yararlanacağı hüküm altına alınmıştır.

Sigortalıların 4/12/2017 tarihi itibariyle çalıştıklarının tespitinde sigortalı işe giriş bildirgesi, aylık prim ve hizmet belgesi ile işten ayrılış bildirgesindeki kayıtlar esas alınacak olup, yasal süresi dışında verilen belgeler dikkate alınmayacaktır.

Sürekli kadroya alınacakların tespitinde yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihinden önce işe giriş bildirgesi verilmiş olan sigortalılar ile aylık prim ve hizmet belgesini ayın 1 ’i ila 30’u arasında düzenleyip veren işverenler için 2017 yılı Aralık ayı için, ayın 15’i ila 14’ü arasında düzenleyip veren işverenler için 2017 yılı Kasım ayı için bildirilen sigortalılar esas alınacaktır.

3.1- Sigortalı işe giriş bildirgesi düzenlenmesi

375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü ve 24 üncü maddelerine göre kamu idarelerinde sürekli işçi kadrolarına geçirilecek olup, 1/1/2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Esaslar’ın 6 ncı maddesinde topluca kadroya geçişteki son gün 2/4/2018 tarihi olarak belirlenmiştir.

Buna göre, kadroya geçirilecek sigortalıların işverenlerinin yapılan işe uygun işkolu kodlu işyeri dosyalarının olması halinde, sürekli işçi kadrosunda başlatacağı sigortalılara ait işe giriş bildirgesini en son 2/4/2018 tarihinde saat 23:59’a kadar verebileceklerdir.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca kadroya geçirilecek personelin kadroya geçirilmeden önce yapmış olduğu işe uygun işkolu kodlu işyeri dosyasının olmaması halinde ise işyeri tescili en geç 2/4/2018 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılacağından, bu tarih baz alınarak ilk defa tescil edilen işyerleri için işe giriş bildirgesi verme süresinin son günü 2/5/2018 tarihi olarak dikkate alınacaktır.

3.2- Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin düzenlenmesi

Yüklenicilerin sürekli işçi kadrolarına geçecek sigortalılarının geçiş işleminin yapıldığı tarihe kadar aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirim yapmaya devam etmeleri gerekmektedir.

Bu durumda, 2/4/2018 tarihinde kamuda sürekli işçi kadrosuna geçen personele ait işten ayrılış bildirgesi en geç 11/4/2018 tarihinde yüklenici tarafından e-sigorta yoluyla Kuruma verilecek ve işten ayrılış tarihi 1/4/2018 olarak bildirgede beyan edilecektir.

Sürekli kadroya geçiş işleminin 2/4/2018 tarihinden önce tamamlanması halinde işten ayrılış bildirgesi yüklenici tarafından kamu idaresince kadroya geçiş tarihinden bir gün önceki tarih esas alınarak düzenlenecektir.

Bu durumdaki sigortalılar için yüklenici tarafından işten ayrılış nedeni olarak “39- 696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş” kodu kullanılacaktır.

4- Aylık prim ve hizmet belgelerinin verilmesi

4.1- Yüklenici yönünden

375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeleri gereğince kamu idarelerinden 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale yoluyla iş alan yükleniciler kamuda sürekli işçi kadrosuna alınacak sigortalıların hizmetlerini sözleşmenin fesh edildiği tarihe kadar aylık prim ve hizmet belgesi ile bildireceklerdir.

Örnek 1- (A) kamu idaresinden temizlik ihalesi alan yüklenicinin yanında çalıştırdığı sigortalıların kamuda sürekli kadroya geçirildiği tarihin 2/4/2018 tarihi olduğu varsayıldığında, yüklenici 2018 yılı Nisan ayma ait 1 günlük çalışmayı aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirilecektir.

4.2- Kamu idaresi yönünden

Yukarıda belirtildiği üzere kadroya geçirilecek olan sigortalıların işverenleri kadroya geçirildikleri kamu kurum ve kuruluşları veya bu kuruluşlarca kurulmuş olan tüzel kişilikler olacağından aylık prim ve hizmet belgelerinin; kamu/devamlı şeklinde kodlanan işyeri işverenlerince 15-14 şeklinde dönem bazlı, özel/devamlı şeklinde kodlanan işyeri işverenlerince aylık bazda 1-30 olarak düzenlenmesi gerekmekle birlikte; tahakkukların kamu işvereni işverenlerince 1-30 veya özel sektör işverenlerinde 15-14 şeklinde yapılacak olması halinde ters işyeri şeklinde kodlama yapılarak işyerlerine ait aylık prim ve hizmet belgelerini 1-30 veya 15-14 şekline vermeleri mümkün olabilecektir.

Örnek 2– Örnek l’deki sigortalının 2/4/2018 tarihinde kamuda sürekli işçi kadrosuna geçirildiği varsayıldığında kamu idaresi 2018 yılı Mart ayı aylık prim ve hizmet belgesini 2/4/2018-14/4/2018 tarihleri arasında düzenleyerek Kuruma verecektir.

Örnek 3– Örnek l’deki sigortalının sürekli kadrolu işçi olarak çalışacağı kamu idaresinin işyeri tescilinin ters işyeri kodlaması ile yapması halinde bu defa 2018 yılı Nisan ayı aylık prim ve hizmet belgesi 2/4/2018-30/4/2018 tarihleri için düzenlenerek Kuruma verilecektir.

5- Ortak hükümler

Gerek işyerlerinin tescili gerekse sigortalıların tescili bakımından son tarih 02/04/2018 tarihi olarak belirlenmiş olduğundan, kadroya alınacak olan sigortalıların işlemleri için bu tarihlerden önce işyeri bildirgesi veya işyeri tescili olan işverenlerce sigortalı işe giriş bildirgesi verilmesi mümkün bulunmaktadır.

Ancak söz konusu tarihten önce örneğin, sigortalılarını kadroya almış oldukları tarih itibariyle işyeri dosyası tescil ettirmemiş (geç tescil ettirmiş) veya kadroya alınacak olan sigortalıların çalıştırılacak oldukları işlere uygun işyeri dosyası olan işverenlerce sigortalılarını kadroya aldıkları tarihten önce sigortalı işe giriş bildirimlerini yapmamış (geç yapmış) olmaları nedeniyle idari para cezası uygulanmayacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.