SİGORTASIZ ÇALIŞAN İŞÇİLERİN HUKUKİ DURUMLARI

Ülkemizin en büyük sorunlarından biridir aslında bu konu… İşverenler yüksek oranda SGK ve STOPAJI ödememek için 4857 sayılı iş kanununda belirtilen deneme sürelerinde çalışanları sigortasız çalıştırmakta veya hiçbir şekilde sigortalı yapmamaktadır.
Böyle bir durumda çalışan işçi açısından:
a.)Sağlık hizmetlerinden yararlanamamaktadırlar daha kötüsü şayet evli ise eşi ve çocukları da sağlık hizmetlerinden faydalanamamaktadırlar.
b.)Sosyal güvenlik haklarında mahrum kalabilmektedirler örneğin iş yeri kazası, meslek hastalığı gibi durumlarda çaresiz kalabilirler.
c.) Emeklilik için arana GÜN sayıları ve KAZANÇLARI boşa gitmektedir. Örneğin kişi 25 senede emekli olacaksa hiç sigortalı değilse emekli olabilmesi için 25 senelik çalışması gerekmektedir sigorta boşlukları varsa boşlukları çalışarak doldurması veya isteğe bağlı sigortaya tabi olup boşlukları ödeyerek emekli olabilmektedir
ÇALIŞANLARIN HAKKI:
Sigortasız çalışan işçiler bu durumlarını SGK ya şikâyet ederek haklarını araması zorunludur bunu yapabilmeleri için şikâyet ettiği işyerinde ÇALIŞMAYA DEVAM EDİYOR OLMASI gerekmektedir. Şayet işyerinden çıkarıldıktan sonra veya kendi hür iradesi ile işinden ayrılırsa SGK ya yapmış olduğu veya yapacağı şikâyetler sonucunda olumlu sonuçlar vermemektedir.
ANCAK….İşçinin elinde o işyerinde çalıştığına dair BELGE var ise yani maaş aldığına dair BANKA DEKONTU  veya işyerinin verdiği  dekontlar  işyerinden KENDİ RIZANIZ veya ÇIKARILMANIZ DURUMUNDA  yapılan şikayetlerde çalışan lehine sonuçlar çıkar…
İŞÇİNİN İŞVEREN ALEYHİNE TESPİT DAVALARI:
Çalışanlar işten ayılma döneminden 5 yıl içinde işveren aleyhine açacakları HİZMET TESPİT DAVA’ları ile tespit ettirirler. Mahkemece tespit edilen ücretler ile çalışma gün sayıları SGK tarafından dikkate alınır ve o işçinin sigortasına sayılır. Sigortasız olarak çalışan işçide kıdem tazminatına hak eder
İşverenin işçisini hiç sigortaya bildirmemesi ve sigorta primlerini ödememesi işçiye haklı sebeple fesih hakkı verir. Konuyla ilgili Yargıtay 9. HD, 21.09.2010, E: 2010/26375, K: 2010/25219 Kararı  neticesinde işçi lehine karar vererek işvereni tazminata hükmetmiştir
Çalışanın  sigorta primlerinin hiç yatırılmaması veya eksik bildirilmesi çalışan için  sosyal güvenlik hakkını ilgilendiren bir durum olsa da, sigorta primlerinin hiç yatırılmaması, eksik yatırılması veya düşük ücretten yatırılması hallerinde de çalışan işçi açısından  haklı fesih imkanı vardır. (Yargıtay 9. HD, 18.01.2010, E: 2008/14545, K: 2010/292) Bütün bu durumlarda iş sözleşmesini sona erdiren işçi kıdem tazminatını da hak eder…
İŞÇİNİN TAZMİNAT ALMA HAKKI İŞYERİNE GÖRE DEĞİŞİKLİK GÖSTERMESİ:
1).30 VE ÜZERİNDE İŞÇİNİN ÇALIŞTIĞI İŞYERİNDE:
Sigortasız çalıştığı halde SGK  şikayet ettiği için işten çıkarılıp açtığı  dava sonucunda  yani işe iade davasını kazandığında işveren işe almaş ise davayı kazanan işçiye En az 4 aylık ücret  En çok ise 8 aylık ücret tutarında İŞ GÜVENCESİ TAZMİNATINI  ve 1 senelik çalışmışlığı varsa KIDEM VE İHBAR Tazminatlarını  ve SGK kurumuna ödeyeceği diğer cezaları ödeyecektir.
2.) 29 İŞÇİNİN ÇALIŞTIĞI İŞYERİNDE:
Sigortasız çalıştığı halde SGK  şikayet ettiği için işten çıkarılıp açtığı  dava sonucunda  bu işten çıkarma KÖTÜ NİYET  sayılacak ve İHBAR tazminatının 3 KATI tutarında KÖTÜNİYET TAZMİN AT’ı  ödeyecektir.
SONUÇ:
İşverenler çalıştığı işçileri gününde sigortalı yapmaları aksi halde hem sigortasız işçi çalıştırdığı için S.G.K ‘na sigortasız çalıştırdığı her ay başına pirimler ve bu primlere ek olarak usulsüzlük cezasıyla karşılaşacak aynı şekilde işçinin şikâyeti sonucu açılacak davalarda ise TAZMİNAT ödemeye mahkûm kalacak ve bu ödemiş olduğu tazminat ve diğer ücret giderlerini indirim konusu yapamayacaktır.

                                           -KIISADAN HİSSE-
YÜREĞİNİZDEKİ SEVGİ VE MERHAMETİN BEREKETİ HER DAİM BOL OLSUN SEVGİLİ DOSTLAR.
KILINÇARSLAN Hikmet Yıldırım
hikmetyildirim.kilincarslan@ismmmo.org.tr
www.facebook.com/pages/Hikmet-Yıldırım-Kılınçarslan/391640170968892
bozokhkmt@gmail.com