Merhaba dostlar öncelikle yeni yayın hayatına hızlı bir giriş yapan müşavir haber sitesine yayın hayatında başarılar dilerim. Türkiye’de Ocak 2013 yılı itibarıyla faal kurumlar vergisi mükellefi sayısı 661 bine ulaşmıştır. Küresel dünyamızda Türkiye’deki şirketler daha iyi dünya pazarlarında kazanç sağlayabilmek için ve rekabeti minimuma düşürebilmek için kendi alanlarında şirketlerle birleşme işlemleri yapmaları gerekmektedir. Yazımın ana konusunu kurumlarda birleşme, birleşme nedenleri, birleşme dönemi, birleşmede vergilendirme son olarak da birleşme döneminde beyanname verilmesi konusunu ele alıp sizlerin görüşlerinize sunacağım.
BİRLEŞME:
Birleşme bir veya birkaç kurumun diğer bir kurumla veya kurumlarla hukuki anlamda tek vücut tek varlık haline gelmesidir.
Daha iyi geniş bir tanımla konuyu açmaya çalışırsak; birden çok kurumun birinin diğerinin bünyesine veya tamamıyla yeni kurulan ortaklığa mallarını tasfiyeye sokmaksızın intikal ettirilmesi veya birleşme alınacak kurumun devralma sırasında ortaklık payının verilmesidir. Birleşen kurumlar açısından yapılacak vergisel işlemler aynı tasfiyeye girmiş kurumlardaki gibidir.
KURUMLARIN BİRLEŞME NEDENLERİ:
1. Şirketler Hem iç pazarda hem de dış pazarda rekabet edebilmek için kendi faaliyet konularında rekabeti azaltmak veya şirketin pazardaki payını arttırmak için birleşebilirler. Birleşme sonunda ortaya çıkan şirket, her iki şirketin de pazardaki yerlerinden pay alacaktır. Aynı zamanda, o sektördeki firma sayısını azaltacağından, pazardaki rekabet ortamını da azaltacaktır.
2. şirketler üretimde Verimliliği arttırmak için birleşirler. Birleşme sonucunda, sabit giderler ve toplam üretim maliyetleri azalabilir.
3. Şirket için anahtar bir girdinin (hammadde vb.) düzenli tedarikinin sağlanması için birleşir. Bir şirket, kendi tedarikçi şirketini satın alabileceği gibi onunla birleşmeyi de isteyebilir. Böylece sürekli ihtiyaç duymuş olduğu girdileri yani hammaddeleri sorun olmadan sağlayabilir.
4.Vergi avantajlarından yaralanmak içinde birleşme sağlanabilir, gelir vergisi artan orandan kurumlar vergisi de sabit olduğundan şirket birleşmeleri cazip vergisel avantajlar sağlanabilir
5.Yetenekli yönetime sahip olmak içinde şirket birleşmesi sağlanabilir, Türkiye’de hepimizin bildiği gibi AİLE şirketleri ön planda olmakta global dünyada rekabet edebilmek için konusunda UZMAN kişilerin yönetime gelerek şirketleri PROFOSYONEL anlamda daha etkin yönetilmesini sağlar
KURUMLARDA BİRLEŞME DÖNEMİ:
Birleşmenin meydana gelmesi halinde İNFİSAH eden kurumun olacağı tabidir. İnfisah; Bir hükmi şahsın amaçlarını gerçekleştirmesinin olanaksız duruma gelmesi, kurulmuş olduğu sürenin sona ermesi, aciz hale düşmesi, yönetim kurulunu kuramayacak duruma gelmesi gibi nedenlerle herhangi bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden sona ermesidir.. 6102 sayılı TTK md/136 -3 ve 4 de birleşmeye egemen olan KÜLLİ HALEFİYET ve TASFİYESİZ İNFİSAH ilkelerini muhafaza etmiş olmasına karşın ,K.V.K md/18-1 de Bir veya birkaç kurumun diğer bir kurumla birleşmesi, birleşme nedeniyle infisah eden kurumlar bakımından TASFİYE hükmündedir. İfadesine yer vermiştir.
Birleşme ile tasfiye arasında fark ise infisah eden kurumun mevcutlarının başka başka bir kuruma devrinde yeni biçilen değerler birleşen kurum bünyesinde kar veya zararın ortaya çıkmasıdır.
SERMAYESİNİ KAYBETMİŞ ve BORCA BATIK ŞİRKETLERLE BİRLEŞME:
Burda sizlere yine TTK md/139 ‘a 1 de Sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolan veya borca batık durumda bulunan bir şirket, kaybolan sermayeyi veya gerekiyorsa borca batıklık durumunu karşılayabilecek tutarda serbestçe, tasarruf edilebilen öz varlığa sahip bulunan bir şirket ile birleşebilir. Yani sermayesini belli bir oranda yitirmiş veya borca batık olan bir şirketin birleşmeye katılıp katılamayacağına ilişkin soru 139 uncu maddede olumlu cevaplanmış, Sermayesi zengin ve güçlü bir şirketin, sermayesini kaybetmiş ve borca batık şirketi kurtarması hukuki açıdan olumlu görmüştür. FAKAT birleşmeyi isteyen şirketin AZINLIKTAKİ ortaklarında menfaatleri dikkate alınması gerektiğini aksi halde birleşme kararının iptal olacağını önemle belirtilmekte fayda olacağı kanısındayım…
KURUMLARDA BİRLEŞME KARI:
Birleşen kurumlarda vergiye tabi matrah birleşme karı olacaktır. Kurumlar Vergisi Kanunu md/ 18-2 de “Tasfiye kârının tespiti hakkındaki hükümler, birleşme kârının tespitinde de geçerlidir “ yani Birleşme karı, TASFİYE karının tespitindeki esaslara göre yapılacağı hususunu kanun koyucu belirtmiştir. Bu nedenle tasfiye dönemindeki SERVET değeri(Öz sermaye ),tasfiye dönemi sonundaki servet değeri yerine BİRLEŞME DÖNEMİ SONU SERVET değeri esas alınacaktır her ikisi arasındaki MÜSPET fark olumlu olduğu takdirde BİRLEŞME KARINDAN bahsedilebilecektir
KURUMLARDA BİRLEŞME BEYANNAMESİNİN VERİLMESİ:
Birleşme karı vergi dairesine verilirken BİRLEŞME BEYANNAMESİ ile yapılır. Beyannameyi vermek ise birleşilen kurum tarafından, birleşme SÖZLEŞMESİNİN imzalandığı yani birleşme bilançosunun kesinleştiği tarih olan ve kurumlar vergisi md/18 e 3te belirtilen 15 gün içerisinde verilmesi gerekmektedir. Bu beyannameye birleşme bilançosu ve kar/zara cetvel ide eklenir. Birleşmede KAR var ise beyanname verme süresi içeresinde ödenir. Aynı şekilde birleşen kurumların henüz tahakkuk etmiş fakat vadeleri münasebetiyle gelmemiş bulunan vergiler de aynı süre içerisinde verilir.
KURUMLARIN BİRLEŞMESİNDE GEREKLİ BELGELER:
A.)DEVİR OLAN ŞİRKET TARAFINDAN
1- Dilekçe (Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne ve Oda Sicil Müdürlüğü’ne hitaben 1’ er adet)
2- Birleşme sözleşmesi (Taraflarca imzalı 2 adet)
3- Birleşme sözleşmesinin onaylanmasına ilişkin genel kurul kararı (noter onaylı 3 adet)
4- Son bilanço (yönetim kurulu tarafından onaylı, denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından onaylı 2 adet)
5-Birleşme sözleşmesinin imzalandığı tarih ile bilanço günü arasında 6 aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarılmasından sonra, birleşmeye katılan şirketlerin malvarlıklarında önemli değişiklikler meydana gelmişse çıkarılacak ara bilanço (yönetim organı tarafından onaylı, denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından onaylı 2 adet) + Ara bilançoya göre yapılan değerlendirmeye ilişkin YMM veya SMMM raporu (2 adet)
6- Birleşmeye taraf olan bir şirketin, sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolmuş veya borca batık durumda olması halinde;
a)Birleşmeye taraf olan diğer şirketin kaybolan sermayeyi veya borca batıklık durumunu karşılayacak miktarda serbestçe tasarruf edebileceği özvarlığa sahip bulunduğu
b)Buna ilişkin tutarların, hesap şekli de gösterilerek, doğrulandığı YMM veya SMMM raporu veya denetime tabi şirketlerde şirket denetçisi raporu (2 adet)
7- Birleşmeye taraf olan bir şirketin, sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolmuş veya borca batık durumda olmaması halinde; Belirtilen durumların mevcut olmadığının doğrulandığı YMM veya SMMM raporu veya denetime tabi şirketlerde şirket denetçisi raporu (2 adet)
8- Devir olan şirket tasfiye halinde ise, malvarlığının pay sahipleri arasında henüz dağıtılmaya başlanmadığına ilişkin tasfiye memurlarınca hazırlanacak rapor (2 adet)
9- Birleşme raporunu düzenlemekten vazgeçmeyen şirketler için, birleşmeye taraf olan şirketin yönetim organı tarafından hazırlanan birleşme raporu (Şirket yönetim organı tarafından imzalı 2 adet)
10- Birleşme raporunu düzenlemekten vazgeçen şirketler için,
a)Şirketin “küçük ve orta ölçekli şirket” ölçütünü karşıladığının tespitine dair YMM veya SMMM raporu (2 adet)
b)Birleşme raporunun düzenlenmesinden vazgeçildiğine dair şirketin tüm ortaklarının muvafakatini gösteren imzalı belge (2 adet)
11-Ortakları inceleme hakkından vazgeçmeyen şirketler için,
a) Şirketin birleşme sözleşmesini, varsa birleşme raporunu, son üç yılın yılsonu finansal tablolarıyla yıllık faaliyet raporlarını ve gereğinde ara bilançolarını ortakların inceleme hakkı olduğunun belirtildiği,
b) İncelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının genel kuruldan en az 33 gün önce ilan edildiği Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi (2 adet)
12- Ortakları inceleme hakkından vazgeçen şirketler için,
a)Şirketin “küçük ve orta ölçekli şirket” ölçütünü karşıladığının tespitine dair YMM veya SMMM raporu (2 adet)
b)İnceleme hakkının kullanılmasından vazgeçildiğine dair şirketin tüm ortaklarının muvafakatini gösteren imzalı belge (2 adet)
13- Şirket alacaklılarına yapılacak çağrıya ilişkin hazırlanan ilan metni (İlki birleşme kararının tesciline ilişkin ilanla birlikte aynı sicil gazetesinde yayımlanması zorunlu olan yedişer gün arayla yapılacak “üç ilan” metni)
14- Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı.
|
B.) DEVİR ALAN ŞİRKET TARAFINDAN
1- Dilekçe (Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne ve Oda Sicil Müdürlüğü’ne hitaben 1’ er adet)
2- Birleşme sözleşmesi (Taraflarca imzalı 2 adet)
3- Birleşme sözleşmesinin onaylanmasına ilişkin genel kurul kararı (noter onaylı 3 adet)
4- Birleşme sebebiyle yapılacak sermaye artırımının tescili için gerekli belgeler.
5- Birleşmeye katılan şirketlerden her birinin,
a) Sermayelerinin karşılıksız kalıp kalmadığının,
b) Şirket özvarlıklarının,
c) Alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediğinin tespitine ilişkin YMM veya SMMM raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu (2 adet)
6- Yukarıdaki raporda alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediğinin gösterilmemesi durumunda, söz konusu alacakların teminat altına alındığına dair yönetim organı beyanı(yetkililerce imzalı 2 adet)
7- Birleşmeye taraf olan bir şirketin, sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolmuş veya borca batık durumda olması halinde;
a)Birleşmeye taraf olan diğer şirketin kaybolan sermayeyi veya borca batıklık durumunu karşılayacak miktarda serbestçe tasarruf edebileceği özvarlığa sahip bulunduğu
b)Buna ilişkin tutarların, hesap şekli de gösterilerek doğrulandığı YMM veya SMMM raporu(2 adet)
8- Birleşmeye taraf olan bir şirketin, sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolmuş veya borca batık durumda olmaması halinde; Belirtilen durumlarınmevcut olmadığının doğrulandığı YMM veya SMMM raporu (2 adet)
9- Devir olan şirketin tapu, trafik, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde, ayrıca bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespitinin yapıldığı YMM veya SMMM raporu; denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu (2 adet + Bildirimde bulunulacak sicil mercii sayısı kadar suret)
10- Devir olan şirketin tapu, trafik, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığı bulunması halinde,
a) Bu mal ve hakların listesi,
b) Bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan, (Birleşmeye katılan şirket yetkililerince imzalanmış 2 adet + Bildirimde bulunulacak sicil mercii sayısı kadar suret)
11- Devir olan şirketin tapu, trafik, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığı bulunmaması halinde ise, özel sicile kaydı gereken mal ve hakkınbulunmadığına dair beyan (Birleşmeye katılan şirket yetkililerince imzalanmış 2 adet)
12- Son bilanço (yönetim kurulu tarafından onaylı, denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından onaylı 2 adet)
13- Birleşme sözleşmesinin imzalandığı tarih ile bilanço günü arasında 6 aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarılmasından sonra, birleşmeye katılan şirketlerin malvarlıklarında önemli değişiklikler meydana gelmişse çıkarılacak ara bilanço (yönetim organı tarafından onaylı, denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından onaylı 2 adet) + Ara bilançoya göre yapılan değerlendirmeye ilişkin YMM veya SMMM raporu (2 adet)
14-Birleşme raporunu düzenlemekten vazgeçmeyen şirketler için, birleşmeye taraf olan şirketin yönetim organı tarafından hazırlanan birleşme raporu (Şirket yönetim organı tarafından imzalı 2 adet)
15- Birleşme raporunu düzenlemekten vazgeçen şirketler için,
a)Şirketin “küçük ve orta ölçekli şirket” ölçütünü karşıladığının tespitine dair YMM veya SMMM raporu (2 adet)
b)Birleşme raporunun düzenlenmesinden vazgeçildiğine dair şirketin tüm ortaklarının muvafakatini gösteren imzalı belge (2 adet)
16- Ortakları inceleme hakkından vazgeçmeyen şirketler için,
a) Şirketin birleşme sözleşmesini, varsa birleşme raporunu, son üç yılın yılsonu finansal tablolarıyla yıllık faaliyet raporlarını ve gereğinde ara bilançolarını ortakların inceleme hakkı olduğunun belirtildiği,
b) İncelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının genel kuruldan en az 33 gün önce ilan edildiği Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi(2 adet)
17- Ortakları inceleme hakkından vazgeçen şirketler için,
a)Şirketin “küçük ve orta ölçekli şirket” ölçütünü karşıladığının tespitine dair YMM veya SMMM raporu (2 adet)
b)İnceleme hakkının kullanılmasından vazgeçildiğine dair şirketin tüm ortaklarının muvafakatini gösteren imzalı belge (2 adet)
18- Şirket alacaklılarına yapılacak çağrıya ilişkin hazırlanan ilan metni (İlki birleşme kararının tesciline ilişkin ilanla birlikte aynı sicil gazetesinde yayımlanması zorunlu olan yedişer gün arayla yapılacak “üç ilan” metni)
19- Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı.
|
Kollektif ve Komandit Şirketler:
1.Birleşme sözleşmesinin onaylanmasına ilişkin ortakların oybirliği ile aldıkları kararın noter onaylı iki sureti,
2.Birleşen şirketlerin ünvanı altında temsile yetkili kişi/kişilerin imzası bulunan birleşme sözleşmesi,
Bilanço.
3.Birleşme nedeniyle infisah edecek (devir alınan) şirkete/şirketlere ait borçların ne suretle ödeneceğine ilişkin borç beyannamesi,
|
BORÇ BEYANNAMESİ:
İstanbul Ticaret Sicili Memurluğu’nun…………………... sicil numarasında kayıtlı………………………………………………………………(Devir olunan şirket) Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince tüm aktif ve pasifi ile devir olunmak suretiyle İstanbul Ticaret Sicili Memurluğu’nun ……………….sicil numarası ile kayıtlı…………………………………..
………………………………..(Devir alan şirket) ile birleşecektir.
Birleşme nedeniyle tasfiyesiz infisah edecek şirketimizin borçları şirketimizi devir alan …………………………………………………(Devir alan şirket) tarafından ödenecektir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 149 maddesince ilan olunur.
Devir olunan şirket
kaşe imza
|
Limited Şirketler:
Birleşme sözleşmesinin onaylanmasına ilişkin, şirket sermayesinin üçte ikisini oluşturan ortakların olumlu oyu ile alınmış ortaklar kurulu kararının noter onaylı iki sureti,
Birleşen şirketlerin ünvanı altında temsile yetkili kişi/kişilerin imzası bulunan birleşme sözleşmesi,
Bilanço
Birleşme nedeniyle infisah edecek (devir alınan) şirkete/şirketlere ait borçların ne suretle ödeneceğine ilişkin borç beyannamesi,
|
Anonim Şirketler:
Birleşme sözleşmesinin onaylandığına ilişkin, şirket sermayesinin en az yarısına sahip olan ortakların ekseriyetiyle alınan genel kurul kararının, iki nüsha tutanağı (birinci toplantıda nisap sağlanamazsa, ikinci toplantıda şirket sermayesinin en az üçte birine sahip olanların ekseriyetiyle karar alınır), hazirun cetveli, Komiser atama yazısı,
Birleşme kararının imtiyazlı payların haklarını ihlal veya bertaraf ettiği durumlarda Türk Kanununun 389.maddesi dikkate alınır.
· Bilanço
· Birleşen şirketlerin ünvanı altında temsile yetkili kişi/kişilerin imzası bulunan birleşme sözleşmesi aslı
· Birleşme nedeniyle infisah edecek (devir alınan) şirkete/şirketlere ait borçların ne suretle ödeneceğine ilişkin borç beyannamesi,
|
Paylı Komandit Şirketler :
Türk Ticaret Kanununun 476/2 maddesi uyarınca, anonim şirkete ilişkin hükümler uygulanır.
|
Kooperatifler:
Kooperatifler Kanununun 98.maddesi uyarınca anonim şirketlere ilişkin hükümler uygulanır.
Kooperatif anasözleşmesinde daha ağır hükümler yoksa, kooperatif genel kurulunda alınacak birleşme kararının fiilen kullanılan oyların 2/3’ü nisapla alınması gerekmektedir.
|
Birleşmeden dolayı devir alan şirketin sermaye artırımı yapması halinde ;
a) Birleşen şirketler anonim şirket ve hisseli komandit şirket devir olan şirketlerin öz varlığının tespitine dair bilirkişi raporu ve mahkemenin bilirkişi atama kararı devir alan şirkette eski sermayesinin ödendiği ve ödenen sermayenin TTK 324 e göre korunduğunun tespitine ilişkin YMM veya SMMM raporu ile müşavir faaliyet belgesi ibraz edilmelidir.
b) Birleşen şirketler kollektif -komandit ve limited şirket ise devir olan şirketlerin öz varlığının tespitine dair bilirkişi raporu ve mahkemenin bilirkişi atama kararı veya yeminli mali müşavir raporu ile mali müşavirin faaliyet belgesi, devir alan şirkette eski sermayesinin ödendiği ve ödenen sermayenin TTK 324 e göre korunduğunun tespitine ilişkin YMM veya SMMM raporu ile müşavir faaliyet belgesi ibraz edilmelidir.
|
B-Birleşme Dolayısıyla Devir Olan Şirketin Kaydının Kapanmasında İstenilen Evrak;
1. Birleşme sözleşmesinin kabülüne ilişkin kararın tescilinden itibaren TTK’nun 150.maddesinde öngörülen 3 aylık itiraz süresinden sonra dilekçe ile hizmet birimlerimize başvurularak devir olunan şirketin kaydının terkini talep edilebilir.
2. 3 aylık itiraz süresi beklenmeden devir olan şirketin kaydının terkini talep edildiğinde ise; dilekçe ekinde şirketin kanuni defterlerinden çıkarılarak şirket yetkilileri tarafından imzalanmış ve denetçiler tarafından onaylanmış alacaklıların ad, soyad ve ticaret unvanları ile alacakları tutarını gösteren liste ile alacaklıların imzaları noter onaylı muvafakatları veya ödeme yapıldı ise ödeme makbuzları veya borca karşılık olan paranın bankaya yatırıldığına ilişkin ilanın yayımlandığı gazetelerin ibrazı gerekmektedir.
|
KAYNAKLAR…
1. İsmmmo
2. TTK md/136-3ve 4
3. TTK md/139
4. K.V.K md/18
5. www.ito.org.tr
-KISSADAN HİSSE-
“ Her Çile “CENNET” yolunun bir Taşıdır İMTİHANDAN kaçan AHİRETİ Kaybeder. ”
Hz. Muhammed (s.a.v)
Hz. Muhammed (s.a.v)
Hikmet Yıldırım KILINÇARSLAN
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder