BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı, uzlaştırmaya ilişkin usul ve esaslar ile uzlaştırma
büroları ve Alternatif Çözümler Daire Başkanlığının çalışma usul ve esaslarını
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 253, 254
ve 255 inci maddelerinde düzenlenen uzlaştırmanın uygulama alanı,
uzlaştırmacıların nitelikleri, eğitimi, sınavı, görev ve sorumlulukları,
denetimi, uymak zorunda oldukları etik ilkeler, uzlaştırmacı eğitimi verecek
kişi, kurum ve kuruluşların nitelikleri ve denetimleri, uzlaştırmacı sicilinin
düzenlenmesi, uzlaştırmacılar ve eğitim kurumlarının listelerinin
oluşturulması, Cumhuriyet başsavcılığı bünyesinde kurulan uzlaştırma
bürolarının çalışma usul ve esasları, uzlaşma teklifi ile müzakere usulü,
uzlaşma belgesi ve uzlaştırma raporunda yer alacak konular, uygulamaya dair
diğer hususlar ile Alternatif Çözümler Daire Başkanlığının çalışma usul ve
esaslarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik, 5271 sayılı Kanunun 253 üncü maddesi ile 29/3/1984 tarihli ve
2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 9 uncu maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) Büro: Cumhuriyet başsavcılığı bünyesinde kurulan
uzlaştırma bürosunu,
c) Daire Başkanlığı: Alternatif Çözümler Daire
Başkanlığını,
ç) Eğitim kuruluşları listesi: Daire Başkanlığında
tutulan uzlaştırma eğitimi verme izni alan eğitim kuruluşlarının kaydedildiği
listeyi,
d) Elektronik liste: Uzlaştırma eğitimi verme izni alan
eğitim kuruluşlarının isimlerinin elektronik ortamda tutulduğu listeyi,
e) Elektronik ortam: Bilişim sistem ve bilişim ağından
oluşan toplam ortamı,
f) Genel Müdürlük: Ceza İşleri Genel Müdürlüğünü,
g) Kanun: 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanununu,
ğ) Kayıt: Fiziki veya elektronik ortamda üretilen ya da
bu ortama aktarılan veya taşınan, bilgi, belge ve verinin saklanmasını,
h) Sicil: Uzlaştırmacı sicilini,
ı) Tarife: Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı
tarafından yıllık olarak hazırlanan Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesini,
i) UYAP: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda
yürütülmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,
j) Uzlaşma: Uzlaştırma kapsamına giren bir suç nedeniyle,
şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin Kanun ve bu
Yönetmelikteki usul ve esaslara uygun olarak anlaşmış olmalarını,
k) Uzlaştırma: Uzlaştırma kapsamına giren bir suç
nedeniyle şüpheli veya sanık ile mağdur, suçtan zarar gören veya kanuni temsilcisinin,
Kanun ve bu Yönetmelikteki usul ve esaslara uygun olarak uzlaştırmacı
tarafından anlaştırılmaları suretiyle uyuşmazlığın giderilmesi sürecini,
l) Uzlaştırmacı: Şüpheli veya sanık ile mağdur veya
suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırma müzakerelerini yöneten, Cumhuriyet
savcısının onayıyla görevlendirilen avukat veya hukuk öğrenimi görmüş kişiyi,
m) Uzlaştırma raporu: Uzlaştırma işlemleri
sonuçlandırıldığında uzlaştırmacı tarafından düzenlenen raporu,
n) Uzlaşma belgesi: Uzlaştırmacı görevlendirilmeden önce
veya uzlaşma teklifinin reddedilmesinden sonra tarafların uzlaşmaları sonucunda
aralarında düzenlemiş oldukları belgeyi,
o) Yazılı sınav: Uzlaştırma eğitiminin bitiminde yapılan
sınavı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uzlaştırmaya İlişkin İlkeler
Temel ilkeler
MADDE 5 – (1) Uzlaştırma,
şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin özgür iradeleri ile
kabul etmeleri ve karar vermeleri hâlinde gerçekleştirilir. Bu kişiler anlaşma
yapılana kadar iradelerinden vazgeçebilirler.
(2) Uzlaştırma, şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan
zarar görenin temel hak ve hürriyetlerine uygun olarak, menfaatlerinin
korunması esası gözetilerek yürütülür.
(3) Uzlaştırmaya katılan şüpheli, sanık, mağdur veya
suçtan zarar gören ile kanunî temsilcileri müzakereler sırasında, Kanunun
tanıdığı temel güvencelere sahiptir.
(4) Şüpheli, sanık, mağdur, suçtan zarar gören veya bu
kişilerin kanunî temsilcileri Türkçe bilmiyorsa veya engelli ise Kanunun 202
nci maddesi hükmü uygulanır.
(5) Uzlaştırma sürecine başlanmadan önce şüpheli veya
sanık ile mağdur veya suçtan zarar gören; hakları, uzlaşmanın mahiyeti ve
verecekleri kararların hukukî sonuçları hakkında bilgilendirilir.
(6) Şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar
görenin yaşı, olgunluğu, eğitimi, sosyal ve ekonomik durumu gibi belirgin
farklılıklar, uzlaştırma sürecinde göz önüne alınır.
(7) Uzlaştırmacı görevi sebebiyle kendisine verilen bilgi
ve belgelerin gizliliğini korur. Taraflardan birinin verdiği gizli bilgi ve
belgeleri verenin iznini almadan veya kanunen zorunlu olmadıkça diğer tarafa
açıklayamaz. Gizliliği koruma yükümlülüğü uzlaştırmacının görevi sona erdikten
sonra da devam eder.
(8) Uzlaştırmacı müzakerelere başlamadan önce taraflara;
uzlaştırmanın temel ilkelerini, kendisinin tarafsızlığını, uzlaştırma süreci ve
sonuçlarını, uzlaştırmacı ile tarafların uzlaştırmadaki işlevlerini, gizlilik
yükümlülüğünü açıklar ve onların süreci anlamalarını sağlar.
(9) Uzlaştırmacı tarafların, hüküm ve sonuçlarını bilerek
ve özgür iradeleriyle uzlaşmalarını sağlayacak uygun tedbirleri alır.
Etik ilkeler
MADDE 6 – (1)
Uzlaştırmacı görevini aşağıdaki etik ilkelere uygun olarak yerine getirmek
zorundadır:
a) Görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde bağımsız ve
tarafsız olarak yerine getirir, tarafların ortak yararlarını gözetir,
tarafların müzakerelerde yeterli ve eşit fırsatlara sahip olmasına özen
gösterir.
b) Adalete hizmet etme bilinciyle, görevini etkin,
zamanında ve verimli biçimde yerine getirmeyi, sunduğu hizmet kalitesini
yükseltmeyi hedefler.
c) Görevini yerine getirirken taraflara nazik ve saygılı
davranır. Tarafların birbirlerine saygılı davranmaları ve müzakerelere iyi
niyetle katılmaları konusunda tarafları bilgilendirir.
ç) Masumiyet karinesi gereğince şüpheli ya da sanığın
suçluluğu hakkında ön yargılı olamaz, şüpheli ya da sanığa karşı bir tavır
takınamaz.
d) Görevini yerine getirirken taraflar arasında dil, ırk,
renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri
sebeplerle ayrım yapamaz, itibar ve güveni sarsıcı davranışlarda bulunamaz.
e) Taraflardan biriyle herhangi bir kişisel veya iş
ilişkisinin bulunması, uzlaştırmanın sonucuna yönelik doğrudan veya dolaylı,
malî veya diğer menfaatinin bulunması ya da taraflardan biri için uzlaştırma
dışında bir yetkiyle görev yapması gibi bağımsızlığı veya taraflarla arasındaki
menfaat çatışmasını etkileyebilecek ya da bu izlenimi verebilecek durumları
açıklamadan görev yapamaz veya göreve devam edemez.
f) Görev yaptığı olayla ilgili olarak daha sonra vekil
veya müdafii olarak görev üstlenemez.
g) Tarafsızlığından kuşku duyulmasına yol açacak şekilde
kendisine veya bir başkasına doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi bir menfaat
temin edemez.
ğ) Görevinin saygınlığını ve kişilerin adalete olan
güvenini zedeleyen veya şüpheye düşüren her türlü davranıştan kaçınır.
Genel hükümler
MADDE 7 – (1) Uzlaştırma
yoluna gidilebilmesi için mağdur ya da suçtan zarar görenin gerçek kişi veya
özel hukuk tüzel kişisi olması gerekir.
(2) Aralarında iştirak ilişkisi olsun veya olmasın birden
çok kişi tarafından işlenen suçlarda uzlaştırma hükümleri her bir şüpheli ya da
sanık için ayrı ayrı değerlendirilir, ancak uzlaşan kişi uzlaşmadan yararlanır.
(3) Birden fazla kişinin mağduriyetine veya zarar
görmesine sebebiyet veren bir suçtan dolayı uzlaştırma yoluna gidilebilmesi
için, mağdur veya suçtan zarar görenlerin hepsinin uzlaşmayı kabul etmesi
gerekir.
(4) Birden fazla suç olmasına rağmen kanunda tek ceza
öngörülen hâllerde her suç için ayrı ayrı uzlaştırma yapılır.
(5) Uzlaştırmanın sonuçsuz kalması hâlinde tekrar uzlaştırma
yoluna gidilemez.
(6) Uzlaşmanın sağlanması hâlinde, soruşturma veya
kovuşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan
feragat edilmiş sayılır.
(7) Soruşturma evresinde mağdur veya suçtan zarar görenin
ölümü hâlinde uzlaştırma işlemi sonlandırılır. Kovuşturma evresi için Kanunun
243 üncü maddesi hükmü saklıdır.
(8) Uzlaşma teklifinde bulunulması veya teklifin kabul
edilmesi, soruşturma ya da kovuşturma konusu suça ilişkin delillerin
toplanmasına ve koruma tedbirlerinin uygulanmasına engel değildir.
(9) Uzlaştırmaya tâbi suçlarda, uzlaştırma girişiminde
bulunulmadan, kamu davasının açılmasının ertelenmesi veya hükmün açıklanmasının
geri bırakılması kararı verilemez.
(10) Şüpheli, sanık, mağdur ya da suçtan zarar görene
Cumhuriyet savcısının onayı ile görevlendirilen uzlaştırmacı uzlaşma teklifinde
bulunur.
(11) Uzlaştırmacı kendisine tevdî edilen görevi bizzat
yerine getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen veya tamamen başka
bir kimseye bırakamaz.
(12) Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma
veya kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya
da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye, sanığa veya
kanunî temsilcisine ulaşılamaması hâlinde soruşturma veya kovuşturma konusu
suçla ilgili uzlaştırma yoluna gidilmez.
Uzlaştırma kapsamındaki suçlar ve istisnaları
MADDE 8 – (1)
Kanunun 253 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan suçlarda, şüpheli,
sanık, suça sürüklenen çocuk ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek kişi
veya özel hukuk tüzel kişisinin uzlaştırılması girişiminde bulunulur.
(2) Suça sürüklenen çocuklar bakımından mağdurun veya
suçtan zarar görenin gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olması koşuluyla
ayrıca üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis veya adlî para cezasını gerektiren
suçlarda da uzlaştırma girişiminde bulunulur.
(3) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı
olanlar hariç olmak üzere; diğer kanunlarda yer alan suçlarla ilgili olarak
uzlaştırma yoluna gidilebilmesi için, kanunda açık hüküm bulunması gerekir.
(4) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olsa
bile, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda, uzlaştırma yoluna gidilemez.
(5) Şüpheli ya da sanık tarafından uzlaştırma kapsamına
giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmesi
hâlinde, uzlaştırma yoluna gidilemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Soruşturma Evresinde Uzlaştırma
Delillerin toplanması
MADDE 9 – (1)
Soruşturmasına başlanılan ve uzlaştırma kapsamında kalan suçlara ilişkin
gerekli araştırma ve soruşturma işlemleri, soruşturmayı yürüten Cumhuriyet
savcısı tarafından yapılır.
(2) Soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı Kanunun 160
ve devamı maddeleri uyarınca toplanması gereken tüm delilleri toplar.
(3) Çocuk bürosunda görevli Cumhuriyet savcısı, soruşturma
sırasında gerekli gördüğünde çocuk hakkında 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı
Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici tedbirlerin
uygulanmasını çocuk hâkiminden isteyebilir.
Dosyanın büroya gönderilmesi ve kayıt
MADDE 10 – (1) Yapılan soruşturma
neticesinde kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde
edilememesi veya kovuşturma imkânının bulunmaması hâlinde soruşturmayı yürüten
Cumhuriyet savcısı dosyayı büroya göndermeksizin sonuçlandırır.
(2) Soruşturmaya konu suçun uzlaştırmaya tâbi olması ve
iddianame düzenlenmesi için yeterli şüphenin bulunması hâlinde, soruşturmayı
yürüten Cumhuriyet savcısı dosyayı Ek-1’de yer alan gönderme kararı ile büroya
gönderir.
(3) Uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama
girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmiş olduğu ve kapsama girmeyen suç
hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararının verildiği hâllerde dosya, bu
karara karşı itiraz süresinin geçmesi veya itirazın reddedilmesi üzerine büroya
gönderilir.
(4) Soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı tarafından
gönderme kararı verildikten sonra Cumhuriyet başsavcısı veya görevlendirilen
Cumhuriyet başsavcı vekilinin görüldü işlemini müteakip uzlaştırma bürosu tevzi
havuzuna düşen dosya, Cumhuriyet başsavcısı veya görevlendirilen Cumhuriyet
başsavcı vekili tarafından uzlaştırma bürosuna tevzi edilmesi ile kendiliğinden
büro kayıt numarası alır.
Dosyanın incelenmesi ve iade kararı
MADDE 11 – (1)
Uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan inceleme sonucunda;
a) Büroya gönderme kararında kabul edilen fiilin
uzlaştırma kapsamında olmadığının anlaşılması,
b) Gönderme kararına konu olan dosya içeriğinden şüpheli
hakkında kamu davası açılması için yeterli şüphenin tespitine yönelik, suçun
sübutuna etki edeceği mutlak sayılan deliller toplanmadan dosyanın büroya
gönderildiğinin anlaşılması,
hâllerinde dosya, Ek-2’de yer alan iade kararı ile
soruşturma bürosuna geri gönderilir.
Uzlaştırmacı görevlendirilmesi
MADDE 12 – (1) Uzlaştırma
bürosuna gönderilen dosyanın uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı
tarafından incelenmesi sonucunda, gönderme kararına esas suçun uzlaştırma
kapsamında kaldığının anlaşılması hâlinde uzlaştırmacı görevlendirmesi, Daire
Başkanlığı tarafından belirlenen listeye göre ilgili Cumhuriyet savcısının onayıyla
yapılır.
(2) Ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı yargı
çevresinde yeteri kadar uzlaştırmacı bulunmaması hâlinde, en yakın ağır ceza
mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı listesinden görevlendirme yapılabilir.
(3) Dosya uzlaştırmacıya tevdi edildikten sonra taraflara
bu husus telefon, SMS veya diğer elektronik araçlarla bildirilir.
(4) Uzlaştırma evrakı uzlaştırmacıya tutanakla teslim
edilir ve alındı belgesi dosyasına eklenir.
(5) Uzlaşma teklifi suçun işlendiği tarihten itibaren bir
aylık süre geçmeden yapılamaz.
Uzlaştırmacı görevlendirilmesinde dosya tevzi
kıstasları
MADDE 13 – (1)
Tevzide;
a) Uzlaştırmaya konu suçun niteliği ve sayısı,
b) Taraf sayısı ve tarafların bulunduğu yer,
c) Uzlaştırma raporunun verilme süresi,
ç) Uzlaşma teklifinin sonucu,
d) Uzlaştırma sonucu,
gibi hususlar esas alınır.
Uzlaştırma bürolarında tevzi
MADDE 14 – (1)
Uzlaştırmacılara verilecek dosya Cumhuriyet savcısı veya onun gözetiminde büro
personeli tarafından UYAP tevzi esaslarına göre otomatik olarak belirlenir.
Uzlaştırmacıya verilebilecek dosya sayısı
MADDE 15 – (1)
Uzlaştırmacıya verilecek aylık azami dosya sayısını Daire Başkanlığı; büroya
gelen dosya ve ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı listesinde kayıtlı
uzlaştırmacı sayısı gibi hususları dikkate almak suretiyle belirleyebilir.
Belgelerin verilmesi ve gizlilik bildirimi
MADDE 16 – (1) Soruşturma
dosyasında yer alan uzlaştırma konusu suç ya da suçlara ilişkin belgelerden
uzlaştırma için gerekli olup da Cumhuriyet savcısı tarafından uygun
görülenlerin birer örneği büro personeli tarafından uzlaştırmacıya verilir.
(2) Hangi belgelerin verildiği, verilme tarihi ile
soruşturmanın gizliliği konusundaki bildirim, büro personelinin ve
uzlaştırmacının imzasını içeren bir tutanakla tespit edilir.
Uzlaştırma süresi
MADDE 17 – (1)
Uzlaştırmacı, uzlaştırma evrakını teslim aldıktan sonra otuz gün içinde
uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırır. Bu süre içerisinde sonuçlandıramazsa
durumu açıklayan bir dilekçeyle büroya başvurması hâlinde bürodan sorumlu
Cumhuriyet savcısının onayını almak koşuluyla uzlaştırma bürosu bu süreyi en
çok yirmi gün daha uzatabilir.
(2) Uzlaşma teklifinin reddedilmesine rağmen, şüpheli ile
mağdur veya suçtan zarar gören uzlaştıklarını gösteren belge ile en geç
iddianamenin düzenlendiği tarihe kadar Cumhuriyet savcısına başvurarak
uzlaştıklarını beyan edebilirler.
Uzlaştırma raporu
MADDE 18 – (1)
Uzlaştırmacı, uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırdığında Ek-3’te yer alan
Uzlaştırma Raporu Örneği’ne uygun, tarafların edimlerini ayrı ayrı, şüphe ve tereddüte
yer vermeyecek ve mümkünse sıra numarası içerecek şekilde taraf sayısından bir
fazla olarak hazırladığı raporu, kendisine verilen belge örneklerini ve varsa
yapmış olduğu masrafları gösteren belge, gider pusulası veya rayice uygun
yazılı beyanı UYAP’ta düzenlenecek tutanak ile uzlaştırma bürosuna teslim eder.
(2) Uzlaşmanın gerçekleşmesi hâlinde, tarafların
imzalarını da içeren raporda, ne suretle uzlaşıldığı ayrıntılı biçimde
açıklanır. Ancak uzlaştırma müzakereleri sırasında suçun işlenmesine ilişkin
olarak yapılan açıklamalara raporda yer verilmez.
(3) Büro, soruşturma dosyasını, raporu ve varsa yazılı
anlaşmayı uzlaştırma bürosundan sorumlu Cumhuriyet savcısına gecikmeksizin
sunar.
(4) Cumhuriyet savcısı, uzlaşmanın tarafların özgür
iradelerine dayandığını ve edimin hukuka ve ahlaka uygun olduğunu belirlerse
raporu veya belgeyi mühür ve imza altına almak suretiyle onaylar, soruşturma
dosyasında muhafaza eder.
(5) Cumhuriyet savcısı raporu veya belgeyi, uzlaşmanın
tarafların özgür iradelerine dayanmaması, edimin hukuka ve ahlaka uygun
olmaması nedeniyle onaylamadığı takdirde gerekçesini rapora yazar. Edimin
hukuka ve ahlaka uygun olmaması nedeniyle raporu onaylamaması durumunda bu
Yönetmeliğin 17 nci maddesindeki süreye uyulması koşuluyla edimin
değiştirilmesini uzlaştırmacıdan isteyebilir.
Uzlaşma belgesi
MADDE 19 – (1)
Uzlaştırmacı görevlendirilmeden önce veya uzlaşma teklifinin reddedilmesinden
sonra, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görenin aralarında uzlaşmaları
hâlinde; taraflarca niteliğine uygun düştüğü ölçüde Ek-3’te yer alan Uzlaştırma
Raporu Örneği'ne uygun bir uzlaşma belgesi düzenlenir. Cumhuriyet savcısı, bu
belgeyi 18 inci maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında belirtilen kıstaslara
göre inceler ve değerlendirir.
Soruşturma evresinde uzlaşmanın hukukî
sonuçları
MADDE 20 – (1)
Uzlaşma sonucunda şüphelinin edimini def’aten yerine getirmesi hâlinde, şüpheli
hakkında uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından kovuşturmaya yer
olmadığı kararı verilir. Suça sürüklenen çocuk hakkında gerekli görüldüğünde
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici
tedbirlerin uygulanması çocuk hâkiminden istenir.
(2) Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe
bırakılması, takside bağlanması veya süreklilik arzetmesi hâlinde, Kanunun 171
inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, şüpheli hakkında kamu davasının
açılmasının ertelenmesi kararı verilir. Bu hâlde, edimin yerine getirilip
getirilmediğinin takibi büro tarafından yapılır. Erteleme süresince zamanaşımı
işlemez.
(3) Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı
verildikten sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmesi hâlinde,
kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
(4) Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararından
sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi hâlinde, Kanunun 171 inci
maddesinin dördüncü fıkrasındaki şart aranmaksızın, kamu davası açılır.
(5) Şüphelinin, edimini yerine getirmemesi hâlinde
uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve
İflâs Kanununun 38 inci maddesinde yazılı ilâm mahiyetine haiz belgelerden
sayılır.
İddianame düzenlenmesi
MADDE 21 – (1) Uzlaştırma
işlemleri neticesinde uzlaştırmanın sonuçsuz kalması hâlinde şüpheli hakkındaki
iddianame uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından düzenlenir.
(2) Suça sürüklenen çocuk hakkında uzlaştırma süreci
sonunda iddianame düzenlenmesi hâlinde, uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet
savcısı gerekli gördüğünde, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda yer alan
koruyucu ve destekleyici tedbirlerin uygulanmasını mahkemeden ister.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma
Uzlaştırma usulü
MADDE 22 – (1)
Kamu davası açıldıktan sonra aşağıdaki durumların varlığı hâlinde, uzlaştırma
işlemleri mahkemenin talebi doğrultusunda Kanunun 253 üncü maddesinde belirtilen
esas ve usule göre uzlaştırma bürosunca yerine getirilir:
a) Kovuşturma konusu suçun hukukî niteliğinin değişmesi
nedeniyle uzlaşma kapsamında olduğunun anlaşılması,
b) Soruşturma evresinde uzlaşma teklifinde bulunulması
gerektiğinin ilk olarak kovuşturma evresinde anlaşılması,
c) Cumhuriyet savcısı tarafından iddianame
düzenlenmeksizin, iddianame yerine geçen belge ile doğrudan mahkeme önüne gelen
uzlaşmaya tâbi bir suçun varlığı,
ç) Kovuşturma evresinde kanun değişikliği nedeniyle suçun
uzlaşma kapsamına girmesi.
(2) Mahkeme tarafından gönderilen dosya büroya
kaydedildikten sonra büro numarası alır.
(3) Uzlaştırma konusu suç ya da suçlara ilişkin
belgelerden uzlaştırma için gerekli olup da hâkim tarafından uygun görülenler
büroya gönderilir. Gönderme ara kararında uzlaştırma işlemlerinin yapılacağı
kişiler ile uzlaştırmaya tabi suçlar açıkça belirtilir.
(4) Büro personeli tarafından kayıt işlemleri
tamamlandıktan sonra dosya bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısına tevdi edilir.
(5) Cumhuriyet savcısı mahkemenin gönderme ara kararında
uzlaştırma işleminin yapılacağı kişilerin veya uzlaştırmaya tabi suçların
açıkça belirtilmemesi durumunda bu eksikliklerin giderilmesini mahkemeden talep
edebilir.
(6) Cumhuriyet savcısı tarafından suçun açıkça uzlaşma
kapsamında olmadığının tespit edilmesi hâlinde, mahkemeden ara kararın yeniden
değerlendirilmesi istenebilir.
(7) Uzlaştırmacı görevlendirilmesi, Cumhuriyet savcısının
onayıyla yapılır.
(8) Dosya uzlaştırmacıya tevdi edildikten sonra taraflara
bu husus telefon, SMS veya diğer elektronik araçlarla bildirilir.
Belgelerin verilmesi
MADDE 23 – (1) Mahkeme
tarafından gönderilen dosya büro personelince uzlaştırmacıya tutanakla teslim
edilir ve alındı belgesi dosyasına eklenir.
(2) Hangi belgelerin verildiği ve verilme tarihi büro
personelinin ve uzlaştırmacının imzasını içeren bir tutanakla tespit edilir.
Uzlaştırma süresi
MADDE 24 – (1)
Uzlaştırmacı, uzlaştırma evrakını teslim aldıktan sonra otuz gün içinde
uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırır. Bu süre içerisinde sonuçlandıramazsa
durumu açıklayan bir dilekçeyle büroya başvurması hâlinde bürodan sorumlu
Cumhuriyet savcısının onayı alınmak koşuluyla büro bu süreyi en çok yirmi gün
daha uzatabilir.
Uzlaştırma raporu
MADDE 25 – (1)
Uzlaştırmacı, uzlaştırma işlemlerinin sonuçlandırıldığı tarihten itibaren
Ek-3’te yer alan Uzlaştırma Raporu Örneği'ne uygun, tarafların edimlerini ayrı
ayrı, şüphe ve tereddüte yer vermeyecek ve mümkünse sıra numarası içerecek
şekilde taraf sayısından bir fazla olarak hazırladığı raporu, kendisine verilen
belge örneklerini ve varsa yapmış olduğu masrafları gösteren belge, gider
pusulası veya rayice uygun yazılı beyanı UYAP’ta düzenlenecek tutanak ile
uzlaştırma bürosuna teslim eder.
(2) Uzlaşmanın gerçekleşmesi hâlinde, tarafların imzalarını
da içeren raporda, ne suretle uzlaşıldığı ayrıntılı biçimde açıklanır. Ancak
uzlaştırma müzakereleri sırasında suçun işlenmesine ilişkin olarak yapılan
açıklamalara raporda yer verilmez.
(3) Bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısı dosyayı ve raporu
üst yazıyla mahkemeye gönderir.
(4) Mahkeme, uzlaşmanın tarafların özgür iradelerine
dayandığını ve edimin hukuka ve ahlaka uygun olduğunu belirlerse raporu mühür
ve imza altına alarak kovuşturma dosyasında muhafaza eder.
(5) Mahkeme, raporu veya belgeyi, uzlaşmanın tarafların
özgür iradelerine dayanmaması, edimin hukuka ve ahlaka uygun olmaması nedeniyle
onaylamadığı takdirde gerekçesini rapora yazar. Edimin hukuka ve ahlaka uygun
olmaması nedeniyle raporu onaylamaması durumunda bu Yönetmeliğin 24 üncü
maddesindeki süreye uyulması koşuluyla edimin değiştirilmesi için dosyayı
büroya gönderebilir.
(6) Bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısı uzlaştırmacıya
ödenecek ücrete ilişkin sarf kararını raporun onaylanması ya da reddi sonrası
düzenler ve mahkemeye gönderir.
Uzlaşma belgesi
MADDE 26 – (1) Kovuşturma
evresinde uzlaştırmanın uygulanabileceği hâllerde, yapılan uzlaşma teklifinin
reddedilmesine rağmen hüküm verilinceye kadar sanık ile mağdur, katılan veya
suçtan zarar görenin aralarında uzlaşmaları halinde; taraflarca niteliğine
uygun düştüğü ölçüde Ek-3’te yer alan Uzlaştırma Raporu Örneği'ne uygun bir
uzlaşma belgesi düzenlenir ve mahkemeye sunulursa, hâkim bu belgeyi 25 inci
maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında belirtilen kıstaslara göre inceler ve
değerlendirir.
Kovuşturma evresinde uzlaşmanın hukukî
sonuçları
MADDE 27 – (1) Uzlaşma
gerçekleştiği takdirde, mahkeme, uzlaşma sonucunda sanığın edimini def’aten
yerine getirmesi hâlinde, davanın düşmesine karar verir.
(2) Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması,
takside bağlanması veya süreklilik arzetmesi hâlinde; sanık hakkında, Kanunun
231 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, hükmün açıklanmasının geri
bırakılmasına karar verilir. Geri bırakma süresince zamanaşımı işlemez.
(3) Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar
verildikten sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmesi hâlinde,
açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak davanın düşmesine karar
verilir.
(4) Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar
verildikten sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi hâlinde,
mahkeme tarafından, Kanunun 231 inci maddesinin on birinci fıkrasındaki şartlar
aranmaksızın hüküm açıklanır.
(5) Sanığın, edimini yerine getirmemesi hâlinde
uzlaştırma raporu 2004 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde yazılı ilâm mahiyetini
haiz belgelerden sayılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Uzlaştırmacının çekinmesi veya reddi
MADDE 28 – (1) Kanunda
belirlenen hâkimin davaya bakamayacağı hâller ile reddi sebepleri, uzlaştırmacı
görevlendirilmesi ile ilgili olarak dikkate alınır.
Uzlaşma teklifi
MADDE 29 – (1)
Uzlaştırmacı; şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma
teklifinde bulunur. Şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar görenin
reşit olmaması ya da kısıtlı olması hâli ile mağdur veya suçtan zarar görenin
ayırt etme gücü bulunmaması durumunda, uzlaşma teklifi kanunî temsilcilerine
yapılır.
(2) Müştekinin veya suçtan zarar görenin özel hukuk tüzel
kişisi olması hâlinde vekâletnamede özel yetki var ise vekile de uzlaşma
teklifinde bulunulabilir.
(3) Uzlaştırmacı, uzlaşma teklifini büro aracılığıyla
açıklamalı tebligat, istinabe veya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS)
yoluyla da yapabilir.
(4) Uzlaşma teklif formunun istinabe suretiyle
imzalatılması gereken hâllerde, teklif formu tarafın bulunduğu yer Cumhuriyet
başsavcılığı istinabe bürosu aracılığıyla imzalatılır.
(5) Uzlaştırmacı tarafından yapılacak uzlaşma teklifi,
Ek-4’te yer alan uzlaşmanın mahiyeti ile uzlaşmayı kabul veya reddetmenin
hukukî sonuçlarının bulunduğu Uzlaşma Teklif Formu’nda yer alan bilgilerin
açıklanması ve teklif formunun hazır bulunan ilgiliye imzalatılarak verilmesi
suretiyle yapılır. Uzlaştırmacı tarafından bilgilendirme yükümlülüğünün yerine
getirildiğine ve uzlaşma teklifinde bulunulduğuna ilişkin formun imzalı örneği
uzlaştırma evrakı içine konulur.
(6) Uzlaştırmacının uzlaşma teklifinde bulunacağı
şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar gören ya da kanunî
temsilcilerine iletişim araçlarıyla ulaşılamaması hâlinde açıklamalı uzlaşma teklifi
büro aracılığıyla yapılır. Bu işlem uzlaştırmacının, büroya başvurarak teklif
formunu vermesi üzerine gerçekleştirilir.
(7) Uzlaşma teklifinde bulunmak için çağrı; telefon,
telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle de yapılabilir.
Ancak, bu çağrı uzlaşma teklifi anlamına gelmez.
Uzlaşma teklifini kabul süresi
MADDE 30 – (1) Uzlaşma
teklifinde bulunulanlardan herhangi biri üç gün içinde teklifi yapan
uzlaştırmacıya kararını bildirmediği takdirde, uzlaşma teklifi reddedilmiş
sayılır. Bu durumda, Kanunun 255 inci maddesi hükmü saklı kalmak üzere, ayrıca
diğerlerine uzlaşma teklifinde bulunulmaz.
Uzlaştırma müzakereleri
MADDE 31 – (1) Uzlaştırma
müzakerelerine şüpheli, sanık, katılan, mağdur, suçtan zarar gören, kanunî
temsilci, müdafi ve vekil katılabilir. Şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya
suçtan zarar görenin kendisi veya kanunî temsilcisi, müdafi ya da vekilinin
haklı bir mazereti olmaksızın müzakerelere katılmaktan imtina etmesi hâlinde,
ilgili taraf uzlaşmayı kabul etmemiş sayılır.
(2) Uzlaşma sağlanabilmesi için birden fazla müzakere
yapılabilir. Uzlaştırmacı, müzakereler sırasında izlenmesi gereken yöntemle
ilgili olarak Cumhuriyet savcısıyla görüşebilir; Cumhuriyet savcısı,
uzlaştırmacıya uzlaştırma müzakerelerinin kanuna uygun yürütülmesi amacıyla
talimat verebilir.
(3) Müzakereler, taraflarla birlikte veya ayrı ayrı
gerçekleştirilecek toplantılarla yürütülebilir.
(4) Müzakereler, görüntülü ve sesli iletişim tekniğinin
kullanılması suretiyle de yapılabilir.
(5) Uzlaştırmacı, raporu taraflara imzalatır.
(6) Uzlaştırma raporunun istinabe suretiyle imzalatılması
gereken hâllerde, rapor tarafın bulunduğu yer Cumhuriyet başsavcılığı istinabe
bürosu aracılığıyla imzalatılır.
(7) Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma veya
kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da
yapılan araştırmaya rağmen adresin belirlenememesi gibi başka bir nedenle
mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye, sanığa, katılana veya bunların kanunî
temsilcisine ulaşılamaması hâlinde bu hususun tutanakla tespit edilmesinin
ardından uzlaştırmacı tarafından uzlaştırma işlemlerine son verilir.
Uzlaştırma müzakerelerinin gizliliği
MADDE 32 – (1) Uzlaştırma
müzakereleri gizli olarak yürütülür. Uzlaştırmacı, uzlaştırma sürecinde yapılan
açıklamaları, kendisine aktarılan veya diğer bir şekilde öğrendiği olguları
gizli tutmakla yükümlüdür.
(2) Aksi kararlaştırılmamışsa, taraflar, müdafi ve
vekiller de birinci fıkrada belirtilen gizlilik kuralına uymakla yükümlüdür.
(3) Uzlaştırma sürecinde yapılan açıklamalar herhangi bir
soruşturma, kovuşturma ya da davada delil olarak kullanılamaz. Müzakerelere
katılanlar bu bilgilere ilişkin olarak tanık olarak dinlenemez.
(4) Daha önce mevcut olan bir belge veya olgunun,
uzlaştırma müzakereleri sırasında ileri sürülmüş olması, bunların soruşturma ve
kovuşturma sürecinde ya da bir davada delil olarak kullanılmasına engel teşkil
etmez.
Edimin konusu
MADDE 33 – (1) Taraflar
uzlaştırma sonunda belli bir edimin yerine getirilmesi hususunda anlaşmaya
vardıkları takdirde aşağıdaki edimlerden bir ya da birkaçını veya bunların
dışında belirlenen hukuka ve ahlaka uygun başka bir edimi kararlaştırabilirler:
a) Fiilden kaynaklanan maddî veya manevî zararın tamamen
ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hâle getirilmesi,
b) Mağdurun veya suçtan zarar görenin haklarına halef
olan üçüncü kişi ya da kişilerin maddî veya manevî zararlarının tamamen ya da
kısmen tazmin edilmesi veya eski hâle getirilmesi,
c) Bir kamu kurumu veya kamu yararına hizmet veren özel bir
kuruluş ile yardıma muhtaç kişi ya da kişilere bağış yapmak gibi edimlerde
bulunulması,
ç) Mağdur, suçtan zarar gören, bunların gösterecekleri
üçüncü şahıs veya bir kamu kurumu ya da kamu yararına hizmet veren özel bir
kuruluşun belirli hizmetlerinin geçici süreyle yerine getirilmesi,
d) Topluma faydalı birey olmayı sağlayacak bir programa
katılımın sağlanması,
e) Mağdurdan veya suçtan zarar görenden özür dilenmesi.
(2) Taraflar uzlaştırma süreci sonunda edimsiz olarak da
uzlaşabilirler.
Zamanaşımı
MADDE 34 – (1)
Şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar görenden birine ilk uzlaşma
teklifinde bulunulduğu tarihten itibaren, uzlaştırma girişiminin sonuçsuz
kaldığı ve en geç uzlaştırmacının raporunu düzenleyerek büroya verdiği tarihe
kadar dava zamanaşımı ile kovuşturma koşulu olan dava süresi işlemez.
(2) Uzlaşma teklifine süresi içerisinde cevap verilmemesi
ya da teklifin reddedilmesi hâlinde uzlaştırma girişimi sonuçsuz kalmış
sayılır.
(3) Tarafların veya kanunî temsilcisi ya da vekilinin
uzlaştırma müzakerelerine katılmaktan imtina etmesi, müzakereler sırasında
taraflardan birinin yazılı veya sözlü olarak uzlaşmadan vazgeçtiğini bildirmesi
üzerine düzenlenen raporun büroya verildiği tarihten itibaren dava zamanaşımı
ve kovuşturma koşulu olan dava süresi yeniden işlemeye başlar.
ALTINCI BÖLÜM
Uzlaştırmanın Yapılacağı Yer, Zaman,
Uzlaştırmacı Ücreti ve Giderler
Uzlaştırmanın yapılacağı yer ve zaman
MADDE 35 – (1)
Uzlaştırma müzakereleri;
a) Adliye binalarında uzlaştırma müzakereleri için oda tahsis
edilmişse bu yerlerde,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarında bu amaçla ayrılan
yerlerde,
c) Tarafların kabul etmesi şartıyla uzlaştırmacının
faaliyetlerini yürüttüğü büroda,
ç) Tarafların menfaatlerine uygun, kendilerini huzurlu
hissedecekleri güvenli bir ortamda veya taraflarca kabul edilen bu işe uygun
başka yerlerde,
gerçekleştirilebilir.
(2) Uzlaştırma müzakerelerinin adliye binalarında
gerçekleştirilmesi hâlinde toplantı odalarının düzenlenmesi, gerekirse
güvenliğinin sağlanması, uzlaştırma toplantıları için tahsis sıra ve
saatlerinin belirlenmesi Cumhuriyet başsavcılığı tarafından yerine getirilir.
Uzlaştırmacı ücreti
MADDE 36 – (1)
Uzlaştırmacıya her yıl Adalet Bakanlığınca hazırlanan Tarifeye göre ücret
ödenir.
(2) Uzlaştırmacı ücreti, uzlaştırmacının şüpheli veya
sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin yaşı, eğitimi, sosyal ve ekonomik
durumu gibi belirgin farklılıklarını değerlendirmede ve tarafları
uzlaştırmadaki becerisi, süreçte gösterdiği gayret, taraf sayısı, uyuşmazlığın
kapsam ve niteliği dikkate alınarak tarifedeki alt ve üst sınırlar arasında
belirlenir.
(3) Birden fazla uzlaştırmacının görevlendirildiği
hâllerde uzlaştırmacı ücreti bu kişilere ayrı ayrı ve eşit olarak ödenir.
Uzlaştırmacı ücretinin ödenmesi
MADDE 37 – (1)
Görevlendirilen uzlaştırmacıya belirlenen ücret uzlaştırma sonunda düzenlenecek
raporun ibrazından sonra makul süre içinde uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet
savcısı tarafından sarf kararı ile ödenir.
(2) Uzlaştırmacı ücretinin takdirinde uzlaştırma
raporunun tamamlandığı tarihte yürürlükte olan Tarife esas alınır.
Uzlaştırmacı giderleri
MADDE 38 – (1)
Uzlaştırmacı tarafından zorunlu yol giderleri dâhil olmak üzere yapılan
masraflar, ilgili yıl Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesinin 8 inci maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirlenen miktarın
alt sınırını geçmeyecek şekilde ayrıca ödenir.
(2) Uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri,
yargılama giderlerinden sayılır ve bu giderler ilgili ödenekten karşılanır.
(3) Uzlaştırmanın gerçekleşmemesi hâlinde uzlaştırmacı
ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri hakkında Kanunun yargılama giderlerine
ilişkin hükümleri uygulanır.
(4) Uzlaşmanın gerçekleşmesi hâlinde uzlaştırmacı ücreti
ve diğer uzlaştırma giderleri Devlet Hazinesi tarafından karşılanır.
(5) Uzlaştırmacının çalışması karşılığında ücret talep
etmediği hâllerde bu madde hükümleri uygulanmaz.
YEDİNCİ BÖLÜM
Uzlaştırma Bürosunun Kurulması, Görev ve
Sorumlulukları
Büronun kurulması
MADDE 39 – (1) Her
Cumhuriyet başsavcılığı bünyesinde uzlaştırma bürosu kurulur ve yeteri kadar
Cumhuriyet savcısı ile personel görevlendirilir.
(2) Büro iş ve işlemleri Cumhuriyet başsavcısı,
Cumhuriyet başsavcı vekili veya Cumhuriyet savcısının denetimi altında yazı
işleri müdürünün yönetiminde zabıt kâtibi ve diğer görevliler tarafından
yürütülür.
Büro personelinin görev ve sorumlulukları
MADDE 40 – (1) Yazı işleri
müdürünün görev ve sorumlulukları şunlardır:
a) Uzlaştırma iş ve işlemlerine ilişkin hizmetlerin
yürütülmesini sağlamak ve denetlemek.
b) Zabıt kâtibi ve diğer görevliler arasında iş bölümü
yapmak,
c) Uzlaştırma iş ve işlemlerinin verimli ve düzenli bir
şekilde yürütülmesi için her türlü tedbiri almak.
ç) Cumhuriyet savcısının onayıyla uzlaştırmacı
görevlendirmesi yapmak.
d) Cumhuriyet savcısının uygun göreceği evrakın
havalesini yapmak.
e) Uzlaştırmacıya Cumhuriyet savcısının onayı
doğrultusunda ek süre vermek.
f) Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet savcısı
tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
(2) Zabıt kâtibinin görev ve sorumlulukları şunlardır:
a) İş bölümüne göre kendisine verilen işleri
biriktirmeden zamanında yapmak.
b) Dosyaları ve evrakı doğru, eksiksiz ve zamanında UYAP
bilişim sistemine kaydetmek.
c) Uzlaştırma dosyalarını eksiksiz ve düzenli bir şekilde
muhafaza etmek.
ç) Cumhuriyet savcısının onayıyla uzlaştırmacı
görevlendirmesi yapmak.
d) Dosya uzlaştırmacıya tevdi edildikten sonra taraflara
bu hususta SMS yoluyla bilgi vermek.
e) Uzlaştırma konusu suç veya suçlara ilişkin uygun
görülen evrakı uzlaştırmacıya vermek.
f) Uzlaştırmacıya Cumhuriyet savcısının onayı
doğrultusunda ek süre vermek.
g) Uzlaştırmacı tarafından hazırlanan uzlaşma teklifini
içerir açıklamalı tebligat veya istinabe evrakını göndermek.
ğ) Uzlaştırmacı tarafından düzenlenen raporu ve dosyayı
tutanakla teslim almak.
h) Raporu ve dosyayı gerekli iş ve işlemlerin
yapılabilmesi için Cumhuriyet savcısına sunmak.
ı) Her türlü tebligat evrakını hazırlamak.
i) İşi biten dosyaları arşive kaldırmak.
j) Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet savcısı ya da
yazı işleri müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
İş bölümü
MADDE 41 – (1) Zabıt
kâtipleri ve diğer personel arasındaki iş bölümünü; Cumhuriyet başsavcısı,
Cumhuriyet başsavcı vekili veya Cumhuriyet savcısının onayını almak suretiyle
yazı işleri müdürü yapar.
(2) Yazı işleri müdürü ve ilgili personel verilerin
UYAP’a doğru, eksiksiz ve zamanında girilmesinden birlikte sorumludur.
Büroların gözetimi ve denetimi
MADDE 42 – (1) Uzlaştırma
bürosu ilgisine göre Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya
Cumhuriyet savcısının gözetimi ve denetimi altındadır.
(2) Denetim;
a) Kayıtların düzenli tutulması,
b) Uzlaştırmacı görevlendirmelerinin usulüne uygun
yapılması,
c) Evrak havalesinin süresinde yapılması,
ç) Fiziki ortamda teslimi gereken evrakla ilgili işlemlerin
usulüne uygun yapılması,
d) Kararların ilgililere tebliğinin sağlanması,
e) Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet savcısı
tarafından verilen diğer görevlerin usulüne uygun yapılması,
hususlarını kapsar.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Tutulacak Kayıt ve Kartonlar
Kayıtlar
MADDE 43 – (1)
Cumhuriyet başsavcılığı uzlaştırma bürosunda aşağıda gösterilen kayıtların
UYAP’ta; tarih, sıra numarası, hazırlayan veya onaylayan kişiye göre
sorgulanabilir şekilde tutulması zorunludur:
a) Uzlaştırma kaydı,
b) Denetim ve performans kaydı.
(2) Bu kayıtlardaki verilerin bir veya bir kaçı bir arada
sorgulanıp raporlanabilir.
(3) Bu maddede düzenlenen kayıtlara gerek görüldüğünde
Bakanlık tarafından yeni kayıtlar ve mevcut kayıtlara yeni sütunlar
eklenebilir.
Uzlaştırma kaydı
MADDE 44 – (1)
Cumhuriyet başsavcılığınca soruşturma ve kovuşturma evresinde yapılan
uzlaştırma işlemleri için tek bir kayıt tutulur.
(2) Uzlaştırma kaydı; sıra numarası, soruşturma numarası,
mahkeme adı ve esas numarası, mağdur, şikâyetçi, katılan, şüpheli, sanık,
müdafi, vekil veya kanunî temsilci ile uzlaştırmacının kimlik bilgileri,
uzlaştırmacının görevi ve mesleği, suçun türü, kararlaştırılan edimin türü ve
süresi, dosyanın uzlaştırmacıya verildiği tarih, uzlaştırma raporunun teslim
edildiği tarih, uzlaştırma işleminin sonucu ve uzlaştırmacıya ödenen ücret ile
düşünceler sütunundan oluşur.
Denetim ve performans kaydı
MADDE 45 – (1)
Uzlaştırmacılar hakkında Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya
Cumhuriyet savcısı tarafından yapılacak denetim ve performans değerlendirmeleri
ile sonuçlarının tutulduğu kayıttır.
(2) Bu kayıt; dosyanın uzlaştırmacıda kaldığı süre,
uzlaşma teklifi ve uzlaştırma raporunun sonucu, etik ve temel ilkelere uyma,
uzlaştırma raporunun eksiksiz düzenlenmesi, müzakerelerin gizliliğine riayet
edilmesi, raporun süresi içinde verilmesi ile düşünceler sütunundan oluşur.
Kartonlar
MADDE 46 – (1) Cumhuriyet
başsavcılığı uzlaştırma bürosunda aşağıda gösterilen kartonların UYAP bilişim
sisteminde tutulması zorunludur.
a) Uzlaştırmacı listesi kartonu: Ağır ceza merkezi
Cumhuriyet başsavcılığı yargı alanında görevli uzlaştırmacıların isim
listesinin saklandığı kartondur.
b) Sarf kararı kartonu: Cumhuriyet başsavcılığınca
uzlaştırma ücreti ve giderleri için düzenlenen kararların saklandığı kartondur.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Uzlaştırmacı Sicili, Eğitim, Sınav ve Denetim
Uzlaştırmacı sicilinin tutulması
MADDE 47 – (1)
Uzlaştırmacı olma yetkisini kazanmış kişilerin sicilleri, sicil numarası
verilmek suretiyle Daire Başkanlığınca tutulur.
(2) Sicilde; kişinin ad ve soyadı, doğum yılı, mesleği,
iş adresi, uzmanlık alanı ve akademik unvanı gibi şahsî bilgileri yer alır. Bu
bilgiler Daire Başkanlığı tarafından Genel Müdürlüğün internet sitesinde
duyurulur.
(3) Uzlaştırmacı, sicilde yer alan kendisine ait
bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği bir ay içinde varsa belgesiyle
birlikte Daire Başkanlığına bildirmek zorundadır. Bu değişiklikler ile ilgili
olarak Daire Başkanlığı tarafından elektronik ortamda gerekli düzeltmeler
yapılır.
(4) Daire Başkanlığı uzlaştırmacılar hakkında ayrıca
şahsî sicil dosyası tutar. Bu dosyaya uzlaştırmacının kimliği, öğrenim ve
meslek durumu, bildiği yabancı dil, mesleki eserleri ve yazıları, disiplin ve
ceza soruşturması ve sonuçları gibi hususlara ilişkin belgeler ile diğer
belgeler konulur.
Uzlaştırmacı siciline kayıt olma şartları
MADDE 48 – (1) Sicile
kayıt başvurusu, Daire Başkanlığına elektronik ortamda başvurmak suretiyle
yapılır.
(2) İlgilinin, uzlaştırmacı olarak görev yapmak istediği
ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı ile iletişim bilgilerini içerir
başvuru dilekçesine;
a) Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası,
b) Mezuniyet belgesi ile hukuk fakültesi mezunları
dışındakiler için not dökümüne ilişkin belgenin onaylı örneği,
c) Son altı ay içerisinde çekilmiş vesikalık fotoğraf,
ç) Varsa kayıtlı olunan oda, çalışılan kurum ve kuruluşun
isimleri,
d) Uzlaştırmacı eğitiminin tamamlandığını gösterir
katılım belgesinin aslı veya onaylı örneği,
eklenir.
(3) Uzlaştırmacı siciline kaydedilebilmek için;
a) Türk vatandaşı olmak,
b) Tam ehliyetli olmak,
c) Avukatlar yönünden baroya kayıtlı olmak,
ç) Hukuk öğrenimi görmüş kişiler yönünden üniversitelerin
hukuk fakültelerinden mezun olmak veya hukuk ya da hukuk bilgisine
programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat
veya maliye alanlarında en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
d) Kasten işlenmiş bir suçtan mahkûm olmamak,
e) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak,
f) Uzlaştırmacı eğitimini tamamlamak ve yazılı sınavda
başarılı olmak,
g) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten
çıkarılmamış ya da geçici olarak yasaklanmamış olmak,
gerekir.
(4) Sicile kayıt için başvuruda bulunacak kişinin fiilen
yürütmekte olduğu asıl mesleğinin ilgili mevzuatında, uzlaştırma faaliyetini
yürütmesine engel bir hüküm bulunmamalıdır.
(5) Üçüncü fıkrada sayılan sicile kayıt şartlarını
taşıdığı anlaşılan ve belgelerinde eksiklik bulunmayan başvuru sahipleri
uzlaştırmacı siciline kaydedilir. İlgililerden, şartları taşımadığı anlaşılan
veya verilen bir aylık süreye rağmen eksik belgelerini sunmayan başvuru
sahiplerinin sicile kaydı yapılmaz.
(6) Başvurular hakkında geliş tarihinden veya eksik
belgenin ikmalinden itibaren iki ay içinde karar verilerek ilgilisine de tebliğ
edilir.
(7) Belge eksikliği nedeniyle sicile kayıt talebi
reddedilen kişiler eksik belgeleri ikmal ederek yeniden sicile kayıt için
başvuruda bulunabilirler.
(8) Uzlaştırmacı, üçüncü fıkrada sayılan şartlarla ilgili
olarak, kendisine ait bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği bir ay
içinde, varsa belgesi ile birlikte Daire Başkanlığına bildirmek zorundadır.
(9) Sınavda başarılı olanların sınav sonuçları, yenileme
eğitimlerini de tamamlamak şartıyla, sicile kayıt yaptırıncaya kadar
geçerliliğini korur.
Uzlaştırmacı sicilinden ve listeden çıkarılma
MADDE 49 – (1)
Uzlaştırmacı olabilmek için aranan koşulları taşımadığı hâlde sicile kaydedilen
veya daha sonra bu koşulları kaybeden ya da uzlaştırma göreviyle bağdaşmayan
tutum ve davranışlarda bulunan, Kanunun öngördüğü yükümlülükleri önemli ölçüde
veya sürekli yerine getirmeyen, performans değerlendirmeleri sonucunda yeterli
bulunmayan, etik ilkelere aykırı davranan, yenileme eğitimini tamamlamayan
uzlaştırmacı Daire Başkanlığınca sicilden ve listeden çıkarılır.
(2) Etik ilkelere aykırı hareket edilmesi halinde ihlalin
niteliğine göre sicilden ve listeden çıkarma yaptırımı yerine uyarma veya bir
yıla kadar geçici süreyle listeden çıkarma yaptırımı uygulanabilir.
(3) Sicil ve listeden çıkarılma işleminden önce, uzlaştırmacının
yazılı savunması alınır. Uzlaştırmacı, yazılı savunmada bulunması için
kendisine yapılan yazılı bildirimin tebliğinden itibaren on günlük süre içinde
savunmasını vermek zorundadır. Tebliğden imtina eden veya bu süre içinde
savunmada bulunmayan uzlaştırmacı savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.
(4) Etik ilkelere aykırı hareket edilmesi nedeniyle
hakkında uyarma yaptırımı uygulanan uzlaştırmacı, Daire Başkanlığınca yazılı
olarak uyarılır, uyarıya uyulmaması halinde üçüncü fıkra gereğince savunması
alındıktan sonra sicil ve listeden çıkartılmasına karar verilir ve bu karar
ilgilisine tebliğ edilir.
(5) Uzlaştırmacı, sicilden ve listeden çıkarılmasını her
zaman isteyebilir. Bu durumda olanlar, sınav şartları dışındaki şartları haiz
ise yeniden sicile kayıt yaptırabilirler.
Uzlaştırmacı eğitimi
MADDE 50 – (1)
Uzlaştırmacı olarak görevlendirilecek kişilerin görevlerine başlamadan önce
eğitim almaları ve görev yaptıkları sürece eğitime tâbi tutulmaları sağlanır.
(2) Eğitim; alternatif uyuşmazlık çözümü, iletişim ve
müzakere becerileri ile yöntemlerini geliştirmeyi; mağdur, suçtan zarar gören,
şüpheli ya da sanık ile birlikte çalışmanın özel koşulları ve ceza adaleti
sistemi hakkında bilgi sahibi olma hususlarında yeterlilik kazandırmayı
amaçlar.
(3) Eğitimin konusu; görev yapacak kişilerin sahip
olmaları gereken asgarî nitelikler, bilgi düzeyi ve kişisel yeteneklerinin
geliştirilmesinden oluşur. Uzlaştırmacı olarak görevlendirilecek kişilere,
Daire Başkanlığınca belirlenen konularda teorik ve uygulamalı eğitim verilir.
(4) Uzlaştırmacı olacak kişilere otuz altı saati teorik
ve on iki saati uygulamalı olmak üzere en az kırk sekiz ders saati eğitim
verilir. Günlük eğitim sekiz saatten fazla olamaz ve eğitim grupları en fazla
otuz kişiden oluşur. Bu sayıdan daha fazla kişiden oluşan gruplar için Daire
Başkanlığından ayrıca izin alınır.
(5) Uygulamalı eğitim; adayların, bireysel ve gruplar
hâlinde iletişim ve müzakere tekniklerini kullanma becerilerini
geliştirmelerini sağlayacak örnek uyuşmazlık çözüm çalışmaları ile uygulama
gözetimi faaliyetlerini içerir. Uzlaştırmacı eğitimi alan kişilerden örnek bir
uyuşmazlık senaryosu ortaya koymaları, uzlaştırma yöntemini kullanarak
sonuçlandırmaları ve eğitmenlerle birlikte grup değerlendirmeleri yapmaları
beklenir.
(6) Uzlaştırmacılara, uzlaştırmacı eğitim izni verilen
kuruluşlarca teorik ve uygulamalı, toplam sekiz ders saatinden az olmamak üzere
iki yılda en az bir defa yenileme eğitimi verilir. Uzlaştırmacılar iki yılda
bir verilen bu eğitime katılmak zorundadırlar.
(7) Eğitime katılanların, belgeye dayalı ve eğitim
kuruluşlarınca kabul edilen haklı bir mazeretleri olmadıkça uzlaştırmacı
eğitimi süresince verilen ders ve çalışmalara katılımları zorunludur. Eğitim
kuruluşlarınca, adayların derslere devam durumunu gösteren çizelge düzenlenir
ve kabul edilebilir haklı bir mazereti bulunmaksızın derslerin 1/12’sine devam
etmeyenlerin eğitim programıyla ilişiği kesilir.
(8) Eğitim kuruluşları, eğitimlerini başarı ile
tamamlayan kişilere en geç bir ay içinde uzlaştırmacı eğitimini
tamamladıklarına dair katılım belgesi verirler.
Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi
MADDE 51 – (1)
Uzlaştırmacı eğitimi; üniversitelerin hukuk fakülteleri, Türkiye Barolar
Birliği veya Türkiye Adalet Akademisi tarafından verilir. Bu kuruluşlar Bakanlıktan
izin alarak eğitim verebilirler. İzin verilen eğitim kuruluşlarının listesi
elektronik ortamda yayımlanır.
(2) İzin için yazılı olarak başvurulur. Başvuruda;
eğitimin içeriği ve sürelerini kapsar şekilde eğitim programı, eğiticilerin
sayısı, unvanları ve uzmanlıkları ile yeterlilikleri ve eğitim verilecek
mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgiler verilir.
(3) Başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak, eğitimin
amacına ulaşacağı, eğitimin yapılacağı mekânların uygunluğu ve eğitim
kuruluşlarında eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanacağı tespit edilirse,
ilgili eğitim kuruluşuna en çok beş yıl için geçerli olmak üzere izin verilir
ve eğitim kuruluşları listesine kaydedilir.
(4) İki ve üçüncü fıkralarda belirtilen nitelikleri
taşımadığı anlaşılan eğitim kuruluşunun başvurusu, başvuru talebinin Bakanlığa
ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek reddedilir ve karar
ilgilisine tebliğ edilir. Bakanlıkça iki ay içinde karar verilemediği takdirde
talep reddedilmiş sayılır.
(5) İzin süresi uzatılmayan veya izni iptal edilen eğitim
kuruluşu, eğitim kuruluşları listesi ile elektronik listeden silinir. Bu eğitim
kuruluşuna ait belgeler, dosyasında saklanır.
İzin süresinin uzatılması
MADDE 52 – (1)
Eğitim kuruluşları listesine kayıtlı olan bir eğitim kuruluşu kayıt süresinin
bitiminden en erken bir yıl ve en geç üç ay önce, eğitim kuruluşları
listesindeki kaydın geçerlilik süresinin uzatılmasını yazılı olarak talep
edebilir. Eğitim kuruluşunun 53 üncü maddeye göre sunduğu raporlardan,
uzlaştırmacı eğitiminin başarılı şekilde devam ettiğinin anlaşıldığı ve 54 üncü
maddede belirtilen sebeplerin bulunmadığı hâllerde, verilmiş bulunan iznin
geçerlilik süresi her defasında beş yıl uzatılabilir. Eğitim kuruluşu, süresi
içinde yaptığı başvuru hakkında karar verilinceye kadar listede kayıtlı kalır.
(2) İzin süresinin uzatılmasına ilişkin talepler, talebin
Bakanlığa ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek karara bağlanır
ve karar ilgilisine tebliğ edilir.
Daire başkanlığına bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 53 – (1)
Eğitim kuruluşları, her yıl ocak ayında bir önceki yıl içinde
gerçekleştirdikleri eğitim faaliyetinin kapsamı, içeriği ve başarısı konusunda
Daire Başkanlığına bir rapor sunar.
(2) Rapor sunmayan eğitim kuruluşuna yazılı ihtarda bulunularak
bir aylık süre verilir. İhtarda, raporun verilen süreye rağmen sunulmaması
hâlinde eğitim verme izninin iptal edileceği hususu belirtilir.
Eğitim kuruluşuna verilen iznin iptali
MADDE 54 – (1) Aşağıdaki
hâllerde eğitim kuruluşuna verilmiş olan izin Bakanlık tarafından iptal edilir:
a) İzin verilebilmesi için aranan şartlardan birinin
ortadan kalkması veya mevcut olmadığının tespiti.
b) Eğitimin Yönetmeliğe uygun şekilde verilmediğinin
tespiti.
c) Uzlaştırmacı eğitimi katılım belgesi düzenlenmesinde
sahtecilik veya önemli hatalar yapılması.
ç) 53 üncü maddedeki rapor verme yükümlülüğünün yapılan
ihtara rağmen yerine getirilmemesi.
d) Eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanmadığının
tespiti.
(2) Eğitim kuruluşunun yazılı talebi üzerine Bakanlıkça
her zaman eğitim izninin iptaline karar verilebilir.
Sınav, yeri, şekli, günü ve konusu
MADDE 55 – (1)
Uzlaştırmacı eğitimini tamamlayanların sicile kayıt olabilmeleri için yazılı
sınavda başarılı olmaları zorunludur.
(2) Sınav yılda en fazla iki kez yapılır. Sınavın
yapılacağı yer, tarih ile saati Daire Başkanlığınca belirlenir ve Genel
Müdürlüğün internet sayfasından yayımlanmak suretiyle duyurulur.
(3) Sınav, uzlaştırmacı eğitimi sırasında verilen
konuları kapsar.
Sınav başvuru mercii ve şekli
MADDE 56 – (1)
Yazılı sınava başvuru Daire Başkanlığına son başvuru günü mesai bitimine kadar
elektronik ortamda başvurmak suretiyle yapılır.
(2) İlgilinin başvurusuna; T.C. kimlik numarası ve
uzlaştırmacı eğitimini tamamladığını gösteren katılım belgesi ile mezuniyet
belgesi asılları veya onaylı suretleri eklenir.
(3) Başvuru ile ilgili diğer hususlar sınav ilânı ile
belirtilir.
Sınav başvuru formunun incelenmesi
MADDE 57 – (1)
Başvuru formu, ilgilinin yazılı sınava girebilme hakkını taşıyıp taşımadığının
tespiti açısından incelenir.
(2) Başvuru formundaki soruların bir veya birkaçını
cevapsız bırakanlar ile sınava girebilme hakkını taşımadığı tespit edilenlerin
başvuruları reddedilip, bu durum kendilerine bildirilir.
(3) Yazılı sınava girebilme hakkını taşıyanlara ilişkin
gerekli bilgiler, sınavı yapacak kuruma iletilir. Sınava giriş ve kimlik
belgesi ilgili kurumca başvurana gönderilir.
Sınavın yapılışı
MADDE 58 – (1) Yazılı
sınav, test yöntemi ile fizikî veya elektronik ortamda yapılır.
(2) Bu sınav, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
Başkanlığı veya yükseköğretim kurumları arasından Bakanlıkça belirlenecek bir
kuruluşa yaptırılabilir.
Sınavda başarı puanı
MADDE 59 – (1)
Yazılı sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılırlar.
Sınav sonuçlarının açıklanması ve itiraz
MADDE 60 – (1) Daire
Başkanlığı, yazılı sınav sonuçlarını, sınav sonuçlarının kendisine intikâl
ettiği tarihten itibaren bir ay içinde ilân eder.
(2) İlgililer, sınav sonuçlarının ilânından itibaren yedi
gün içinde Daire Başkanlığına yazılı olarak itiraz edebilirler.
(3) Sınava yapılan itirazlar sınavı yapan kuruma
Başkanlık tarafından yedi gün içinde bildirilir. İtiraz sonuçları da ilgililere
aynı süre zarfında Başkanlıkça yazılı olarak bildirilir.
(4) Sınava yapılan itirazlar, sınavı yapan kurum
tarafından karara bağlanır.
(5) Yapılan sınavlarda hatalı sorulara tekabül eden
puanlar eşit şekilde diğer sorulara dağıtılır. Ancak, soruların yüzde beşinden
fazlasının hatalı olduğunun ikinci fıkrada belirtilen süre içinde yapılan
itirazlar üzerine veya herhangi bir şekilde tespit edilmesi hâlinde, sınav
iptal edilir ve en kısa sürede yeni sınav yapılır.
Sınavın geçersiz sayılması
MADDE 61 – (1)
Sınava girenlerden;
a) İzin almadan sınav salonu veya yerini terk edenler,
b) Sınavlarda kopya çekenler veya kopya çekmeye teşebbüs
edenler,
c) Sınavlarda kopya verenler veya kopya vermeye teşebbüs
edenler,
ç) Kendi yerine başkasının sınavlara girmesini
sağlayanlar,
d) Sınavların düzenine aykırı davranışta bulunanlar,
hakkında tutanak düzenlenir ve bunların sınavları
geçersiz sayılır.
(2) Sınavı kazananlardan başvuru formunda gerçeğe aykırı
beyanda bulunduğu tespit edilenlerin sınavları da geçersiz sayılır. Bu durumda
olanlar hiçbir hak talebinde bulunamazlar. Ayrıca gerçeğe aykırı beyanda
bulunduğu tespit edilenler hakkında idarî ve yasal işlemler yapılır.
Sınavda başarısız kabul edilme
MADDE 62 – (1)
Sınava başvuranlardan;
a) Yapılan sınavda yetmiş puandan daha düşük puan
alanlar,
b) Sınavı geçersiz sayılanlar,
c) Sınava katılmayanlar,
başarısız kabul edilirler.
Tekrar sınav hakkı
MADDE 63 – (1) 61 inci
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince sınavı geçersiz sayılanlar ile
62 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri gereğince sınavda
başarısız kabul edilenler, sınava tekrar girebilme hakkına sahiptirler.
Sınav evrakının saklanması ve imhası
MADDE 64 – (1) Sınavda
başarılı olanlara ait sınav başvuru evrakı, ilgili olduğu şahsî sicil dosyasına
konulur. Sınavda başarısız olanlara ait sınav başvuru evrakı ise sınav
sonuçlarının ilânından itibaren altı ay içinde talep etmeleri hâlinde iade
edilir. Belirtilen sürede iade edilmeyen evrak tutanak ile imha edilir. Ancak,
idarî yargı yoluna başvuranlar hakkındaki evrakın muhafazasına dava
sonuçlanıncaya kadar devam edilir.
Denetim usulü
MADDE 65 – (1) Eğitim
kuruluşları; Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip
getirilmediğini tespit etmek amacı ile Daire Başkanlığınca denetlenir.
(2) Uzlaştırmacılar; görev yaptıkları yerin Cumhuriyet
başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya görevlendirilen Cumhuriyet savcısı
tarafından denetlenir.
(3) Eğitim izni verilen kuruluşların ve uzlaştırmacıların
denetimi her yıl yapılır.
(4) İhbar veya şikâyet üzerine uzlaştırmacılar ve eğitim
izni verilen kuruluşlar her zaman denetlenebilir.
Denetim görevlileri
MADDE 66 – (1)
Uzlaştırmacı eğitim kuruluşlarının denetim işlerinde görevlendirilmek üzere
Daire Başkanlığında yeterli sayıda denetim görevlisi istihdam edilir.
Denetimin kapsamı
MADDE 67 – (1) Eğitim
kuruluşları;
a) Eğitim hizmetlerinin Kanun ve bu Yönetmelik
hükümlerine ve amacına uygun olarak yürütülmesi,
b) Faaliyet izinlerinin ve eğitim görevlilerinin çalışma
izinlerinin mevcut ve geçerli olması,
c) Eğitim programlarının usulüne uygun olarak
hazırlanması, bu programların eğitim süresince gerektiği şekilde ve eksiksiz
olarak uygulanması,
ç) Kayıtların usulüne uygun olarak tutulması,
yönlerinden denetlenir.
(2) Uzlaştırmacılar;
a) Yönetmelikte belirtilen temel ve etik ilkelere uygun
hareket edilmesi,
b) Uzlaşma teklifi ve uzlaştırma raporunun usulüne uygun
düzenlenmesi,
c) Uzlaştırma işlemlerinin süresi içinde tamamlanması,
ç) Uzlaştırma müzakerelerinin gizliliğine riayet
edilmesi,
d) Kanun ve bu Yönetmeliğin öngördüğü yükümlülüklere
uygun hareket edilmesi,
yönlerinden denetlenir.
Denetim sonucunun izlenmesi
MADDE 68 – (1) Denetim
sonucunda eğitim kuruluşları yönünden denetim görevlileri, uzlaştırmacılar
yönünden ise ilgili Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya
Cumhuriyet savcısı tarafından bir rapor düzenlenir.
(2) Düzenlenen raporun bir sureti denetlenen kuruluşun
veya ilgili Cumhuriyet başsavcılığının arşivinde muhafaza edilir, diğer sureti
de Daire Başkanlığına sunulur.
(3) Denetim sonucunda tespit edilen eksiklikler Daire
Başkanlığınca ilgili eğitim kuruluşlarına yazılı şekilde bildirilerek bu
eksikliklerin giderilmesi için uygun bir süre verilir. Verilen süre sonunda
eksiklikler giderilmediği takdirde veya denetim sonucu konusu suç teşkil eden
uygulamalar tespit edildiğinde adlî ve idarî işlemlere başlanır.
(4) Suç işlediği tespit edilen uzlaştırmacı veya eğitim
kuruluşları hakkında bu Yönetmeliğin 49 ve 54 üncü maddeleri uyarınca işlem
yapılır.
ONUNCU BÖLÜM
Daire Başkanlığı
Daire Başkanlığı
MADDE 69 – (1)
Daire Başkanlığı, bir daire başkanı, yeteri kadar tetkik hâkimi ve diğer
personelden oluşur.
Daire Başkanlığının görevleri
MADDE 70 – (1) Daire
Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Ön ödeme, uzlaştırma ve kamu davasının açılmasının
ertelenmesi gibi alternatif usullerin etkin şekilde uygulanmasını sağlamak.
b) Görev alanıyla ilgili olarak uygulamayı takip etmek ve
ortaya çıkan sorunların nedenlerini araştırarak çözüm önerilerini Bakanlığa
sunmak.
c) Uzlaştırmacı temel eğitimine ilişkin usul ve esaslar
ile eğitim verecek kurum ve kuruluşların niteliklerini belirlemek ve bunlara
izin verilmesini Bakanlığın onayına sunmak, bu kurum ve kuruluşları listelemek
ve elektronik ortamda yayımlamak.
ç) Uzlaştırmacı eğitimi sonunda yapılacak sınavın usul ve
esaslarını belirlemek ve sınavları yapmak.
d) Yazılı sınavın süresi, soru sayısı ve konulara göre
ağırlıkları ile puanlama esaslarını belirlemek.
e) Yazılı sınav ile ilgili soruları uzlaştırmacı eğitimi
veren eğitim kuruluşlarına hazırlattırmak.
f) Uzlaştırmacı siciline kabule ilişkin usul ve esasları
belirlemek, uzlaştırmacıların sicile kabulüne ve sicilden çıkarılmasına karar
vermek, sicile kayıtlı uzlaştırmacıları, görev yapmak istedikleri Cumhuriyet
başsavcılıklarına göre listelemek.
g) Uzlaştırmacılara verilecek dosyaların tevzi esasları
ile aylık olarak verilebilecek azami dosya sayısını belirlemek.
ğ) Uzlaştırmacıların denetimine ve performansına ilişkin
usul ve esasları belirlemek.
h) Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları konusunda
kamuoyunu bilgilendirici çalışmalar yapmak.
ı) Ulusal veya uluslararası düzeyde bilimsel toplantılar
düzenlemek, yayınlar yapmak, bu nitelikteki çalışmaları teşvik etmek ve
desteklemek.
i) Görev alanına giren istatistiklerin derlenmesi ve
yayımı konusunda Bakanlığın ilgili birimleriyle iş birliği hâlinde çalışmak.
j) Görev alanıyla ilgili kamu ya da özel kurum veya
kuruluşlarla iş birliği yapmak.
k) Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesini hazırlamak.
Uzlaştırmacı listelerinin oluşturulması ve
ilânı
MADDE 71 – (1) Daire
Başkanlığınca bu Yönetmeliğin 47 ve 48 inci maddeleri uyarınca sicildeki kayıt
sırası, ilgilinin görev yapmak istediği ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet
başsavcılığı yargı çevresi ve uzlaştırmacı ihtiyacı esas alınmak suretiyle
uzlaştırmacı listeleri oluşturulur.
(2) Uzlaştırmacı listeleri, UYAP bilişim sistemine Daire
Başkanlığınca eklenir.
(3) Uzlaştırmacı görevlendirilmesi Cumhuriyet
başsavcılıkları tarafından Daire Başkanlığınca belirlenen listelere göre
yapılır.
(4) Daire Başkanlığınca oluşturulan uzlaştırmacı
listeleri Bakanlıkça ilân edilir.
ON BİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde Daire
Başkanlığınca uzlaştırmacı listeleri oluşturulur. Bakanlık tarafından bu
listelere uygun uzlaştırmacı görevlendirmesi amacıyla bir ilân yapılır. İlân
yapılıncaya kadar Kanunun 253 üncü maddesinde 6763 sayılı Ceza Muhakemesi
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan
değişiklik öncesinde öngörülen usule göre belirlenen uzlaştırmacılardan
görevlendirme yapılmasına devam olunur ve bu uzlaştırmacılar görevlerini
tamamlar.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 72 – (1) 26/7/2007
tarihli ve 26594 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ceza Muhakemesi Kanununa
Göre Uzlaştırmanın Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 73 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 74 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.
