Giriş
MADDE 1 – (1) Serbest
meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit
usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu
mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan
hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, vergi beyannamesi,
bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik
ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliştirilen Defter-Beyan Sistemi bu
Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
(2) Kurumlar vergisi mükelleflerinden işletme hesabı
esasına göre defter tutmalarına Bakanlıkça müsaade edilenler, bilanço esasına
göre defter tutan mükellefler ile gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye
iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlardan veya bunların
birkaçından veyahut tamamından oluşan gelir vergisi mükellefleri bu Sistemi
kullanamayacaktır.
Amaç
MADDE 2 – (1)
Defter-Beyan Sistemi ile vergisel ve ticari işlemlerin elektronik ortamda kayıt
altına alınması, kayıtlardan hareketle defter ve beyannamelerin elektronik
olarak oluşturulması ve muhafaza edilmesi, bu sayede yükümlülüklere ilişkin
bürokratik işlemlerin ve uyum maliyetlerinin azaltılması, kayıt dışı ekonomi
ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi ve vergiye gönüllü uyum seviyelerinin
artırılması amaçlanmaktadır.
Yetki
MADDE 3 – (1)
4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun1 175 inci
maddesinin üçüncü fıkrasında Maliye Bakanlığının, muhasebe kayıtlarını
bilgisayar programları aracılığıyla izleyen mükellefler ile bu bilgisayar
programlarını üreten gerçek ve tüzel kişilerce uyulması gereken kuralları ve
bilgisayar programlarının içermesi gereken asgarî hususlar ile standartları ve
uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükmü yer
almaktadır.
(2) Söz konusu Kanunun mükerrer 242 nci maddesinin ikinci
fıkrasında;
“Elektronik defter, şekil hükümlerinden bağımsız olarak
bu Kanuna göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri
kapsayan elektronik kayıtlar bütünüdür.
Elektronik belge, şekil hükümlerinden bağımsız olarak bu
Kanuna göre düzenlenmesi zorunlu olan belgelerde yer alan bilgileri içeren
elektronik kayıtlar bütünüdür.
Elektronik kayıt, elektronik ortamda tutulan ve
elektronik defter ve belgeleri oluşturan, elektronik yöntemlerle erişimi ve
işlenmesi mümkün olan en küçük bilgi ögesini ifade eder.
Bu Kanunda ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve
belgelere ilişkin olarak yer alan hükümler elektronik defter, kayıt ve belgeler
için de geçerlidir. Maliye Bakanlığı, elektronik defter, belge ve kayıtlar için
diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan farklı usul ve esaslar
belirlemeye yetkilidir.
Maliye Bakanlığı; elektronik defter, belge ve kayıtların
oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafaza ve ibrazı ile defter ve
belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına ve düzenlenmesine
izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken bilgileri internet de
dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Maliye
Bakanlığına veya Maliye Bakanlığının gözetim ve denetimine tabi olup, kuruluşu,
faaliyetleri, çalışma ve denetim esasları Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir
yönetmelikle belirlenecek olan özel hukuk tüzel kişiliğini haiz bir şirkete
aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar
ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu Kanun kapsamına giren
işlemlerde elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve
denetlemeye yetkilidir.”
hükümlerine yer verilmiştir.
(3) Mezkûr Kanunun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında,
aksine hüküm olmadıkça, Vergi Usul Kanununa göre tutulan ve üçüncü şahıslarla
olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu,
dördüncü fıkrasında ise Maliye Bakanlığının, düzenlenmesi mecburi olan
belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri belirlemeye yetkili olduğu
hükümleri yer almaktadır.
(4) Diğer taraftan Maliye Bakanlığının söz konusu Kanunun
mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi ile “mükellef
ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu
Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını
veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva
etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya; bedeli
karşılığında basıp dağıtmaya veya üçüncü kişilere bastırıp dağıtmaya veya
dağıttırmaya, bunların kayıtlarını tutturmaya, bu defter ve belgelere tasdik,
muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, bu Kanuna göre tutulacak
defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu
kaldırmaya”, (3) numaralı bendi ile “tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter,
kayıt ve belgelerin mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt
araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin
vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların
kopyalarının Maliye Bakanlığında veya muhafaza etmekle görevlendireceği
kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye, bu konuda uygulama usul ve
esaslarını belirlemeye”, (4) numaralı bendi ile ise “bu Kanunun 149 uncu
maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile
beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin, şifre,
elektronik imza veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle internet de
dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında
verilmesine, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer
belgelerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak
gönderilmesi hususlarında izin vermeye, standart belirlemeye veya zorunluluk
getirmeye, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler
ile bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin
usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluk veya standartları beyanname,
bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler veya bilgi ve işlem
çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı
uygulatmaya ya da belirlemeye, kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya
pişmanlık talepli olarak verilen beyannameler üzerine düzenlenen tahakkuk fişi
ve/veya ihbarnameler ile süresinden sonra verilen bildirim, yazı, dilekçe,
tutanak, rapor ve diğer belgelere istinaden düzenlenen ihbarnameleri,
mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların elektronik ortamda beyanname,
bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeleri gönderme yetkisi
verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda tebliğ etmeye, bildirim,
yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere ilişkin yapılan işlemlerin
sonuçlarını internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim
araç ve ortamında ilgili kişilere göndermeye ve bunların uygulanmasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye,” yetkili olduğu hüküm altına alınmış ve anılan
maddenin beşinci fıkrasında, kanuni süresi geçtikten sonra kendiliğinden veya
pişmanlık talepli olarak verilen beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi
üzerine elektronik ortamda düzenlenen tahakkuk fişi ve/veya ihbarnameler ile
elektronik ortamda verilme zorunluluğu getirilen bildirim, yazı, dilekçe,
tutanak, rapor ve diğer belgelerin süresinden sonra verilmesi üzerine
elektronik ortamda düzenlenen ihbarnamelerin mükellef, vergi sorumlusu veya
bunların elektronik ortamda beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor
ve diğer belgeleri gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik
ortamda iletileceği ve bu iletinin tahakkuk fişi ve/veya ihbarnamenin
muhatabına tebliği yerine geçeceği hükmüne yer verilmiştir.
(5) Anılan Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında,
beyannamenin elektronik ortamda gönderilmesi halinde, tahakkuk fişinin
elektronik ortamda düzenleneceği ve mükellef veya elektronik ortamda beyanname
gönderme yetkisi verilmiş gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda
iletileceği, bu iletinin, tahakkuk fişinin mükellefe tebliği yerine geçeceği
hükme bağlanmıştır.
(6) 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliğinin2 (2)
numaralı ayrımında, “Elektronik Kayıt”, “elektronik ortamda tutulan ve
elektronik defter ve belgeleri oluşturan, elektronik yöntemlerle erişimi ve
işlenmesi mümkün olan en küçük bilgi ögesi”, “Elektronik Defter”, “şekil
hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veya Türk Ticaret Kanununa
göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan
elektronik kayıtlar bütünü” şeklinde tanımlanmış, (7-e) numaralı ayrımında,
“Elektronik defter tutanların faaliyet hacmi, teknolojik kısıtlar ve benzeri
nedenlerle, başta veri bütünlüğü, kaynağın ve içeriğin garanti altına alınması
olmak üzere elektronik defter oluşturulması, kaydedilmesi, onaylanması,
muhafazası ve ibrazı ile ilgili olarak mali mühür veya elektronik imza yerine
başka yöntemlerin kullanılmasına karar verilebileceği gibi uygulamadan yararlanmaya
ilişkin özel esaslar belirlenebilir.” ve (7-f) numaralı ayrımında ise “Bu
Tebliğ kapsamında, www.edefter.gov.tr adresinde duyurulan
defterler elektronik ortamda tutulabilir.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Tanım ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde
geçen;
a) Bakanlık: Maliye Bakanlığını,
b) Basit Usule Tabi Mükellef: 31/12/1960 tarihli ve 193
sayılı Gelir Vergisi Kanununun3 47 ve 48 inci maddelerinde
yazılı şartları topluca haiz olup kazançları mezkûr Kanunun 46 ncı maddesinde
belirtilen usuller çerçevesinde tespit edilenleri,
c) Başkanlık: Gelir İdaresi Başkanlığını,
ç) Defter-Beyan Sistemi (Sistem): Serbest meslek erbabı,
işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan
mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulmasına, bu kayıtlardan
serbest meslek erbabı ile işletme hesabı esasına göre defter tutanların
defterlerinin elektronik olarak oluşturulması ve saklanmasına, vergi
beyannameleri, bildirim ve dilekçelerin elektronik olarak verilebilmesine,
elektronik ortamda belge düzenlenebilmesine imkan tanıyan ve kapsamda yer alan
mükelleflerin Başkanlık veri tabanında yer alan diğer bilgilerini mükelleflerin
bilgisine sunan sistemi,
d) İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükellef:
Kazançları 193 sayılı Kanunun 39 ve 55 inci maddelerine göre tespit edilen ve
213 sayılı Kanunun 176, 178, 193, 194 ve 213 üncü maddeleri gereğince defter
tutanları,
e) Meslek Mensubu: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu4 kapsamında
görev yapan serbest muhasebeci ve serbest muhasebeci mali müşaviri,
f) Meslek Odası: 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve
Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu5 kapsamında esnaf ve
sanatkârlar tarafından kurulan odaları,
g) Serbest Meslek Erbabı: 193 sayılı Kanunun 66 ncı
maddesinde tanımlanan, kazançları mezkûr Kanunun 67 nci maddesine göre tespit
edilen ve 213 sayılı Kanunun 210 uncu maddesinde tarif edilen defteri tutan
mükellefleri,
ifade eder.
Başvuru
MADDE 5 – (1)
Defter-Beyan Sistemini kullanmak zorunda olan mükelleflerin, Sistemi kullanmaya
başlayacakları takvim yılından önceki ayın son gününe kadar (bu gün
dahil) www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden veya gelir
vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesi aracılığıyla başvuru yapmaları
gerekmektedir.
(2) Söz konusu başvuruyu;
a) Basit usule tabi mükellefler,
- Kendileri,
- Aralarında bu Tebliğin ekinde (Ek:1) yer alan
“Defter-Beyan Sistemi Kullanımı Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi (Meslek
Odaları ile Basit Usulde Vergilendirilen Üyeleri İçin)” düzenledikleri meslek
odaları veya
- 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde
yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi”
imzaladıkları meslek mensupları aracılığıyla,
b) İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler
ile serbest meslek kazancı elde eden mükellefler ise
- Kendileri veya
- 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde
yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi”
düzenledikleri meslek mensupları aracılığıyla
yapabileceklerdir.
(3) Defter-Beyan Sisteminin uygulanmaya başlanmasından
sonra mükellefiyet tesis ettiren ve söz konusu Sistemi kullanmak zorunda olan
mükellefler, kendileri veya yukarıda belirtildiği şekilde aracılık ve
sorumluluk yetkisi verdiği kişiler aracılığıyla işe başlama bildiriminin
verildiği günü izleyen yedinci iş günü mesai saati sonuna kadar gelir vergisi
yönünden bağlı oldukları vergi dairesine başvuru yapacaklardır. Söz konusu
başvuru işe başlama bildiriminin verildiği günü izleyen yedinci iş gününün
sonuna (saat 23.59’a) kadar www.defterbeyan.gov.tr adresi
üzerinden de yapılabilecektir.
(4) Basit usule tabi mükelleflerden;
(a) Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge
düzenlediği veya kullandığı tespit edilenlerin, bu hususun kendilerine tebliğ
edildiği tarihi takip eden aybaşından önce,
(b) Mevcut işine 193 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde
belirtilen faaliyetleri ilave edenlerin, bu faaliyetlere ilişkin işe başlama
bildiriminin verildiği günü izleyen yedinci iş günü sonuna kadar,
(c) İşletme hesabı esasına göre defter tutacak olan
mükelleflerin defter tutmaya başlamadan önceki takvim yılının son gününe (bu
gün dâhil) kadar,
kendileri veya yukarıda belirtildiği şekilde aracılık ve
sorumluluk yetkisi verdiği kişiler aracılığıyla gelir vergisi yönünden bağlı
oldukları vergi dairesi ya da www.defterbeyan.gov.tr adresi
üzerinden başvuru yapmaları gerekmektedir.
(5) (a) 213 sayılı Kanunun 179 uncu maddesi gereğince,
ikinci sınıfa geçerek işletme hesabı esasına göre defter tutacak olan
mükelleflerin, söz konusu maddede belirtilen şartların tahakkuk ettiği takvim
yılının son gününe (bu gün dâhil) kadar,
(b) Gerçek usulde vergilendirilmekte iken 193 sayılı
Kanunun 46 ncı maddesinde yer alan düzenleme gereği basit usule tabi olmayı
yazı ile talep eden mükelleflerin ise anılan maddede belirtilen şartların
gerçekleştiği takvim yılının son gününe (bu gün dâhil) kadar
kendileri veya yukarıda belirtildiği şekilde aracılık ve
sorumluluk yetkisi verdiği kişiler aracılığıyla www.defterbeyan.gov.tr adresi
üzerinden elektronik ortamda veya gelir vergisi yönünden bağlı oldukları vergi
dairesine başvuru yapmaları gerekmektedir.
(6) Tebliğ ekinde (Ek:1) yer alan sözleşmenin değişen
koşullara uygun güncel versiyonu Başkanlık tarafından www.defterbeyan.gov.tr adresi
üzerinden yayımlanacaktır.
Sisteme giriş, kullanıcı kodu ve şifre temini
MADDE 6 – (1)
Defter-Beyan Sistemine kullanıcı kodu veya Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası
(TCKN) ve şifre bilgileri kullanılarak www.defterbeyan.gov.tr adresi
üzerinden giriş yapılacaktır.
(2) Sisteme giriş sırasında kullanılacak şifre bilgisi,
mükellef veya noterden yetkilendirdiği kişi tarafından gelir vergisi yönünden
bağlı olunan vergi dairesine yapılacak başvuru ile alınabilecektir.
(3) Şifrenin vergi dairesine başvurularak talep edilmesi
halinde, vergi dairesi tarafından muhataba müracaat anında sistemden üretilecek
şifreyi ihtiva eden kapalı bir zarf verilecektir. Şifre zarfının muhataba
tesliminde, “... Vergi Dairesi Başkanlığı/Müdürlüğünün ....... vergi kimlik
numaralı mükellefi .......’ya Defter-Beyan Sistemi ve İnternet Vergi Dairesi
işlemlerinde kullanılmak üzere kullanıcı kodu ve şifreyi ihtiva eden zarf,
kapalı olarak teslim edilmiştir.” şeklinde bir “Teslim Tutanağı” tanzim
edilecek ve söz konusu tutanak, mükellef veya yetkilendirdiği kişi, müdür/vergi
dairesi müdürü veya müdür yardımcısı tarafından tarih konulmak suretiyle
imzalanacaktır. Tanzim edilen teslim tutanağı ilgili vergi dairesinde muhafaza
edilecektir.
(4) Şifre bilgisi bulunmayan meslek mensupları 340 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Elektronik Beyanname
Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu”nu, meslek odaları ise 15 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Sirküleri ekinde yer alan “Basit Usulde Vergilendirilen
Mükelleflerin Beyannamelerinin Elektronik Ortamda Gönderilmesine Aracılık
Yetkisi Talep Formu”nu doldurmak suretiyle bağlı oldukları vergi dairesine
müracaat ederek kullanıcı kodu ve şifre temin edebileceklerdir.
(5) Sistemin kullanılması için mükellef, meslek mensubu
ya da meslek odası tarafından kullanıcı kodu ve şifre teminine yönelik olarak
yapılan başvuruların değerlendirilmesinde, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile elektronik beyanname uygulamasına ilişkin ilgili diğer
mevzuat dikkate alınacaktır.
(6) Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce vergi
dairelerinden elektronik beyanname gönderebilmek için temin edilen kullanıcı
kodu ve şifre bilgisi ile Sisteme giriş yapılabilecektir.
(7) Sistemi kullanacak mükellef, meslek mensubu veya
meslek odaları istemeleri halinde, çalışanlarını Sistemin belirli
fonksiyonlarını kullanmak üzere Sistem kullanıcısı olarak tanımlayabilecek ve
yetkilendirebileceklerdir. Bu durumda, tanımlanan kişilerin Sisteme girişte
kullanacakları şifreler, Defter-Beyan Sistemi içerisinden elektronik ortamda
üretilerek kullanıcıya gösterilecektir. Bu şekilde Sistem kullanıcısı olarak
tanımlanan kişiler, kendileri için oluşturulan kullanıcı kodu ve şifreyi
kullanarak Sisteme giriş yapabileceklerdir.
(8) Başkanlık, gelişen bilgi teknolojilerini dikkate
alarak Sisteme giriş ya da şifre oluşturma yöntemlerinde değişiklik veya ilave
yapmaya ve bunları Sistem üzerinde kullandırmaya yetkilidir.
Kayıt zamanı
MADDE 7 – (1) İşlemlerin
defterlere kaydı, ait oldukları aya ait katma değer vergisi beyannamesinin
verilmesi gereken son günden fazla geciktirilemez.
(2) Takvim yılının son ayına ait kayıtlar, takvim yılına
ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son gün saat 23:59’a kadar
yapılabilir.
(3) Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile
satış ve hasılatlarına ilişkin üçer aylık kayıtlar, izleyen ayın sonuna kadar
Sisteme kaydedilir.
Yanlış kayıtların düzeltilmesi
MADDE 8 – (1) Defter ve
kayıtlara rakam veya yazıların yanlış girilmesi durumunda, Tebliğde kayıt
zamanına ilişkin olarak belirlenen süreler zarfında, Sistem üzerinden yanlış
kayıt güncellenebilecek veya iptal edilerek doğru kayıt aynı yöntemle tekrar
girilebilecektir.
Sistem üzerinden tutulabilecek defterler
MADDE 9 – (1)
Defter-Beyan Sistemi üzerinden, işletme defteri, çiftçi işletme defteri,
serbest meslek kazanç defteri, amortisman defteri, envanter defteri, damga
vergisi defteri, ambar defteri ile bitim işleri defteri elektronik ortamda
tutulabilecektir.
(2) Hekimler tarafından protokol defterine, borsa
acentaları ile noterler ve noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar
tarafından ise resmi defterlerine yapılan kayıtlardan bağımsız olarak,
mükellefiyete ilişkin olarak yapılan işlemlerin kayıt zamanına yönelik süreler
içerisinde Sisteme kaydedilmesi gerekmektedir.
(3) Mükellefler, üzerinden amortisman ayrılan kıymetler
ile bunların amortismanlarını, Sistem üzerinden tutacakları envanter
defterinde, amortisman defterinde veya amortisman listesinde gösterebilecektir.
(4) İşletme hesap hülasası (özeti), zirai kazanç hesap
özeti, serbest meslek hesap hülasası (özeti) ile basit usul hesap özeti yapılan
kayıtlardan hareketle Sistem tarafından üretilecektir.
(5) Defter-Beyan Sistemi vasıtasıyla elektronik ortamda
tutulan defterlerin açılış onayı; ilk defa veya yeniden işe başlama ile sınıf
değiştirme hallerinde kullanmaya başlamadan önce, izleyen faaliyet dönemlerindeki
açılış onayları ise defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk gününde
Başkanlık tarafından elektronik olarak yapılır. Açılış onayı 213 sayılı Kanunda
öngörülen tasdik hükmündedir.
(6) Defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını
takip eden dördüncü ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda
kapanış onayı yapılır.
(7) Defter-Beyan Sistemi üzerinden tutulan defterler, 213
sayılı Kanun kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul edilecektir.
(8) Defter-Beyan Sistemi kullanmakla yükümlü olan
mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların kâğıt ortamında tuttukları
defterlerin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
(9) Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile
satış ve hasılatlarına ilişkin bilgiler Sistem üzerinden kayıt altına alınacak
ve görüntülenebilecektir.
(10) Başkanlık, Sistem üzerinden tutulan defterlere
ilişkin format ve standartlarda değişiklik yapabileceği gibi kayıt oluşturma
süreçleri ile veri güvenliğine ilişkin standartlara uyma zorunluluğu
getirebilir. Bu zorunluluk mükellef grupları itibarıyla farklılaştırılabilir.
Sistem üzerinden tutulan defterlerin muhafaza
ve ibrazı
MADDE 10 – (1)
Defter-Beyan Sistemi üzerinde tutulan defterlerin, kullanıcı denetiminin
kullanıcı kodu, şifre ve diğer güvenlik mekanizmaları ile elektronik ortamda
gerçekleştirilmesi, Sistemin kullanımına ilişkin tüm işlemlerin elektronik
olarak yapılması ve her işleme ait logların kayıt altına alınmasına bağlı
olarak kaynağının inkâr edilemezliği söz konusu olduğundan mükelleflerce ayrıca
kâğıt ortamında saklanmasına gerek bulunmamaktadır.
(2) Sistem üzerinden defterlerin görüntülenmesi,
yazdırılması veya çeşitli dosya formatları ile indirilmesi (kaydedilmesi)
mümkün olmakla birlikte, bu şekilde indirilmiş (kaydedilmiş) olan defterlerin
hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
(3) Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların
muhafaza yükümlülüğü Başkanlığa aittir. Başkanlık mükellef, meslek mensubu ya
da meslek odası tarafından girilen kayıtları ve bu kayıtlardan hareketle oluşan
defterleri elektronik ortamda muhafaza edecek ve mükelleflerin kullanımına
hazır halde bulunduracaktır.
(4) Kendisinden mükellefiyetine ilişkin defter ve
kayıtlarının ibrazı talep edilen mükellefler, talepte bulunan birim ile ibrazı
talep edilen bilgilerin mahiyetini ibraz talep yazısının bir örneği ile
birlikte ibraz süresinin sonundan en geç 10 gün önce gelir vergisi yönünden
bağlı olduğu vergi dairesi aracılığıyla Başkanlığa bildirecektir. Başkanlık bu
bildirime ilişkin usul ve esaslar ile bildirim yöntem ve içeriğinin
belirlenmesi konusunda yetkilidir.
(5) İlgili makamlar tarafından defter ve kayıtlarının
ibrazı istenilen mükellefe ulaşılamaması ya da ibraz yazısının mükellefe tebliğ
edilememesi hallerinde, bu durumu tevsik eden belgelerle birlikte mükellefin
bağlı olduğu vergi dairesi aracılığıyla Başkanlığa başvurulacaktır.
(6) Başkanlık, istenildiğinde defterlerin kağıt,
elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla eksiksiz ve okunabilir
şekilde ibraz edilmesine yönelik önlemleri almak ve ibraza yönelik farklı
usuller belirlemek konusunda yetkilidir.
Sistem üzerinden elektronik belge
düzenlenmesi
MADDE 11 – (1)
213 sayılı Kanun kapsamında düzenlenme zorunluluğu bulunan fatura ve fatura
yerine geçen vesikalar, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider
pusulası, sevk irsaliyesi ve benzer diğer vesikalar, özel mevzuatlarında yer
alan düzenlemelere uygun olarak, Defter-Beyan Sistemi üzerinden veya bu Sistem
vasıtasıyla elektronik ortamda düzenlenebilecektir.
Sistemin kullanımına ilişkin hususlar
MADDE 12 – (1) Sistem
üzerinden işlem ve kayıt yapılması, defter oluşturulması, kaydedilmesi,
muhafazası ve ibrazı, beyanname, bildirim ve dilekçe hazırlanması ve
gönderilmesi, elektronik belge düzenlenmesi ile diğer kullanım şekillerine
ilişkin standartlar, kurallar, usuller ve bunlarda yapılacak değişiklikler ile
kılavuzlar www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden duyurulur
ve yayımlanır.
(2) Başkanlık, mücbir sebep halleri, bölgesel veya yurt
genelini ilgilendiren uzun süreli elektrik veya internet kesintileri, siber
saldırı gibi gerek Başkanlık gerekse mükellef, meslek mensubu ya da meslek
odaları açısından Defter-Beyan Sistemini kullanılamaz hale getiren koşulların
varlığı halinde, Sistem kapsamında yer alan belge, kayıt, defter, beyanname,
bildirim ve dilekçelerin belirlenecek süreler dâhilinde elektronik ortam haricinde
düzenlenmesi, muhafaza edilmesi ve Tebliğde belirlenen sürelerin uzatılması ile
bahse konu koşulların ortadan kalkmasının ardından söz konusu işlemlerin
Sisteme aktarılmasına ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetkilidir.
Sistemi kullanma yetkisi
MADDE 13 – (1)
Defter-Beyan Sistemi üzerinden defter tutma, beyanname ve bildirim gönderebilme
işlemleri, 3568 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat düzenlemeleri uyarınca vergi
beyannamelerini meslek mensuplarına;
a) İmzalatmak zorunda olan mükelleflerden,
- Kendisine elektronik beyanname gönderebilmek için
kullanıcı kodu, parola ve şifre verilenlerin kendileri veya meslek mensupları
tarafından,
- Diğerleri için meslek mensupları tarafından,
b) İmzalatma yükümlülüğü olmayan mükelleflerden,
- Kendisine elektronik beyanname gönderebilmek için
kullanıcı kodu, parola ve şifre verilenlerin kendileri veya meslek mensupları
ya da basit usule tabi olan mükellefler açısından bağlı oldukları meslek
odaları tarafından,
- Diğerleri için meslek mensupları ya da basit usule tabi
olan mükellefler açısından bağlı oldukları meslek odaları tarafından,
yapılabilecektir.
(2) Defter-Beyan Sistemini meslek mensubu veya meslek
odası aracılığıyla kullanan mükellefler de Sistemi, herhangi bir işlem yapmadan
bilgilenme amacıyla görüntüleme yapmak suretiyle kullanabileceklerdir.
(3) Meslek mensuplarının adına işlem yapacakları
mükellefler ile 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan
“Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi”ni, üyeleri
adına işlem yapacak odaların ise üyeleri ile Tebliğin ekinde (Ek:1) yer alan
“Defter-Beyan Sistemi Kullanımı Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi (Meslek
Odaları ile Basit Usulde Vergilendirilen Üyeleri İçin)” yapması gerekmektedir.
(4) Tebliğin ekinde (Ek:1) yer alan Sözleşmenin
düzenlenmesi, sona ermesi ya da iptal/fesih edilmesi durumlarında Başkanlığa
elektronik ortamda yapılacak bildirimlerde 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğinin (V-2) numaralı bölümünde düzenlenen usul ve esaslar geçerli
olacaktır.
Sistemden çıkış
MADDE 14 – (1)
Defter-Beyan Sistemini kullanan mükelleflerin ölümü veya gaipliği,
mükellefiyetinin sonlandırılması/terkin edilmesi hallerinde, ölüm/gaiplik
kararı tarihi ile sonlandırma/terkin tarihinden itibaren, o tarihe kadar
yapılması gereken işlemler ve onların gerektirdiği yükümlülükler haricinde,
Defter-Beyan Sistemi kayıt yapma, defter tutma ve beyanname gönderme
özellikleri bakımından kullanılamayacaktır. Bununla birlikte geçmiş dönemlere
ilişkin bilgilerin görüntülenmesi amacıyla Sistem kullanılabilecektir.
(2) İkinci sınıf tüccarlar, 213 sayılı Kanunun 180 ve 181
inci maddelerinde yer alan hükümler kapsamında birinci sınıfa geçerek bilanço
esasına göre defter tutacakları izleyen takvim yılı başından itibaren Sistem
kullanıcıları arasından çıkacaklardır. 213 sayılı Kanunun 180 inci maddesi
kapsamında sınıf değişikliği yapılmasına yönelik sorumluluk mükelleflere
aittir.
(3) Basit usulün şartlarını haiz olup Sistemi kullanan
mükelleflerden, bu usulden yararlanmayı istemediklerini ve kazançlarını bilanço
esasına göre tespit etmek istediklerini yazı ile bildirenler, dilekçelerinde
belirttikleri tarihten veya izleyen takvim yılı başından itibaren Sistemi
kullanamayacaklardır. Ancak, geçmiş dönemlere ilişkin bilgilerin görüntülenmesi
amacıyla Sistem kullanılabilecektir.
Tebliğde düzenlenmeyen hususlar
MADDE 15 – (1) Kayıt
yapılması, defter tutulması, beyanname, bildirim ve dilekçe verilmesi, belge
düzenlenmesi ile diğer işlemlere ilişkin olarak bu Tebliğde ve www.defterbeyan.gov.tr adresinde
yayımlanan kılavuzlarda özel düzenleme bulunmayan hallerde, konunun
düzenlendiği ilgili mevzuat düzenlemeleri geçerlidir.
Sistemi kullanma yükümlülüğünün başladığı
tarih
MADDE 16 – (1) Basit usule
tabi mükellefler ile serbest meslek erbapları (noterler ile noterlik görevini
ifa ile mükellef olanlar hariç) 1/1/2018, diğer mükellefler ise 1/1/2019
(serbest meslek kazanç defteri yanında işletme hesabı esasına göre defter
tutanlar açısından 1/1/2018) tarihinden itibaren Sistemi kullanmaya başlayacaklardır.
Sorumluluk ve ceza uygulaması
MADDE 17 – (1)
Defter-Beyan Sistemini kullanmak mecburiyetinde olmakla birlikte Tebliğde
öngörülen süreler içerisinde başvuru yapmayan, başvuru yapmakla birlikte
belirlenen süreler dâhilinde kayıt yapma, defter tutma, beyanname, bildirim ve
dilekçe gönderme, belge düzenleme ve benzeri yükümlülüklerini yerine getirmeyen
mükelleflere 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.
(2) Bu Tebliğ ile Defter-Beyan Sistemini kullanan
mükellefler Sistem dışında kâğıt veya elektronik ortamda kayıt yapamaz, defter
tutamaz ve Sistem harici yollarla kâğıt veya elektronik beyanname
gönderemezler. Bu mükellefler Sistem haricinde kâğıt veya elektronik ortamda
kayıt ve defter tutmaları halinde, hiç kayıt ve defter tutmamış sayılacakları
gibi Defter-Beyan Sistemi dışından gönderecekleri beyannameler hiç verilmemiş
kabul edilir. Söz konusu kayıt ve işlemlerin yapılmamış, defterlerin tutulmamış
ve beyannamelerin verilmemiş sayılması nedeniyle 213 sayılı Kanunun ilgili ceza
hükümlerine göre ceza uygulanır.
(3) Bu Tebliğ kapsamında Defter-Beyan Sistemini kullanan
mükellefler, meslek mensupları ve meslek odaları, mükellefler, meslek
mensupları ya da meslek odalarının yetkilendirdiği çalışanları kendilerine
verilen kullanıcı kodu ve şifrenin güvenliğinden sorumludurlar. Sistem kullanıcıları,
kullanıcı kodu ve şifrelerini başka amaçlarla kullanamazlar, herhangi bir
üçüncü kişiye açıklayamazlar ve kullanımına izin veremezler, üçüncü kişilere
devredemezler, kiralayamazlar ve satamazlar. Sistem kullanıcıları kullanıcı
kodu ve şifrenin yetkisiz kişilerce kullanıldığını öğrendikleri anda (kullanıcı
kodu ve şifrenin kaybedilmesi, çalınması vb. durumlar dâhil) Vergi İletişim
Merkezine (444 0 189) veya ilgili vergi dairesine derhal bilgi vermekle
yükümlüdür.
(4) Defter-Beyan Sistemine yapılan kayıtlar, oluşturulan
defter, liste vb. bilgiler, elektronik ortamda gönderilen beyanname, bildirim
ve dilekçeler ile elektronik belgelerin içeriğinden ve doğruluğundan Sistemi
doğrudan kendisinin kullanması durumunda mükellefler sorumlu olacaktır. Sistemin
aracılık ve sorumluluk sözleşmesi imzalanarak yetki verilen kişiler
aracılığıyla kullanılması durumunda mükellefler, defter, beyanname, bildirim ve
dilekçelere kaydedilmesi/yansıması gereken her türlü bilginin meslek
mensubuna/odasına tam ve doğru bir şekilde sunulmasından sorumlu iken, meslek
mensubu/odası deftere kaydedilen bilgilerin dayanağı olan ilgili belgelere
uygunluğundan ve gönderilmesine aracılık ettiği beyanname, bildirim ve
dilekçelerin defter kayıtlarına ve kayıtların dayandığı belgelere uygun
olmamasından dolayı ortaya çıkacak vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi,
kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükellefle birlikte
müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu kapsamda Başkanlığın herhangi bir
sorumluluğu bulunmamaktadır.
(5) Beyannamelerin onaylanması sonucunda otomatik olarak
hazırlanan tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnamelerin, yine Sistem üzerinden
mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların yetki verdiği gerçek veya tüzel
kişiye elektronik ortamda iletilmesi işlemi ile söz konusu tahakkuk fişleri
ve/veya ihbarnameler mükellefe tebliğ edilmiş sayılacaktır.
(6) Defter-Beyan Sistemi üzerinden yapılan işlemlerin,
girilen kayıtların, deftere kaydedilmesi işleminin ve beyanname, belge,
bildirim ile dilekçelerin verilmiş/düzenlenmiş/yapılmış sayılması için Sistem
üzerinde onaylama işleminin yapılması gerekmektedir. Onaylanacak işlem,
yapılması gereken kanuni/idari süresinin son günü saat 23:59’dan önce
tamamlanmalıdır.
(7) Elektronik ortamda yapılan işlemlerin tespit ve
tevsikinde, Başkanlık/vergi dairesi kayıtları esas alınacaktır.
Diğer hususlar
MADDE 18 – (1) Bakanlıkça
veya Başkanlıkça yapılan düzenlemeler kapsamında bu Tebliğin yürürlüğe girdiği
tarihten önce elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi almış olan
gerçek ve tüzel kişiler (31 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri kapsamında
verilenler hariç) mevcut kullanıcı kodu ve şifre bilgileri ile Defter-Beyan
Sistemini kullanabileceklerdir.
(2) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce,
Defter-Beyan Sistemini kullanmakla yükümlü olan mükellefler ile aralarında 340
Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Elektronik
Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi”ni imzalayan meslek
mensuplarının, söz konusu sözleşmelerinin geçerliliğini sürdürmesi koşuluyla,
Defter-Beyan Sisteminin kullanımı için yeni bir sözleşme imzalamasına gerek
bulunmamaktadır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1)
Bu Tebliğin 16 ncı maddesi kapsamında 5 inci maddesinin birinci fıkrası
uyarınca 31/12/2017 tarihine kadar Sistemi kullanmak üzere yapılması gereken
başvurular serbest meslek erbapları tarafından 31/1/2018, basit usule tabi olan
mükellefler açısından ise 30/6/2018 tarihine kadar yapılabilecektir.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1)
Bu Tebliğin 7 nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında, basit usule tabi
mükelleflerin 30/4/2018 tarihine kadar kaydedilmesi gereken alış ve giderleri
ile satış ve hasılatlarına ilişkin üç aylık kayıtlar 31/7/2018 tarihine kadar
Sisteme kaydedilebilecektir.
Yürürlük
MADDE 19 – (1) Bu Tebliğ
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20 – (1) Bu Tebliğ
hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder